Türkiye'deki Akarsular-Akarsularımız

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-29-2012

Manavgat Çayı

Manavgat Çayı denize yaklaştıkça denize paralel bir seyir alır

Artık denizle çay arasında sadece ince bir kıyı şeridi ve mükemmel bir plaj vardır

Bir süre böyle akmaya devam eden çayın soğuk (ama gerçekten soğuk) suları bunun devamında Akdeniz'in sıcak suları ile kucaklaşır

Denizle çay arasında kalan kıyıda ise bol miktarda şezlong ve tekne turlarının küçük tesisleri bulunmaktadır

Burada ister hemen önünüdeki Akdeniz tuzlu sularına kendinizi atabilir ve güneşin tadını çıkarabilir; iserseniz de hemen arkanızda Manavgat Çayının buz gibi sularında serinleyebilirsiniz

Seyhan Nehri

Seyhan Nehri (Ψάρος=Psaros), Türkiye'nin Akdeniz'e dökülen ırmaklarının en büyüklerinden birisidir

Uzunluğu 560 km'dir

Havza alanı ise 20

600 km²'dir

İki önemli kolu vardır: uzun olanı, Kayseri-Pınarbaşı ilçesinden, 1500 metre yükseklikteki Uzun Yayla'dan doğan Zamantı suyudur ve Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi, ve Yahyalı ilçelerinden geçer

Orta Toroslar'ın (Tahtalı Dağları) uzanış doğrultusunda akan bu su, Çukurova'ya inmeden önce Adana'nın 80 km kuzeyinde Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında diğer önemli kolu olan Göksu ile birleşir

Adana'nın içinden geçer ve bu şehri Seyhan ve Yüreğir isimli iki ilçeye böler ve Çukurova'nın en batı kesiminde, Adana-İçel sınırında Deli Burnu'nda Akdeniz'e dökülür

Seyhan Nehri üzerinde Yedigöze, Çatalan ve Seyhan hidroelektrik santralları kurulmuştur

Ayrıca Seyhan Nehri Ceyhan Nehri ile beraber Çukurova'da tarımsal sulama için çok büyük önem taşır, özellikle pamuk üretemi için

Pamuk üretimi en çok su talep eden tarımsal işlemlerinden birisidir ve çevre kirliligi bakımından hassas bir tarımsal sanayidir

Çoruh Nehri

Çoruh Nehri (Gürcüce:/ Çorohi), dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biri ve en derin nehridir

Artvin ilinin en büyük akarsuyudur

Bu illerdeki hemen hemen bütün çay ve dereler Çoruh’un kollarını oluştururlar

Kaynağını Mescid Dağı'nın (3

255 m) batı yüzünden alır

Önce batı doğrultusunda akıp [bayburt ve ispir ]’den geçtikten sonra bir yay çizerek

Yusufeli'nin Yokuşlu köyü önünde Artvin il sınırlarına girer

Yusufeli, Artvin ve Borçka’nın içerisinden geçtikten sonra Borçka’nın Muratlı kasabasından geçerek burada il ve ülke sınırlarını terk eder ve Batum’da Karadeniz’e dökülür

Toplam uzunluğu 376 km olan Çoruh Nehrinin il sınırları içerisindeki uzunluğu 150 km olup 100 km'si Yusufeli sınırları içerisinde seyreder

Çoruh’un debisi Mayıs ayında (569/529 m³/sn

) zirveye çıkar

Yıl boyunca en düşük debisi ise 53

09 m³/sn

’dir

Eğim %5’tir

Çoruh Nehri'nde başta sazan ve kefal olmak üzere birkaç balık türü bulunur

Nehrin Yusufeli sınırları içerisinde seyreden 100 kilometrelik kısmı rafting ve kano gibi su sporları için en uygun ve en zorlu parkurları meydana getirmiştir

Sakarya Nehri

Sakarya Nehri Kızılırmak ve Fırat nehirlerinden sonra Türkiye'nin üçüncü en uzun, Kuzeybatı Anadolu'nun ise en büyük akarsuyu

Uzunluğu 824 km olup, beslenme havzasının genişliği 53

800 km²'dir

Afyon'un kuzeydoğusundaki Bayat Yaylası'ndan doğar

Önce İç Anadolu’ya doğru akar sonra Kızılırmak'ın tersine bir kıvrımla, kuzeye döner, Polatlı yakınlarında en büyük kollarından biri olan Porsuk Çayı'nı ve Ankara Çayı'nı alır

Geyve Boğazı'ndan geçer ve Karasu'dan akarak Karadeniz'e dökülür

Sakarya Nehri'nin Aladağ ve Kirmir sularını aldığı yerde Türkiye'nin en büyük santrallerinden biri olan Sarıyar Hidroelektrik Santrali ve Gökçekaya Hidroelektrik Santralı kurulmuştur

