Hava Tahmini Nasıl Yapılır

Hava Tahmini Nasıl Hazırlanır?



Belirli bir ülke, bölge veya merkezde, bir zaman dilimi içinde görülebilecek meteorolojik olayların gözlem ve analizlere dayanılarak subjektif veya objektif yöntemler kullanılarak önceden öngörülme çalışmaları hava tahmini olarak adlandırılır

Hava Tahmini Üç Aşamalıdır: Gözlem > Analiz > Tahmin

Gözlemler

Yer Gözlemleri

Meteorolojide SİNOPTİK ve KLİMATOLOJİK olmak üzere iki çeşit yer gözlemi yapılmaktadır Hava tahmininde kullanılan gözlemler sinoptik gözlemlerdir Sinoptik gözlemler bütün dünyada meteoroloji istasyonlarında GMT saatine göre aynı anda yapılır Bu saate göre, İngiltere'deki Grinwich'ten geçen boylam derecesi başlangıç kabul edilir ve bu başlangıç boylamında 1200 GMT'de yapılan bir sinoptik rasat mahalli olarak Türkiye'de öğleden sonra 1500'de, Hindistan'da akşam 1800'de, Avustralya'da gece 2200'de ve Orta Amerika'da ise sabah 0500'de yapılır Bu gözlemlerin hepsi de 1200 GMT gözlemi olarak isimlendirilir

Sinoptik gözlemler GMT saati ile ve üçer saatlik aralıklarla günde 8 defa yapılır 0000, 0600, 12,00, 1800 GMT'de yapılan gözlemler Ana Sinoptik; 0300, 0900, 1500, 2100 GMT'de yapılan gözlemler de Ara Sinoptik Gözlem olarak isimlendirilir

Sinoptik istasyon bir havaalanında bulunuyorsa, burada ayrıca havacılıkla ilgili olarak METAR veya AERO gözlemleri de yapılır

Yer gözlemlerinde;

Rüzgar yönü, hızı ve hamlesi

Hava sıcaklığı

İşba sıcaklığı, ıslak termometre sıcaklığı, nisbi nem ve subuharı basıncı,

Toprak üstü minimum sıcaklığı

Hava basıncı; aktüel basınç, deniz seviyesine indirgenmiş basınç ve tandans durumu ile miktarı

Hava hadiseleri; halihazır ve geçmiş hava

Yatay görüş uzaklığı

Bulutluluk; kapalılık miktarları, cinsleri ve taban yükseklikleri

Yerin hali, toplam ve taze kar kalınlığı

Günlük buharlaşma, güneşlenme ve radyasyon miktarları

Yağış miktarı ve günlük toplam yağış miktarı

Denizin hali ve denize doğrü görüş uzaklığı

Deniz suyu sıcaklığı

Ölçülen bu değerler kodlanarak milli meteoroloji merkezlerine buradan da uluslararası toplama merkezlerine gönderilir Uluslararası merkezde toplanan bilgiler tekrar bütün ülkelere dağıtılır

Hava Tahmini - Yer Gözlemleri

Gemi Gözlemleri

Yer gözlem istasyonlarında ölçülen meteorolojik olaylar ve elemanlar gemilerde yapılan gözlemlerde de ölçülür Tek fark gemilerin hareketli olmalarıdır Ölçülen değerler geminin bulunduğu yerin enlem ve boylamı ile birlikte bildirilir

Yüksek Hava Gözlemleri

Atmosferin üst tabakaları için gözlem yapan istasyonlarda radyo vericili gözlem aleti, hidrojen veya benzeri hafiflikte gazla doldurulmuş bir balona bağlanarak atmosfere bırakılır Bu balonlarla 30-40 km yüksekliğe kadar çıkabilen ölçüm cihazı; Belirli basınç seviyelerinin yüksekliğini, Bu seviyelerdeki sıcaklık ve nemi, Rüzgar yön ve şiddetini; Ölçerek radyo sinyalleri ile yer istasyonuna gönderir Bu işlem 00:00 ve 12:00 UTC’de olmak üzere günde iki kez tekrarlanır Türkiye'de 7 ve dünyada 1000 meteoroloji istasyonu tarafından yapılmaktadır

Gözlemler

Radar Bilgileri

Meteorolojide radar 2 türlü kullanılır:

Uyarı: Kuvvetli yer rüzgarları, fırtınalar, microburst-macroburst, rüzgar shearleri, türbülans, hortum, şiddetli yağış, gibi hadiselerin yerlerinin ve şiddetlerinin tesbiti

Kısa vadeli tahmin: Rüzgar alanlarının ve bunların vektörel bileşenleri, yağış tahmini, cephe konumu, hamle, fırtına tahminleri

Uydu Görüntüleri

Uydular sensörleri vasıtasıyla kaydettikleri verileri belirli aralıklarla yer istasyonlarına göndererek, hava olaylarının küresel olarak incelenmesini kolaylaştırırlar

İlk meteoroloji uydusu 1960 yılında yörüngeye fırlatılmıştır İki türlü meteoroloji uydusu vardır:

Sabit yörüngeli uydular:

Ekvator üzerinde 36000 km yükseklikte bir yörüngede bulunup, dünyanın dönüş hızıyla aynı hıza sahip bulunduğundan dünya ilegöreceli olarak aynı konumda kalmaktadır Sabit yörüngeli uydular bulunduğu yerde dünyanın görüntüsünü yaklaşık olarak 4-5 km çözünürlükte, kuzey ve güney yarım kürelerinde 65 enlem dereceleri arasında alırlar

Kutupsal yörüngeli uydular:

