|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkiye Bölgelerinin Karakteristik Özellikleri
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
Doğu Anadolu8217;dan sonra 2 büyük bölgemizdir Anadolu Yarımadasının ortasında yer alır GDoğu Anadolu Bölgesi hariç her bölgeyle komşudur Alanı 163057 Km2 dir Ülkemizin % 208217;sini kaplar
Nüfusu 2000 sayımına göre 116 milyondur Nüfus yoğunluğu Km28217;ye 71 kişidir Bu Türkiye ortalamasının altındadır (Türkiye ortalaması Km28217;ye 71 kişi)
BÖLÜMLERİ
1Konya Bölümü
2Yukarı Sakarya Bölümü
3Orta Kızılırmak Bölümü
4Yukarı Kızılırmak Bölümü
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Dağları: Yer şekilleri sadedir Engebeli arazi fazla olmadığı için arazi ulaşıma uygundur Ortalama Yükselti 800-1000 metredir Bölgenin en yüksek yeri doğu bölümüdür Kıvrım dağları da bu bölümde yer alır Akdağlar, Hınzır Dağları, Tecer Dağları, Yıldız Dağları bu kıvrım dağlarıdır Bölgenin güneyinde volkanik dağlar vardırBunlar Erciyes Dağı (3917 m en yüksek yeri), Melendiz, Hasandağı, Karacadağ, Karadağ8217;dır
Platoları: Haymana, Cihanbeyli, Obruk, Bozok (Kızılırmak), Yazılıkaya, (Bayat), Uzunyayla platoları vardır
Ovaları: Konya Ovası (Türkiye8217;nin en büyük ovası), Ereğli, Aksaray, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Kayseri ve Develi Ovaları
Akarsuları: Kızılırmak, Sakarya, Porsuk Çayı, Delice Irmağı
Gölleri: Bölgenin güneyinde kapalı havzalar vardır Tuz Gölü (2Büyük Gölümüz), Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan, Sultan Sazlığı vardır Sakarya Nehri üzerinde Sarıyar ve Gökçekaya; Kızılırmak Nehri üzerinde de Hirfanlı ve Kesikköprü baraj gölleri vardır
İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Bölge dağlarla çevrili olduğu için yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır Don olayları çok görülür En az yağış alan bölgedir Ortalama yağış 400 mm8217;dir Bunun en önemli sebebi bölgenin dağlarla çevrili olmasıdır Doğal bitki örtüsü bozkırdır Bölgede özellikle doğudaki dağlık alanlarda ormanlara da rastlanır Orman bakımından % 9 ile 5 sıradadır Akarsu boylarında kavakçılıkta yapılır
TARIMI NE HAYVANCILIK:
Bölgenin ekonomisi tarıma dayanır Ekili-dikili alanlar bakımından Marmara Bölgesinden sonra 2 sırada yer alır (% 27) Çalışan nüfusun büyük bölümü tarımda çalışır Fakat tarımın en önemli sorunu sulama ihtiyacıdır Bölgede en çok üretilen ürün buğdaydır Diğer ürünler şekerpancarı ( şeker fabrikaları bölgede fazladır), Üzüm, Mercimek, Yulaf, Çavdar, Ayçiçeği, Haşhaş, çeşitli meyveler ve sebzelerdir
Bölgede küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılır Ankara çevresinde tiftik keçisi, Sivas ve Konya çevresinde koyun çok yetiştirilir
YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:
