İskeletimizin Bölümleri Ve Yapıları

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-28-2012

İSKELETDeğişik şekilli irili ufaklı kemiklerin birbirlerine bağlanmalarıyla oluşan kemik yapıya iskelet denir

İskelet:

*Vücuda şekil verir

*Organlara askı görevi yapar

*Organları korur ve desteklik sağlar

*Kaslarla birlikte vücudun hareketini sağlar

İskeletimizde kemikler üç çeşittir:

*Uzun Kemikler: Boyu, eninden fazladır

(Kol ve bacak kemikleri)

*Kısa Kemikler: Eni, boyuna eşittir

(parmak, bilek, omuz kemikleri)

*Yassı Kemikler: Geniş yüzeyli ve kalınlığı azdır

(kafatası, kaburgalar)

KEMİĞİN YAPISI

*Kemiklerin dışı beyazdır

*Canlı olan bu beyaz kısımda, kemik zarı (periost) bulunur

*Kemik zarı, canlı kemik hücrelerinin bölünerek çoğalmasıyla, kemiğin;

*Kalınlaşmasını,

*Kırılma ve çatlamalarda onarılmasını sağlar

*Kemik zarının altında kemik dokusu bulunur

Sert olan kemik dokusunun;

*2/3’ü madensel tuzlar,

*1/3’ü yumuşak maddelerden oluşmuştur

*Madensel tuzların başında kalsiyum gelir

*Uzun kemiklerin ortasındaki boşlukta sarı ilik bulunur

*Uzun kemiklerin baş kısımları ile kısa ve yassı kemiklerin içinde kırmızı ilik bulunur

*Kırmızı ve sarı ilik, kan yapımında kullanılır

İSKELETİN BÖLÜMLERİ

İskelet kemikleri, üç bölümde incelenir

Bunlar;

*Baş,

*Gövde,

*Kol ve bacak kemikleridir

BAŞ KEMİKLERİ

Bu kemikler;

*Genellikle yassı kemiklerdir

*Birbirleriyle testere dişi zikzaklarla bağlanmıştır

*Hareket etmezler

*Sadece alt çene kemiği hareketlidir

Kafatası kemikleri ve

*Baş kemikleri

Yüz kemiklerinden oluşur

GÖVDE KEMİKLERİ

Bu kemikler;

*Omuz kemikleri,

*Omurga,

*Göğüs kafesi ve

*Kalça kemikleridir

OMUZ KEMİKLERİ

Önde köprücük, arkada kürek kemiklerinden oluşur

OMURGA

*Omur adı verilen 33 kemiğin üst üste dizilmesiyle oluşur

*Omurların ortasındaki delikler üst üste geldiğinden, omurganın içinde bir kanal oluşur

*Bu kanalın içinde omurilik bulunur

Omurga, (S) biçimde kıvrıktır

Bu kıvrıklık vücuda esneklik kazandırır

GÖĞÜS KAFESİ

Göğüs kemiği ile 12 çift kaburgadan oluşur

KALÇA KEMİKLERİ

Üç kemiğin kaynaşmasıyla oluşmuştur

Kalça kemikleri karın boşluğundaki iç organları bir leğen gibi tuttuğundan, bunlara leğen kemikleri de denir

