10-29-2012
|
#11
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkiye'deki Akarsular-Akarsularımız
Filyos Çayı
Filyos Çayı Zonguldak ilinde Karadeniz'e dökülen çay
Fırat nehri
Fırat nehri, Türkiye'nin en verimli ve su potansiyeli en yüksek ırmağıdır
Fırat nehri Erzincan,Tunceli,Elazığ,Malatya,Çüngüş(Diyar bakır) ,Adıyaman ve Gaziantep il sınırını belirledikten sonra Suriye, daha sonra Irak topraklarına girer Irak'ta denize uzak olmayan bir noktada Dicle Nehri ile birleşerek Şatt'ül-Arab'ı oluşturur ve Basra Körfezi'ne dökülür Nehrin en önemli kolları Murat, Karasu, Tohma, Peri, Çaltı ve Munzur Çayları'dır
Toplam uzunluğu 2 800 km ile Türkiye sınırları içinde kalan bölümün uzunluğu ise 1263 km'dir 720 000 km² su toplama havzasına sahiptir Fırat Nehri'nin rejimi Türkiye'deki diğer akarsulara göre daha düzenlidir Mart ile Haziran ayları arasında yavaş yavaş kabarır, Temmuz ile Ocak ayları arasında çekilmiş olmasına rağmen yine de bol su akışı olur
Nehir üzerine Türkiye’nin en büyük barajları inşa edilmiştir Bu barajlardan Keban Barajı(Elazığ), Karakaya Barajı(Malatya-Elazığ), Atatürk Barajı(Adıyaman-Şanlıurfa), Birecik Barajı(Birecik) ve Karkamış Barajı(Kargamış) Barajları tamamlanmıştır Ayrıca Fırat'ın suyu inşa edilen 2 adet Şanlıurfa tüneli de Harran Ovası ve çevresine yıllardan beri suya hasret topraklara suyu ulaştırmıştır
Fırat nehri Türkiye de en hızlı aktığı yer olan Erzincan da her yıl yüzlerce turist rafting yapmak için buraya akın ediyor Şimdilik yüzler olarak tabi ediyoruz çünkü henüz fırat nehri turizmi reklamı yapılmamıştır,bu yüzden Fırat nehri gerektiği saygınlığa ulaşamamıştır Henüz rafting pek benimsenmesede özellikle avrupalılar tarafından en çok sevilen spordur ve aynı zamanda spor yapmak için Türkiye ye geldikleri dallardan en önemlisidir
Fırat isminin kökeni
Batı dillerinde Fırat nehri, Euphrates olarak geçer Euphrates adı Yunanca'dan gelen bir sözcüktür İsmin asıl kaynağı konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır:
Eski Farsça'daki Ufratu ve Akad dilindeki Purattu 'dur Eski Farsça'daki sözcüğün Avesta Farsça'sında geçen huperethuua(geçmesi kolay) olduğu tahmin edilmektedir
Arapça tasasızlık, rahatlık anlamına gelen "ferahat" kelimesinden gelmektedir
Fırat; Akadcada Pu-rat-tu, Sümercede Buranun olarak geçmektedir Kelimenin Hint-Avrupa kökenli olmadığı, Akadca ve Sümerceden kaynaklandığı, Eski Farsça ve Farsça aracılığıyla diğer dillere geçtiği görüşü ağırlık kazanmaktadır Eski asur dillerinde de fonetik olarak fırat sözcüğüne yakın olan pratru kelimesi de ilk gelene ait olan anlamında kullanılmıştır
|
|
|