Sakarya Nehrinin eskiçağda adı Sangarios idi

10-29-2012	#9
Prof. Dr. Sinsi	Türkiye'deki Akarsular-Akarsularımız Manavgat Çayı Manavgat Çayı denize yaklaştıkça denize paralel bir seyir alır Artık denizle çay arasında sadece ince bir kıyı şeridi ve mükemmel bir plaj vardır Bir süre böyle akmaya devam eden çayın soğuk (ama gerçekten soğuk) suları bunun devamında Akdeniz'in sıcak suları ile kucaklaşır Denizle çay arasında kalan kıyıda ise bol miktarda şezlong ve tekne turlarının küçük tesisleri bulunmaktadır Burada ister hemen önünüdeki Akdeniz tuzlu sularına kendinizi atabilir ve güneşin tadını çıkarabilir; iserseniz de hemen arkanızda Manavgat Çayının buz gibi sularında serinleyebilirsiniz Seyhan Nehri Seyhan Nehri (Ψάρος=Psaros), Türkiye'nin Akdeniz'e dökülen ırmaklarının en büyüklerinden birisidir Uzunluğu 560 km'dir Havza alanı ise 20600 km²'dir İki önemli kolu vardır: uzun olanı, Kayseri-Pınarbaşı ilçesinden, 1500 metre yükseklikteki Uzun Yayla'dan doğan Zamantı suyudur ve Kayseri'nin Pınarbaşı, Tomarza, Develi, ve Yahyalı ilçelerinden geçer Orta Toroslar'ın (Tahtalı Dağları) uzanış doğrultusunda akan bu su, Çukurova'ya inmeden önce Adana'nın 80 km kuzeyinde Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında diğer önemli kolu olan Göksu ile birleşir Adana'nın içinden geçer ve bu şehri Seyhan ve Yüreğir isimli iki ilçeye böler ve Çukurova'nın en batı kesiminde, Adana-İçel sınırında Deli Burnu'nda Akdeniz'e dökülür Seyhan Nehri üzerinde Yedigöze, Çatalan ve Seyhan hidroelektrik santralları kurulmuştur Ayrıca Seyhan Nehri Ceyhan Nehri ile beraber Çukurova'da tarımsal sulama için çok büyük önem taşır, özellikle pamuk üretemi için Pamuk üretimi en çok su talep eden tarımsal işlemlerinden birisidir ve çevre kirliligi bakımından hassas bir tarımsal sanayidir Çoruh Nehri Çoruh Nehri (Gürcüce:/ Çorohi), dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biri ve en derin nehridirArtvin ilinin en büyük akarsuyudur Bu illerdeki hemen hemen bütün çay ve dereler Çoruh’un kollarını oluştururlar Kaynağını Mescid Dağı'nın (3255 m) batı yüzünden alır Önce batı doğrultusunda akıp [bayburt ve ispir ]’den geçtikten sonra bir yay çizerek Yusufeli'nin Yokuşlu köyü önünde Artvin il sınırlarına girer Yusufeli, Artvin ve Borçka’nın içerisinden geçtikten sonra Borçka’nın Muratlı kasabasından geçerek burada il ve ülke sınırlarını terk eder ve Batum’da Karadeniz’e dökülür Toplam uzunluğu 376 km olan Çoruh Nehrinin il sınırları içerisindeki uzunluğu 150 km olup 100 km'si Yusufeli sınırları içerisinde seyreder Çoruh’un debisi Mayıs ayında (569/529 m³/sn) zirveye çıkar Yıl boyunca en düşük debisi ise 5309 m³/sn’dir Eğim %5’tir Çoruh Nehri'nde başta sazan ve kefal olmak üzere birkaç balık türü bulunur Nehrin Yusufeli sınırları içerisinde seyreden 100 kilometrelik kısmı rafting ve kano gibi su sporları için en uygun ve en zorlu parkurları meydana getirmiştir Sakarya Nehri Sakarya Nehri Kızılırmak ve Fırat nehirlerinden sonra Türkiye'nin üçüncü en uzun, Kuzeybatı Anadolu'nun ise en büyük akarsuyu Uzunluğu 824 km olup, beslenme havzasının genişliği 53800 km²'dir Afyon'un kuzeydoğusundaki Bayat Yaylası'ndan doğar Önce İç Anadolu’ya doğru akar sonra Kızılırmak'ın tersine bir kıvrımla, kuzeye döner, Polatlı yakınlarında en büyük kollarından biri olan Porsuk Çayı'nı ve Ankara Çayı'nı alır Geyve Boğazı'ndan geçer ve Karasu'dan akarak Karadeniz'e dökülür Sakarya Nehri'nin Aladağ ve Kirmir sularını aldığı yerde Türkiye'nin en büyük santrallerinden biri olan Sarıyar Hidroelektrik Santrali ve Gökçekaya Hidroelektrik Santralı kurulmuştur Sakarya Nehrinin eskiçağda adı Sangarios idi