Krom: Eskişehir-Mihalıççık, Kayseri ve Sivas Kayatuzu: Kırşehir, Çankırı, Nevşehir, Yozgat Linyit: Sivas-Kangal (Burada bir de termik santralde bulunmaktadır)Demir: Kayseri-Develi, Sivas-Kangal, Ankara-Haymana Toryum: Eskişehir-Sivrihisar Çinko: Konya-Bozkır, Niğde-Bor (Türkiye8217;de 2 sırada) Lületaşı: Eskişehir (Türkiye8217;de ve Dünya8217;da 1) Volfram: Kırıkkale-Keskin, Niğde (Türkiye8217;de 2 sırada)
ENDÜSTRİSİ:
Sanayi Yukarı Sakarya Bölümünde gelişmiştir
Eskişehir: Lokomotif, besin, motor, çimento, inşaat, malzemeleri, şeker, et deri sanayisi vardır
Ankara: Dokuma, besin, tarım araçları, çimento, alkollü içki, mobilya, selüloz, kağıt, karton, deri ve et sanayisi vardır
Konya: Tarım araçları, besin, motor, çimento, süt ürünleri, inşaat malzemeleri, selüloz, kağıt ve şeker s
Kayseri: Halıcılık, meyve suyu, pamuklu dokuma, pastırma ve sucuk sanayisi
Kırıkkale: Silah sanayi, Orta Anadolu Rafinerisi
Sivas: Besin, Yem, Çimento, demir-çelik, et entegre, demiryolları bakım ve onarım tesisleri vardır
NÜFUSU VE YERLE350MESİ:
Nüfusu 2000 sayımına göre 116 milyondur Nüfus yoğunluğu Km28217;ye 71 kişidir Bu Türkiye ortalamasının altındadır (Türkiye ortalaması Km28217;ye 83 kişi) Nüfus artış hızı %o 168217;dır (Türkiye ortalaması %o 1834)
Nüfusun % 698217;u kentte yaşar (Türkiye ortalaması % 65) Yukarı Sakarya Bölümü en yoğun nüfuslu alandır Nüfus genellikle bölgenin çevresindeki dağ eteklerindeki ovalara yoğunlaşmıştır Ülkemizin başkenti ve 2büyük kenti Ankara bölgede yer almaktadır
TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI:
Ekonomisinde tarım hakim faaliyettir Bölge yurdumuzun tahıl ambarıdır Yurdumuzda Buğday (%35), Arpa (%45), 350ekerpancarı (%40), Baklagiller (%30), Meyvecilik (%20) oranında yapılır Bölgede Ankara, Eskişehir, Konya, Kayseri, Kırıkkale ve Sivas gibi sanayi kentleri vardır Türkiye Endüstri üretiminin % 158217;i bu bölgemizden sağlanmaktadır Bölgenin turizm gelirleri de fazladır
TARİHİ ÖNEMİ:
Sivas Kongresi Sivas kentinde yapılmıştır Ankara8217;da da ilk TBMM açılmıştır Bu tarihten sonra Milli Mücadelenin merkezi olmuştur
BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ:
Ø En fazla nadasa bırakılan bölgedir
Ø En büyük kapalı havzamız buradadır (Tuz Gölü)
Ø En tuzlu gölümüz %o ile Tuz Gölüdür
Ø Lületaşının tek çıkarıldığı yer Eskişehir8217;dir
Ø Karstik şekillere en çok rastlanan 2bölgemizdir (Sivas, Çankırı)
Ø İklimden dolayı ker*** en çok kullanılan yapı malzemesidir
Ø Ulaşımı yeryüzü şekilleri sayesinde çok uygundur
Ø En az yağış alan bölgemizdir
Ø Ortalama yükseltisi 1000 metredir En yüksek yeri Erciyes Dağıdır
Ø Küçükbaş hayvan sayısı en fazla olan bölgedir
Ø Nüfus bakımından 2 olmasına rağmen alanı büyük olduğu için yoğunluk azdır
Ø Tek uçak fabrikamız Eskişehir8217;dedir
Ø Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır
Ø İklimi sert ve karasaldır
Ø Kentleşme oranı düşük, kırsal yerleşme topludur
Ø Yaz kuraklığının erken başlaması sebze üretimini olumsuz yönde etkiler
Ø Bölgede endüstri bitkilerinden şekerpancarı, tahıllardan buğday çok yetiştirilir
Ø En uzun akarsuyumuz Kızılırmak nehrinin büyük kısmı bölgededi
|