|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kimyanın Temel Kanunları Ve Kimyasal Hesaplama
FORMÜL BULMA
Bir molekülü oluşturan atomların bağıl sayılarını veren formüle basit formül (kaba formül), molekülü oluşturan atomların gerçek sayılarını veren formüle de molekül formülü denir
Molekül formülü basit formülün tam sayılı katlarıdır
(Basit formül) n= molekül formülü
MADDE BASİT FORMÜL MOLEKÜL FORMÜLÜ
Amonyak NH3 NH3
Glikoz CH2O C6H12O6
Eten CH2 C2H4
basit formül bulunurken;
*Verilen madde miktarları mole çevrilir
*Bulunan sayılar ilgili maddelerin sağ alt köşelerine yazılır
*sayılar tam sayı değilse ya içlerindeki en küçük sayıya bölünür yada uygun bir sayıyla genişletilerek sadeleştirilir
Örnek -1
Bir organik bileşikte 2,4 gram C, 12,041022 tane azot (N) atomu, 0,2 mol O atomu ve 0,6 gram H atomu bulunmaktadır Bileşiğin basit formülü nedir ?
Çözüm :
nC= 2,4/12 = 0,2 mol C nN= 12,041022/6,021023= 0,2 mol N nO=0,2 mol nH= 0,6/1= 0,6 mol H
C0,2H0,6N0,2O0,2 dir Sayılar 0,2 ye bölünürse CH3NO olur
Örnek-2
0,2 molünde 0,4 mol Pb ve 9,6 gram oksijen içeren bileşiğin basit formülü nedir ?( O=16)
Çözüm:
0,2 molünde 0,4 mol Pb varsa 1 molünde 2 mol Pb vardır 0,2 molünde 9,6 gram O varsa 1 molünde 48 gram O bulunur
NO= 48/16 = 3 mol O olur Formül ise Pb2O3 olur
Örnek-3
C ve H dan oluşan bir bileşiğin kütlece %25 i H dir Buna göre bileşiğin basit formülü nedir ?(C=12 H=1)
Çözüm : 75 gram C Ş nC= 75/12 = 6,25 mol nH= 25/1= 25 mol
C6,25H25 her ikisi de 6,25 e bölünürse CH4 bulunur
Örnek-4
C,H ve O içeren organik bir bileşiğin 4,6 gramı oksijenle yakıldığında 8,8 gram CO2 ile 1,81023 tane H2O molekülü oluşmaktadır Bileşiğin formülü nedir ? (C=12 H=1 O=16)
Çözüm :
X + O2 CO2 + H2O
4,6 gram 0,2 mol 0,3 mol
bileşikteki karbon 0,2x12= 2,4 gram, bileşikteki hidrojen 0,3x2=0,6 gramdır Oksijen ise 4,6 -(2,4+0,6) = 1,6 gramdır
NC=0,2 nH=0,6 nO=0,1 mol C0,2H0,6O0,1 Ş C2H6O
Örnek-5
11,2 gram A ile 3,2 gram B den oluşan bileşiğin formülü AB dir 22,4 gram A ve 9,6 gram B den oluşan bileşiğin formülü nedir ?
Çözüm :
11,2 gram bileşikte A ise 22,4 gram A2dir 3,2 gram B yi gösteriyorsa 9,6 gram B B3 olmalıdır Yani A2B3 dür
Örnek-6
44 gram Mn ile NŞA da 8,96 litre O2 gazı artansız tepkimeye giriyor Oluşan bileşiğin formülü nedir ?
( Mn=55)
Çözüm :
nMn= 44/55 = 0,8 mol nO= 8,96/22,4 = 0,4 mol O2 Ş O= 0,8 mol atom dur
Mn0,8O0,8 Ş MnO dur
|