|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkiye Maden Yatakları Haritası
TÜRKİYE’DE ÇIKARILAN MADENLER
1 DEMİR:
Modern sanayinin ana metali demirdir Kullanım alanı oldukça geniştir
Çıkarıldığı yerler: Divriği –Gürün (Sivas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya), Çam dağı (Sakarya) , Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant (Balıkesir), Torbalı(İzmir), Simav- (Kütahya), Kırıkhan-Payas(Hatay), Bingöl,Kahramanmaraş,Düzce, Kayseri Doğu Anadolu Bölgesi demir madeni bakımından Türkiye’de ilk sıra gelmektedir
İşlendiği yer : Karabük, Ereğli, İskenderun demir çelik fabrikaları
2KROM :
Çok sert ,çok iyi cilalanabilen ve paslanmayan bir maden olduğu için , madeni eşya yapımında büyük önem taşır Dışarıya en çok satılan madendir Kaplamacılıkta ve çelik yapımında kullanılır
Çıkarıldığı yerler: Guleman(Elazığ) , Fethiye – Milas – Marmaris – Dalaman Köyceğiz(Muğla) , Acıpayam (Denizli) , Orhaneli (Bursa) ,Kayseri , Eskişehir Kütahya , Kahramanmaraş , Aladağ(Adana)
İşlendiği yerler :Antalya ve Elazığ’daki ferrokrom tesisleri
3 BAKIR :
Bakır madeni yatakları genellikle çinko ve kurşun yataklarıyla birlikte bulunur Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır Bakır mutfak eşya yapımına kullanılır
Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin),Küre(Kastamonu),Ergani –Maden (Elazığ), Çayeli (Rize),
İşlendiği yerler: Maden Ergani bakır işletmeleri, Murgul bakır işletmeleri, Samsun Karadeniz bakır işletmeleri
4 BOR MİNERALLERİ
Sanayide sayısız denilebilecek kadar çok çeşitli işlerde kullanılmaktadır Bor minerallerinden elde edilen boraks ve asit borik özellikle nükleer alanda jet ve roket yakıtı , sabun deterjan lehim, fotoğrafçılık tekstil boyaları , cam, elyaf ve kağıt sanayiinde kullanılmaktadır Dünya rezervinin %80’ni Türkiye’dedir Üretim bakımından dünyada üçüncü,rezerv bakımından birinci sıradadır Bor minerallerinin üretimi dış isteğe bağlıdır
Çıkarıldığı yerler: Bigadiç-Susurluk-Sultançayırı (Balıkesir) , Mustafakemalpaşa (Bursa) Emet( Kütahya), Seyitgazi (Eskişehir)
5 BOKSİT
Alüminyumun hammaddesidirÇok hafif olduğu için uçak ,otomobil ve ev eşyası yapımında kullanılır
Çıkarıldığı yerler: Seydişehir ( Konya),Akseki (Antalya),Saimbeyli (Adana),Milas(Muğla)
6MANGENEZ:
Demirin içindeki kükürdün giderilmesi ve demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılmaktadır
Çıkarıldığı yerler: Ereğli(Zonguldak),Borçka (Artvin), Tavas (Denizli)
7 VOLFRAM
Kaliteli çelik ve yüksek ısıya dayanıklı boya yapımında , elektrik ve elektronik sanayilerinde kullanılan çok değerli bir madendir uzay ve savaş endüstrisinde kullanılır
Çıkarıldığı yerler:Uludağ (Bursa),Malatya,Elazığ
8KÜKÜRT
Yapay gübre,tarım ilacı,oto lastiği,kağıt ve patlayıcı madde yapımında kullanılırKükürdün bağcılıkta önemli bir yeri vardır Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir
Çıkarıldığı yerler:Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli),Simav (Kütahya)
İşlendiği yerler: Keçiborlu kükürt işlemeleri
9CİVA
oğada sıvı halde bulunan tek madendir Tıpta, termometre, fotoğrafçılıkta ve metalürji endüstrisinde kullanılır
Çıkarıldığı yerler: Ödemiş-Karaburun (İzmir),Sarayönü(Konya), Niğde, Banaz (Uşak), Gönen (Balıkesir)
10 FOSFAT:
Yapay gübre yapımında kullanılır
Çıkarıldığı yerler:Mazıdağı (Mardin),Kilis
İşlendiği yerler:Mazıdağı fosfat işletmeleri
11ZIMPARA TAŞI :
Hassas optik araçların merceklerinin parlatılmasında, zımpara kağıdı ve özel çimento yapımında kullanılmaktadırtaşları ve madenleri cilalamak için de toz halindeki zımpara taşından yararlanılır
Çıkarıldığı yerler:İzmir ,Muğla, Aydın, Denizli,Manisa,Antalya
12KURŞUN VE ÇİNKO:
Yatakları genellikle bir arada bulunmaktadır
Çıkarıldığı yerler:Çayeli (Rize),Tirebolu (Artvin),Balıkesir,İzmir,Emet (Kütahya),Kayseri, Keban (Elazığ)
13ANTİMON:
Kurşunla karıştırılarak cephane ve batarya yapımında kullanılır
Çıkarıldığı yerler:Gediz –Simav (Kütahya),Balıkesir,Ankara, Bilecik,Tokat,İzmir, Niğde
14URANYUM:
Çıkarıldığı yerler:Aydın,Şebinkarahisar (Giresun)
15MERMER:
Çoğunlukla yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır
Çıkarıldığı yerler:Afyon,Marmara adası ,Bilecik,Bursa,Gemlik,Bandırma , Elazığ
|