Volkanik (Püskürük-Mağmatik-Katılaşım) Taşlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-28-2012

BAŞLICA TAŞLAR

1- VOLKANİK (PÜSKÜRÜK-MAĞMATİK-KATILAŞIM) TAŞLAR

Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde veya yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır

Volkanik kayalar, kütle halinde bulunurlar ve kristalli yapıya sahiptir

Soğumanın gerçekleştiği yere göre iç ve dış püskürük taşlar şeklinde gruplara ayrılır

a) İç püskürük

Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde yavaş yavaş soğuması oluşan taşlardır

Soğuma yavaş gerçekleştiğinden iri kristallidir

Başlıcaları; Granit, siyenit, gabro ve diorit gibi

Bir iç püskürük taş olan granit kendine has yer şekilleri oluşturur

Kütle halindeki granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışmaya uğradıklarında değişik boyut ve şekillerde bloklara dönüşür

Bu şekilde granit bloklarından oluşan topografyaya tor topografyası denir

b) Dış Püskürük

Mağmanın yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır

Yeryüzüne çıkan lavlar hızlı soğudukları için ince kristalli ve camsı özellik gösterirler

Başlıcaları; Andezit, bazalt, volkan camı (obsidian), trakit, inci taşı, katrantaşı, sünger taşı ve volkan tüfüdür

Yurdumuzda en yaygın olanı andazit ve bazalt olup aşınmaya karşı dirençlidirler

Ülkemizde volkanik tüflerin yaygın olduğu Nevşehir (Ürgüp, Göreme, Avanos) çevresinde sel aşındırması sonucu peribacaları oluşmuştur

10-28-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Volkanik (Püskürük-Mağmatik-Katılaşım) Taşlar BAŞLICA TAŞLAR 1- VOLKANİK (PÜSKÜRÜK-MAĞMATİK-KATILAŞIM) TAŞLAR Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde veya yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır Volkanik kayalar, kütle halinde bulunurlar ve kristalli yapıya sahiptir Soğumanın gerçekleştiği yere göre iç ve dış püskürük taşlar şeklinde gruplara ayrılır a) İç püskürük Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde yavaş yavaş soğuması oluşan taşlardır Soğuma yavaş gerçekleştiğinden iri kristallidir Başlıcaları; Granit, siyenit, gabro ve diorit gibi Bir iç püskürük taş olan granit kendine has yer şekilleri oluşturur Kütle halindeki granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışmaya uğradıklarında değişik boyut ve şekillerde bloklara dönüşür Bu şekilde granit bloklarından oluşan topografyaya tor topografyası denir b) Dış Püskürük Mağmanın yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır Yeryüzüne çıkan lavlar hızlı soğudukları için ince kristalli ve camsı özellik gösterirler Başlıcaları; Andezit, bazalt, volkan camı (obsidian), trakit, inci taşı, katrantaşı, sünger taşı ve volkan tüfüdür Yurdumuzda en yaygın olanı andazit ve bazalt olup aşınmaya karşı dirençlidirler Ülkemizde volkanik tüflerin yaygın olduğu Nevşehir (Ürgüp, Göreme, Avanos) çevresinde sel aşındırması sonucu peribacaları oluşmuştur