KOL VE BACAK KEMİKLERİ

KOL KEMİKLERİ

Pazı kemiği………………………

1

Önkol-Dirsek kemiği…………

2

Bilek kemiği……………………

8

Tarak kemiği……………………

5

Parmak kemiği…………………14

30 Kemiktir

BACAK KEMİKLERİ

Uyluk kemiği……………………

1

Dizkapağı kemiği………………

1

Baldır-Kaval kemiği…………

2

Ayak bilek kemiği……………

7

Ayak tarak kemiği……………

5

Ayak parmak kemiği…………14

30 Kemiktir

EKLEMLER

Kemiklerin birbirine bağlandıkları yere eklem denir

İskeletimizde üç çeşit eklem vardır

1

Oynamaz eklemler

2

Yarı oynar eklemler

3

Oynar eklemler

OYNAMAZ EKLEMLER

Hiç hareket etmeyen eklemlerdir

Kalça ve kafatasını oluşturan kemikler arasındaki eklemler, oynamaz eklemlerdir

YARI OYNAR EKLEMLER

Çok az hareket edebilen eklemlerdir

Bel ve sırt omurları arasındaki eklemler bu gruptandır

OYNAR EKLEMLER

Kolay ve çok yönlü hareket edebilen eklemlerdir

Kol ve bacak kemiklerimiz arasındaki eklemler bu gruptandır

EKLEMİN YAPISI

Bir oynar eklemde, birbirleriyle birleşen birinin ucu tümsek, diğerinin ucu ise ona uyacak şekilde çukurdur

İki kemiğin de ucu, aşınmaması için kaygan ve yumuşak olan kıkırdak maddesiyle örtülüdür

Kıkırdak arasında kaygan sıvı vardır

Her iki kemik, ayrıca eklem bağlarıyla birbirine bağlanmıştır

KASLARIMIZ

Vücudumuza biçim kazandıran, iskeletimizi ve iç organlarımızı hareket ettiren yapılara kas denir

Kaslarımız iki çeşittir:

1

ÇİZGİLİ KASLAR

Bunlar;

*Kırmızı renklidir

*İsteğimizle hareket ederler

*İskeletimizin hareketini sağlarlar

*Uzun süre çalışırlarsa yorulurlar

YAPISI

*Ortası şişkin ve rengi kırmızıdır

*Uçları sivri ve beyazdır

Bu beyaz kısımlara kiriş denir

*Kirişler, kasın kemiklere tutunmasını sağlar

*Çizgili kaslar ince, kas tellerinden oluşur

*Kas telleri birleşerek, kas teli demetlerini, onlar da birleşerek kası oluşturur