Yaklaşık olarak 850 km yüksekliktedir Güneşe göreceli olarak sabit bir pozisyonda bulunmaktadırlar ve sürekli olarak ekvator üzerinden yerel saatle aynı zamanda geçmektedirler Kutupsal yörüngeli uydular dünya üzerindeki dönüşlerini 1 saat 42 dakikada tamamlamakta ve dünya üzerindeki herhangi bir noktadan 12 saatte bir geçmektedir Sabit ve kutupsal yörüngeli uydular ile dünya üzerindeki herhangi bir noktanın 6 saatlik aralıklarla günde 4 defa görüntüsü alınabilmektedir

Gözlemler

Otomatik Gözlem İstasyonları



Normal meteoroloji istasyonlarında yapılan ölçümlerin tamamı, otomatik olarak ölçülüp kodlanarak, hata oranı en aza indirilmiş halde ilgili yerlere iletilir

Analiz

Toplanan gözlem verileri yer haritasına işlendikten sonra eşbasınç eğrileri oluşturulur Alçak ve yüksek basınç alanları tesbit edilir İki farklı hava kütlesini birbirinden ayıran hattı temsil eden cepheler analiz edilir

Gözlemler



Cepheleriyle birlikte analiz edilmiş haritalardaki hava kütlelerinin yerleri uydu resimleri, prognostik haritaları ve radar bilgileri ile karşılaştırılır

Hava Tahmini - Gözlemler



Yapılan bütün analizler; atmosferin durumunu gösteren değişkenlerin (sıcaklık, rüzgar, nem ve basınç) zamana ve yere bağlı değişimlerini ifade eden denklemlerin (hareket, termodinamik, süreklilik, hidrostatik eşitlik) matematik çözümleri yapılarak gelecekteki durumunu tahmin etme işlemi olan sayısal hava tahmini ile de mukayese edilir

Tahmin

Yapılan bütün analizler son defa bütün uzman ve tecrübeli personelin katıldığı brifingde tekrar değerlendirilir Hava kütlelerinin; tahmini yapılacak sahayı etkilemesi beklenen süre ve şiddeti hakkında son kararlar verilerek hava tahmin raporları oluşturulur

Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nde Hazırlanan Raporlar:

Türkiye'de Hava: Sabah, öğle ve akşam olmak üzere günde üç defa tüm Türkiye için hazırlanır

Sabah Hava Tahmin Raporu:Sabahtan akşama kadar tüm yurtta hava durumu, bazı illerde ölçülen en düşük hava sıcaklıkları ile o gün beklenen hava durumu ve en yüksek hava sıcaklıkları, Van Gölü'nde hava, denizlerimizde hava bilgileri bulunur Periyodu 12 saattir Her sabah 07:00'da hazırlanır

Öğle Hava Tahmin Raporu:Tüm yurtta hava durumu ile bazı illerde o gün beklenen hava durumu ve en yüksek hava sıcaklıkları, son 24 saatte ölçülen yağış miktarları, Yaz mevsiminde deniz suyu sıcaklıkları, kış mevsiminde kar kalınlıkları, denizlerimizde hava bilgileri bulunur Periyode 24 saattir Her öğle 12:00'de hazırlanır

Akşam Hava Tahmin Raporu:Tüm yurtta hava durumu ile bazı illerde o gece beklenen hava durumu ve en düşük hava sıcaklıkları, bazı illerde o gün ölçülen en yüksek hava sıcaklıkları, Van Gölü'nde hava bilgileri bulunur Periyodu 24 saattir Her akşam 18:00'de hazırlanır

TV Bölgeler Hava Raporu: Coğrafi bölgelerimizin hava durumları ile bütün illerin gece en düşük ve bir sonraki gün en yüksek hava sıcaklık tahminleri yanında yurtdışından 53 merkezin hava durumu ve en yüksek hava sıcaklığı tahminleri bulunur Periyodu 24 saattir Her gün 18:00'de hazırlanır

Basın Raporu:Coğrafi bölgelerimizin hava durumları ile bütün illerin gece en düşük ve bir sonraki gün en yüksek hava sıcaklık tahminleri yanında yurtdışından 53 merkezin hava durumu ve en yüksek hava sıcaklığı tahminleri, denizlerimizde rüzgar, varsa ölçülen kar kalınlıkları bulunur Periyodu 24 saattir Her gün saat 10:00'da hazırlanır

Haftalık Hava Tahmin Raporu:Tüm yurtta bir hafta boyunca beklenen hava durumu gün gün harita üzerinde ve yazılı olarak anlatılır Her gün Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanır

3 Günlük Rüzgar Tahmini:Tüm yurtta önümüzdeki 3 gün boyunca beklenen rüzgar yön ve hız tahminleri gün gün harita üzerinde anlatılır Her gün Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanır

Deniz Tahmin Raporu:Tüm denizlerimize ait hava durumu, rüzgar yön ve hızı, dalga yüksekliği bilgileri bulunur Her gün 06:00 ve 18:00'de olmak üzer iki defa Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanır

Denizlerimizde 3 Günlük Hava:Tüm denizlerimize ait hava durumu, rüzgar yön ve hızı, dalga yüksekliği bilgileri gün gün harita üzerinde anlatılır Her gün hazırlanır

Meteorolojik İhbar:Önemli meteorolojik olaylar öncesinde tüm yurt için ya da bölgesel olarak hazırlanır Tüm yurda ve tedbir almaları için ilgililere iletilir

Bu raporların haricinde analiz merkezinde her gün 50'ye yakın değişik amaçlar için değişik formatlarda raporlar hazırlanır ve ilgili yerlere bildirilir