Türkiye’De Madenler

BOKSİT (ALÜMİNYUM)

Alüminyumun hammaddesi olan boksit çok hafif olduğundan uçak sanayiinde, otomobil, ev, elektrik malzemesi yapımında kullanılır

Boksit yatakları Seydişehir (Konya), Akseki (Antalya), İslahiye (G Antep) ve Milas (Muğla) civarında bulunur Buralarda çıkarılan boksit, Seydişehir alüminyum tesislerinde işlenmektedir

BARİT

Petrol ve gaz sondajlarında baskıyı kontrol etmek ve patlamalar sırasında kuyu duvarlarını sabitleştirmekte kullanılır Suda erimeyen bir maden olduğundan boya, deri, kimya, cam ve kauçuk sanayiinde kullanılır

Ülkemiz barit yatakları bakımından zengin sayılır Alanya ve Gazipaşa (Antalya) ,Elbistan (KMaraş), Muş, GAntep, Giresun, Çanakkale, Kocaeli ve Eskişehir çevresinde barit yatakları bulunmaktadır

Buralardan çıkarılan barit; İzmir, İzmit, Eskişehir, Antalya ve Elazığ’daki barit unu fabrikalarında işlenir

FOSFAT

Fosfat kayasının % 85’i gübre olarak kullanılmaktadır % 15’lik bölümü ise yem, gıda, deterjan, alaşım metalürjisi, kağıt, kibrit, su tasfiyesi, harp sanayi ve kimya sanayinde kullanılmaktadır

Türkiye’de fosfat yatakları sınırlı sayıda olup bunlar Adıyaman, GAntep, Mazıdağı-Mardin, Bingöl ve Bitlis illerindedir

Buralardan elde edilen fosfat Mazıdağı (Mardin) fosfat işletmelerinde işlenmektedir Üretimimiz tüketimimizi karşılamamaktadır Bu nedenle fosfat ithal edilmektedir

TUZ

Türkiye tuz yatakları bakımından son derece zengindir Kaya tuzu yatakları üçüncü jeolojik zamanda, kapalı göl havzalarında suların buharlaşması ile oluşmuştur

Ülkemizde tuz denizlerden, göllerden ve kaya tuzu yataklarından elde edilir

Deniz ve göllerde tuz elde edilen alanlara tuzla adı verilir

Türkiye’deki tuz üretiminin çoğu, Tuz Gölü ile İzmir Çamaltı Tuzlası’ndan sağlanır

Kaya tuzu yatakları, Çankırı, Kırşehir, Nevşehir, Kars, Erzurum ve Iğdır çevresinde bulunmaktadır

Tuz , kimya sanayii, dericilik, konserve ve salça sanayiine kadar bir çok alanda kullanılır

MANGANEZ

Çeliğe sertlik kazandırmak ve direncini artırmak için kullanılır

Muğla, Denizli, Kastamonu, Ceyhan-Adana, Artvin , Rize, Trabzon, Kilis ve Sivas çevresinde manganez yatakları bulunur İhtiyacı karşılamaz Bu nedenle ithal edilir

ANTİMON

Antimon, endüstride metalik ya da türevleri şeklinde kullanılmaktadır Ancak türevleri şeklinde kullanımı çoğunluktadır

Metalik antimon sağladığı avantajlar sebebiyle kurşun ve diğer metallerle alaşım oluşturmakta yoğun olarak kullanılmaktadır

Akümülatör imali, lehimcilik, matbaa harfi imali, askeri amaçlı malzemeler imalinde, metal kaplamada, seramikte ve emayede yaygın olarak kullanılmaktadır

Antimon yatakları; Balıkesir, İzmir, Kütahya ve Tokat illerinde bulunmaktadır

CİVA

Tek sıvı madendir Zirai ilaç yapımında, kâğıt sanayiinde, suni gübre üretiminde , boya sanayiinde , altın ve gümüş üretiminde kullanılır

İnsan sağlığına verdiği zararlar ve çevre kirliliği oluşturması gibi nedenlerden dolayı civa işletmeleri kapanmıştır

MERMER

Ülkemiz mermer bakımından zengindir Madencilik sektöründe mermer ve sert taş ihracatı ilk sırayı almaktadır

Mermerin başlıca tüketim alanları; inşaat sektörü, güzel sanatlar alanı ve dekorasyondur En geniş kullanım alanını inşaat sektörü teşkil eder

Mermer yataklarımızın çoğunluğu Marmara ve Ege Bölgeleri’ndedir

LÜLE TAŞI

Eskişehir çevresinde çıkarılır ve işlenir Süs eşyası yapımında kullanılır

Yurdumuz dünyanın en kaliteli lüle taşı rezervlerine sahiptir

OLTU TAŞI

Erzurum’un Oltu ilçesinde çıkarılır ve işlenir Süs eşyası yapımında kullanılır

ASBEST (AMYANT)

Yüksek sıcaklığa dayanır Isıya dayanıklı araç ve gereç yapımında kullanılır Konserojen madde bulundurması nedeniyle, kullanımı sınırlandırılmıştır

Asbestin kullanıldığı başlıca ürünler; basınca dayanıklı borular, çatı malzemesi eternit yapımında , fren balataları, çeşitli contalar, özel filtreler, kağıt ürünleridir

Önemli asbest yataklarımız; Eskişehir, Balıkesir, Amasya, Sivas ve İskenderun – Hatay’dır

FELDİSPAT

Seramik, fayans, cam , kaynak elektrotları ve boya sanayiinde hammadde olarak kullanılan önemli bir mineraldir

Türkiye dünya feldispat üretiminde birinci sıradadır ve ihraç edilmektedir

Başlıca feldispat yataklarımız; Demirci-Manisa, Simav-Kütahya, Çine-Aydın, Yozgat, Kırşehir ve Artvin yörelerindedir