DÜZ KASLAR

İç organlarımızın (kalp hariç) hareketini sağlayan kaslardır

*Renkleri beyazdır

*İsteğimiz dışında hareket ederler

*Hareketleri yavaştır ve yorulmazlar

10-28-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İskeletimizin Bölümleri Ve Yapıları İSKELETDeğişik şekilli irili ufaklı kemiklerin birbirlerine bağlanmalarıyla oluşan kemik yapıya iskelet denir İskelet: Vücuda şekil verir Organlara askı görevi yapar Organları korur ve desteklik sağlar Kaslarla birlikte vücudun hareketini sağlar İskeletimizde kemikler üç çeşittir: Uzun Kemikler: Boyu, eninden fazladır(Kol ve bacak kemikleri) Kısa Kemikler: Eni, boyuna eşittir(parmak, bilek, omuz kemikleri) Yassı Kemikler: Geniş yüzeyli ve kalınlığı azdır(kafatası, kaburgalar) KEMİĞİN YAPISI Kemiklerin dışı beyazdır Canlı olan bu beyaz kısımda, kemik zarı (periost) bulunur Kemik zarı, canlı kemik hücrelerinin bölünerek çoğalmasıyla, kemiğin; Kalınlaşmasını, Kırılma ve çatlamalarda onarılmasını sağlar Kemik zarının altında kemik dokusu bulunurSert olan kemik dokusunun; 2/3’ü madensel tuzlar, 1/3’ü yumuşak maddelerden oluşmuştur Madensel tuzların başında kalsiyum gelir Uzun kemiklerin ortasındaki boşlukta sarı ilik bulunur Uzun kemiklerin baş kısımları ile kısa ve yassı kemiklerin içinde kırmızı ilik bulunur Kırmızı ve sarı ilik, kan yapımında kullanılır İSKELETİN BÖLÜMLERİ İskelet kemikleri, üç bölümde incelenirBunlar; Baş, Gövde, Kol ve bacak kemikleridir BAŞ KEMİKLERİ Bu kemikler; Genellikle yassı kemiklerdir Birbirleriyle testere dişi zikzaklarla bağlanmıştır Hareket etmezler Sadece alt çene kemiği hareketlidir Kafatası kemikleri ve Baş kemikleri Yüz kemiklerinden oluşur GÖVDE KEMİKLERİ Bu kemikler; Omuz kemikleri, Omurga, Göğüs kafesi ve Kalça kemikleridir OMUZ KEMİKLERİ Önde köprücük, arkada kürek kemiklerinden oluşur OMURGA Omur adı verilen 33 kemiğin üst üste dizilmesiyle oluşur Omurların ortasındaki delikler üst üste geldiğinden, omurganın içinde bir kanal oluşur Bu kanalın içinde omurilik bulunur Omurga, (S) biçimde kıvrıktırBu kıvrıklık vücuda esneklik kazandırır GÖĞÜS KAFESİ Göğüs kemiği ile 12 çift kaburgadan oluşur KALÇA KEMİKLERİ Üç kemiğin kaynaşmasıyla oluşmuşturKalça kemikleri karın boşluğundaki iç organları bir leğen gibi tuttuğundan, bunlara leğen kemikleri de denir KOL VE BACAK KEMİKLERİ KOL KEMİKLERİ Pazı kemiği………………………1 Önkol-Dirsek kemiği…………2 Bilek kemiği……………………8 Tarak kemiği……………………5 Parmak kemiği…………………14 30 Kemiktir BACAK KEMİKLERİ Uyluk kemiği……………………1 Dizkapağı kemiği………………1 Baldır-Kaval kemiği…………2 Ayak bilek kemiği……………7 Ayak tarak kemiği……………5 Ayak parmak kemiği…………14 30 Kemiktir EKLEMLER Kemiklerin birbirine bağlandıkları yere eklem denirİskeletimizde üç çeşit eklem vardır 1Oynamaz eklemler 2Yarı oynar eklemler 3Oynar eklemler OYNAMAZ EKLEMLER Hiç hareket etmeyen eklemlerdirKalça ve kafatasını oluşturan kemikler arasındaki eklemler, oynamaz eklemlerdir YARI OYNAR EKLEMLER Çok az hareket edebilen eklemlerdirBel ve sırt omurları arasındaki eklemler bu gruptandır OYNAR EKLEMLER Kolay ve çok yönlü hareket edebilen eklemlerdirKol ve bacak kemiklerimiz arasındaki eklemler bu gruptandır EKLEMİN YAPISI Bir oynar eklemde, birbirleriyle birleşen birinin ucu tümsek, diğerinin ucu ise ona uyacak şekilde çukurdur İki kemiğin de ucu, aşınmaması için kaygan ve yumuşak olan kıkırdak maddesiyle örtülüdür Kıkırdak arasında kaygan sıvı vardırHer iki kemik, ayrıca eklem bağlarıyla birbirine bağlanmıştır KASLARIMIZ Vücudumuza biçim kazandıran, iskeletimizi ve iç organlarımızı hareket ettiren yapılara kas denir Kaslarımız iki çeşittir: 1ÇİZGİLİ KASLAR Bunlar; Kırmızı renklidir İsteğimizle hareket ederler İskeletimizin hareketini sağlarlar Uzun süre çalışırlarsa yorulurlar YAPISI Ortası şişkin ve rengi kırmızıdır Uçları sivri ve beyazdırBu beyaz kısımlara kiriş denir Kirişler, kasın kemiklere tutunmasını sağlar Çizgili kaslar ince, kas tellerinden oluşur Kas telleri birleşerek, kas teli demetlerini, onlar da birleşerek kası oluşturur DÜZ KASLAR İç organlarımızın (kalp hariç) hareketini sağlayan kaslardır Renkleri beyazdır İsteğimiz dışında hareket ederler Hareketleri yavaştır ve yorulmazlar