Türkiyedeki Göllerin Oluşum Şekilleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-29-2012

2-VOLKANİK GÖLLER:

Türkiye’de volkanik göller geniş yer tutar

Bu bölgelerde ki yanardağ faaliyetlerinden bir kısmı yakın bir geçmişte de sürmüştür

Bu nedenle henüz fazla aşınmalara uğramadan tazeliğini korumuş yanardağ şekilleri ve bu arada da kraterkalderamaar gibi volkanik çukur şekiller yoktur

Bu çukurlardan bir kısmında sular birikerek göller oluşmuştur

Türkiye’de bunların sayısı çokçadır

Burada birkaç örnek verilecektir

Nemrut Gölü(yüzölçümü 13 km²denizden yüksekliği 2247 m

)Türkiye’nin en büyük krater gölüdür

Gölün en uzun yeri 6 en geniş yeri 2 km

dir

Derinliği bilinmiyorsa da çok derin olduğu sanılmaktadır

Göl yağmur ve kar suları ve kaynaklarla beslenir

Göl sularının bir kısmının Nemrut Dağı’nın batı eteğindeki Gölbaşından yüzeye çıktığı sanılmaktadır

Bu dip akıntısı nedeniyle gölün suyu tatlı kalmıştır

Göl kışın donar

Nemrut gölü geniş ölçülü patlamalar sonucu meydana gelmiş 10 km

çapındaki patlama kraterinin (buna kaldera denir) üçte bir alanını suların kapladığı bir volkan gölüdür

Bu kalderanın (patlama kraterinin) çok yeri daha sonraki püskürmelerle çeşitli volkanik maddeler ve bu arada lav akıntıları ile yer yer dolmuştur

Hemen her yanı dimdik ve renk renk kayalıklar halindeki yüksek yamaçlarla çevrilidir

Göl dağın yüksek yerlerinden birkaç yüz metre aşağıdadır

Meke Tuzlası gölü:İç Anadolu’da ki volkan göllerinden biridir

Dünyada nadir bulunur özellikte bir oluşması vardır

Karapınar kasabası yakınındaki bu göl halka biçimindedir

Bu çevrenin volkan malzemesiyle örtülü platosundaki büyük bir kraterdir

Çapı 800 m

yi geçer

Platodan olan derinliği 30 m

dir

Bu kraterin ortasında yine volkanik bir tepe yükselmiştir

İşte göl bir halka biçiminde bu tepeyi çevirmiştir

Suyu tuzludur ve çokça tuz elde edilir

Göl derin değildir

Acıgöl:Meke Tuzlası gölünün hemen yanındadır

Çapı 700 m

olan bir kraterdir

Çevresindeki platodan 70 m

derindedir

Gölün çok derin olduğu sanılmaktadır

Suyu acı ve tuzludur

Acıgöl:Nevşehir ilinde eski adı Dobada olan bucaktaçapı 500 m

olan bir krater gölüdür

Suyu acı ve tuzludur

Dibinden gazların da çıktığı su kaynakları vardır

Kraterin derinliği 50 m

kadardır

Gölcük:Isparta yakınında bir krater gölüdür

Yüzölçümü 1 km² kadardır

Bu çukurluk geniştir (1

5 km

çapında)

Patlama krateri özelliğindedir ve göl çevresinin çok yerinde göl yüzünden 150 m

yükseklikteki volkan külleri ve tüfleri halinde yığılmıştır

Göl kenarının bir bölümünde taşlaşmış dolu tanelerini andıran çok sert yuvarlak ve ceviz iriliğinde kat kat volkan taşları yığıntıları vardır

Göl yağmur suları ve kaynaklarla beslenir

Gölün suyu çevredeki kumlar arasından sızar

Bir tünelden geçirilen sularla Isparta’nın su ihtiyacında kullanılır

10-29-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Türkiyedeki Göllerin Oluşum Şekilleri 2-VOLKANİK GÖLLER: Türkiye’de volkanik göller geniş yer tutarBu bölgelerde ki yanardağ faaliyetlerinden bir kısmı yakın bir geçmişte de sürmüştürBu nedenle henüz fazla aşınmalara uğramadan tazeliğini korumuş yanardağ şekilleri ve bu arada da kraterkalderamaar gibi volkanik çukur şekiller yokturBu çukurlardan bir kısmında sular birikerek göller oluşmuşturTürkiye’de bunların sayısı çokçadırBurada birkaç örnek verilecektir Nemrut Gölü(yüzölçümü 13 km²denizden yüksekliği 2247 m)Türkiye’nin en büyük krater gölüdürGölün en uzun yeri 6 en geniş yeri 2 km dirDerinliği bilinmiyorsa da çok derin olduğu sanılmaktadırGöl yağmur ve kar suları ve kaynaklarla beslenirGöl sularının bir kısmının Nemrut Dağı’nın batı eteğindeki Gölbaşından yüzeye çıktığı sanılmaktadırBu dip akıntısı nedeniyle gölün suyu tatlı kalmıştırGöl kışın donarNemrut gölü geniş ölçülü patlamalar sonucu meydana gelmiş 10 km çapındaki patlama kraterinin (buna kaldera denir) üçte bir alanını suların kapladığı bir volkan gölüdür Bu kalderanın (patlama kraterinin) çok yeri daha sonraki püskürmelerle çeşitli volkanik maddeler ve bu arada lav akıntıları ile yer yer dolmuşturHemen her yanı dimdik ve renk renk kayalıklar halindeki yüksek yamaçlarla çevrilidirGöl dağın yüksek yerlerinden birkaç yüz metre aşağıdadır Meke Tuzlası gölü:İç Anadolu’da ki volkan göllerinden biridirDünyada nadir bulunur özellikte bir oluşması vardırKarapınar kasabası yakınındaki bu göl halka biçimindedirBu çevrenin volkan malzemesiyle örtülü platosundaki büyük bir kraterdirÇapı 800 myi geçerPlatodan olan derinliği 30 mdirBu kraterin ortasında yine volkanik bir tepe yükselmiştir İşte göl bir halka biçiminde bu tepeyi çevirmiştir Suyu tuzludur ve çokça tuz elde edilirGöl derin değildir Acıgöl:Meke Tuzlası gölünün hemen yanındadırÇapı 700 m olan bir kraterdir Çevresindeki platodan 70 m derindedirGölün çok derin olduğu sanılmaktadır Suyu acı ve tuzludur Acıgöl:Nevşehir ilinde eski adı Dobada olan bucaktaçapı 500 m olan bir krater gölüdür Suyu acı ve tuzludurDibinden gazların da çıktığı su kaynakları vardırKraterin derinliği 50 m kadardır Gölcük:Isparta yakınında bir krater gölüdürYüzölçümü 1 km² kadardır Bu çukurluk geniştir (15 km çapında) Patlama krateri özelliğindedir ve göl çevresinin çok yerinde göl yüzünden 150 m yükseklikteki volkan külleri ve tüfleri halinde yığılmıştırGöl kenarının bir bölümünde taşlaşmış dolu tanelerini andıran çok sert yuvarlak ve ceviz iriliğinde kat kat volkan taşları yığıntıları vardırGöl yağmur suları ve kaynaklarla beslenirGölün suyu çevredeki kumlar arasından sızarBir tünelden geçirilen sularla Isparta’nın su ihtiyacında kullanılır