İsparta Yemekleri

c) Diğer Tatlılar

1 Aşure: Kabuğu çıkarılmış buğday, nohut, fasulye, kuru üzüm ve incir gibi bazı yan besinler kaynatıldıktan sonra şeker veya pekmez ilavesiyle pişirilir İçine fıstık, fındık, ceviz gibi yemişler katılarak yenir

2 Haşhaş Helvası: Bu tatlı için kavrulup ezilmiş haşhaş gerekir Bir dığana biraz yağ konur Hafif ısınan yağa bir kilo pekmez dökülür ve kaynayınca, yarım kilo ezilmiş haşhaş ilave edilerek sürekli karıştırılır Karıştırılırken, iki üç kaşık un ilave edilir İyice koyulaşınca ocaktan alınır ve karıştırılmaya devam edilir Sıcak ya da soğuk yenir

3 İrmik Helvası: Yarım kiloşar irmik ve yağ Antep fıstığıyla pembeleşinceye kadar kavrulur Bir kilo su ile bir kilo şeker kavrulan irmiğin üzerine şerbet halinde dökülür ve karıştırılır Şerbetin iyi çekmesi için tencerenin kapağı kapatılır

4 Kabak: Sarı kabak dilimler halinde doğranır Kabuğu soyulup tepsiye döşenir, şeker ve su ilavesi ile pişirilir Sonra üzerine ezilmiş ceviz serpilir

5 Sırma: Bu tatlı bütün meyvelerle yapılabilir Örnek olarak eriği seçecek olursak, erikler yıkandıktan sonra bir kazanda kaynatılır İyice pişen erikler bir kevgire alınır ve kevgirden ezilerek geçirilir Bir sininin üstüne elde edilen marmelat dökülür Sinide iyice yayılır Birkaç gün sinide duran erik marmeladı kurur Siniden alınır ve parça parça kesilerek yenir Dürüm yapılarak yenen sırmanın içine isteğe göre şeker de konulabilir

G) Ekmek Çeşitleri

1 Yufka: Hamur sabah erkenden teknede yoğrulur Ayran veya peynir suyu ile bir gün önceden ıslatılmış tuz, un birbirine katılır Ayran veya peynir suyu kullanılmazsa unun özü kesilir ve ekmek iyi olmaz Hamur iyice yumruklanarak karılır Kadınlar bir araya gelerek pişirmeye başlanır Hamur küçük parçalar halinde ayrılarak "Beze" denilen hale getirilir Bir kişi oklava ile bezeleri büyük daire şeklinde, "Senit" denilen tahta tabla üzerinde açar Diğer bir kişi saçın yanında tahtadan yapılmış "pişirgeç" denilen bir aletle saçın üzerinde pişen ekmeği çevirir Saçın altındaki ateş çalı, çırpı veya talaşla yakılır

Yapılan ekmekler üst üste dizilir, gerektiğinde su serpilip yumuşatılarak yenir Daha çok köylerde yapılan bu ekmek baharda ve sonbaharda yapılır Gerektiğinde başka zamanlarda da yapılabilir Ekonomik olmasıyla çok tercih edilen bir ekmek çeşididir

2 Fırın Ekmeği: Maya, un, tuz ve su yoğrulur "Miniyet" denilen uzunca ve gözleri olan bir tahtanın içine mayalanan hamur parça parça konur Fırına götürülerek pişirilir İsteğe göre bezelerin üzerine susam, haşhaş taneleri serpilir

3 BazdırmaBazırma: Fırın ekmeği gibi hamur yoğrulur ve bezelere bölünür Bezeler elle yirmi cm çapında açılır Saç üzerinde pişirgeçle pişirilir

H) Kışlık Hazırlanan Yiyecekler

1 Salça: Domatesler yıkanarak doğranır Süzgeçten geçirilerek püre haline getirilip, tuzlanıp güneşte kurutulurPüre kıvamında kavanozlara doldurulur

2 Turşu: Her sebzenin turşusu yapılır (Salatalık, domates, lahana, patlıcan, biber, fasulye) Sebzeler yıkanıp ayıklanır, kavanoz veya küplere doldurulur Üzerine sirke ve su ilave edilerek 20 gün bekletilir Suyun bütün kaba yayılması ve koku vermesi için dere otu, nane sapları, defne dalı gibi otlar atılır

3 Bulgur: Yörede buğday ayıklanıp temizlenerek büyük kazanlarda kaynatılır Sonra çarşaf üzerinde güneşte kurutulur ve yarılmak üzere değirmene götürülür Değirmende buğdayların üzerine belirli oranda su serpilir Bu işleme "Tavlama" denilir Buğday su ile harman edilir ve elle ovulur Tâ ki kepek denilen kabuk taneden ayrılıncaya kadar ovalanır Sonra değirmende büyüklüğüne göre çekilir Tekrar çarşaflara serilip güneşletilir Bulgur rüzgarlı havada kalburlarla savrularak arta kalan kabuklardan temizlenir Çekilen bulgur çeşitleri pilavlık, çorbalık, dolmalık, köftelik olarak ayrılır

4 Erişte: Un, su, yumurta ve tuzla hamur hazırlanır Hamur yufkalar halinde açılır Biraz gölgede kurutulur ve kesilecek hale getirilir Yufkalar katlanarak ikişer mm eninde üçer cm boyunda kesilirler Temiz çarşaflar üzerinde kuruyan malzemeye "Makarna" denilir Bunun fırında tepsiler içerisinde kavrulmuş haline "Erişte" denilir

5 Kurutma: Her sebze kurutulabilir (Taze fasulye, kabak, biber, patlıcan, bamya) Meyveler de kurutularak kompostosu yapılır (Erik, elma, dut, ayva üzüm)

6 Pekmez: Üzümler "Suluk" denilen tahtadan yapılmış araçlara dökülerek ezilirler Suluğun ağzındaki delikten üzümün suyu kazanlara akar "Pekmez Toprağı" denilen bir toz kazanlara dökülür Bu toz üzümün suyunu tatlıya dönüştürür Üzümün suyu bir süre bekletildikten sonra "Pekmez Ocağı" denilen ocaklarda kaynatılarak koyulaştırılır Buna "Pekmez" denir