10-28-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bazlar-Bazların Özellikleri
Bazlar-Bazların Özellikleri
Baz, suda iyonlaştıklarında ortama OH- (hidroksit) iyonu ve elektron çifti verebilen maddelere verilen isimdir
Genel özellikleri
Sulu çözeltilerinde OH-iyonu verirler
Tatları acıdır
Sudaki çözeltilerielektriği iletir
PH cetvelinde 7 ile 14 arasındadır
Turnusol kağıdını kırmızı renkten mavi renge çevirirler
Amfoter metallerle H2 gazı açığa çıkarırlar
Ele kayganlık hissi verir
Suda iyonlaşabilirler
mavi renk yaparlar
Bazların kullanıldığı yerler
Sodyum hidroksit (NaOH): Sabun, lavabo açıcı
Potasyum hidroksit (KOH): Arap sabunu, sıvı sabun, şampuan
Kalsiyum hidroksit (CaOH2): Sıva ve harç
Alüminyum hidroksit (ALOH3): Deodorantlar
Magnezyum hidroksit (MgOH2): antiasit
Amonyak (NH3): Ev temizlik malzemesi, gübre, patlayıcı madde
Asit ve bazlar birleşerek birbirlerini nötralleştirip su verir
Diğer bir tanıma göre asitler proton veren, bazlar ise proton alan maddelerdir
Yukarıdaki tepkimede HCl, proton verdiğine göre asit, H2O ise proton aldığına göre bazdır HCl ve H2O arasındaki tepkime sonucunda konjüge asit ve bazlar oluşur Ancak H+ iyonunun suda serbest halde bulunması olası değildir Su molekülleriyle sarılması beklenir Yaklaşık dokuz su molekülüyle sarılan H+ iyonu, bunlardan birisi ile de sıkıca bağlanır Dolayısıyla suda, H+ yerine daima H3O iyonundan söz etmek gerekir ve bu iyona hidronyum iyonu denir Arrhenius� a göre baz olması beklenmeyen amonyak çözeltisi bu tanıma göre bazdır, bu da aşağıdaki tepkime ile verilebilir
NH3 + H2O NH4+ + OH-
baz(1) asit(2) konjüge konjüge
asit(1) baz(2)
Yukarıdaki tepkimeye bakacak olursak, NH3 proton aldığı için baz, H2O ise proton verdiği için asittir Aynı zamanda NH4, NH3 ün konjüge asidi, OH- ise H2O nun konjüge bazıdır 
HCl ve NH3 örnekleriyle reaksiyona giren su molekülü, HCl�ye karşı baz olarak (proton alan), NH3� e karşı ise su asit olarak (proton veren) davranmaktadır Buda su molekülünün reaksiyona girdiği maddeye göre asit veya baz olarak davrandığını gösterir Bu tür maddelere amfiprotik maddeler denir
Amfiprotik maddelere örnek olarak H2O, ROH, HCO3-, H2PO4-, HPO42- verilebilir
Lewis� e göre ise asit elektron çifti alan, baz ise elektron çifti verebilen maddedir Baz grubuna genellikle elektron verebilen oksijen veya azot içeren maddeler girer Diğer taraftan hidrojen içermeyen maddeler asit olabilir Örneğin bor triflorür, BF3, bir asittir, çünkü elektron eksikliği vardır ve bunu tamamlamak ister Öte yandan NH3 veya diğer azotlu maddelerde ortaklanmamış elektron çiftleri bulunur, dolayısıyla bazdır
|
|
|