Oruç Ve Ramazan(Sorularla)

Günah işleyenin orucu

Sual: Bazıları, (Namaz kılmayan, içki içen, açık gezen veya başka günah işleyen bir kimse, boşuna oruç tutmamalı) diyorlar Bu söz doğru mudur?
CEVAP

Hayır, dine aykırıdır Birkaç günah işleyenin, diğer günahları da yapması gerekmez Hem oruç tutup hem de günah işleyen kimse, oruç tutmakla hasıl olan büyük sevaba kavuşamaz Fakat ahirette niçin oruç tutmadın diye hesaba çekilmez Oruç borcunu ödemiş olur Hatta orucun bereketiyle diğer günahlardan da kaçma imkanı olur

İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:

(Bütün günahlara tevbe edip hepsinden kaçmak büyük nimettir Bu yapılamazsa, bazı günahlara tevbe etmek de nimettir Bunların bereketiyle belki bütün günahlara tevbe etmek nasip olur Bir şeyin bütünü ele geçmezse, hepsini de kaçırmamalı) (Mektubat, 2c 66m)

Namazın dinimizdeki yeri, oruca göre daha önemli ise de, bir kimseye namaz kılmadığı için, (oruç da tutma) denmez Aksine, (Namaz kılamıyorsan, orucu bari terk etme) denir Namaz kılmamakla büyük bir günaha giren kimse, oruç tutmazsa günah miktarı daha da çok artar

Birkaç günaha müptela olan kimse, birinden vazgeçmek isterse, ona, (Diğerlerini bırakmadığına göre bu günaha da devam et) denmez Günah miktarı ne kadar azaltılırsa o kadar iyi olur Allah’tan korkup bir günahtan vazgeçmek iman alametidir Hadis-i şerifte, (Ömründe bir defa Allahü teâlâyı anan veya Ondan korkan Müslüman, Cehennemden çıkar) buyuruldu (Tirmizi)

Günah işleyen, oruç tutuyor veya zekat veriyorsa, (Aman bunları bari bırakma) demelidir! Bu ibadetleri de yapmazsa, dinden tamamen uzaklaşabilir Korkutmaktan çok, müjdeleyici olmak gerekir Peygamber efendimiz, (Allahü teâlânın rahmetinden ümit kestirip, dinden nefret ettirenlere lanet olsun! Kolaylaştırın, güçleştirmeyin) buyurdu (Müslim, Şir’a)

Bir genç, Peygamber efendimize, (Şu üç günahı bırakamıyorum) dedi O üç günah, yalan, zina ve içkidir Resulullah efendimiz, (Bu üç günahtan yalanı benim için bırak) buyurdu O genç, kabul edip gitti Daha sonra, diğer iki günahı işlemek isteyince, (Bu günahları işleyip Resulullahın karşısına çıkınca, “Ben işlemedim” desem yalan söylemiş olurum Eğer işlediğimi söylersem, beni cezalandırır) diye düşündü Diğer iki günahtan da vazgeçti (Şir’a)

Kelime-i şehadeti dil ile söyleyip kalb ile de tasdik eden Müslümandır Günah işleyen Müslümanlıktan çıkmaz Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Cebrail aleyhisselam, “Ümmetine müjde ver ki, müşrik olarak ölmeyen Cennete girer” dedi Ben, “Zina ve hırsızlık eden de mi Cennete girer” diye üç defa sordum “Evet, zina ve hırsızlık eden de Cennete girer” dedi Daha sonra, “İçki içse de, yine sonunda Cennete girer” dedi) buyuruldu (Buhari, Müslim, Bezzar) (Eğer şefaate uğramamışsa veya günahı sevabından fazlaysa, cezasını çektikten sonra Cennete girer)

Bu, Ehl-i sünnet itikadıdır; günahları hafif görmek değildir Bu inanış, insanı günaha sevk etmemeli! Her günah, kalbi karartır, insanı küfre sürükleyip Cehennemde ebedi kalmaya sebep olabilir Her günahtan kaçınmalı, çünkü Allah’ın gazabı günahlar içinde saklıdır Belam-ı Baura, çok ibadet eden büyük bir âlim iken, bir günah yüzünden kâfir oldu Günah işleyen hemen tevbe etmelidir! (KSaadet)

Oruç tutmamayı mubah kılan özürler

Sual: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler nelerdir?
CEVAP

Oruç tutmamayı mubah kılan özürler şunlardır:

1- Hastalık: Hasta olan veya oruç tutunca hastalığı artan kimse, oruç tutmaz veya tutuyorsa bozabilir Hastaya bakan da, hasta hükmündedir Hastaya bakmak için sıkıntıya girerse, oruç tutmayabilir

2- Seferilik: 104 km uzağa giden kimse, 15 günden az kaldığı yerde seferi olur Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, orucu kazaya bırakmak caiz olur Hadis-i şerifte, (Seferde, sıkıntı içinde oruç tutmak iyilik sayılmaz) buyuruldu (Buhari)

3- Gebe ve emzikli olmak: Kendine veya çocuğuna bir zarar gelecekse, gebe ve emzikli kadın oruç tutmaz Hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ, gebe ile emzikli kadına oruç tutmaması için ruhsat verdi, orucunu tehir etti) buyuruluyor (Ebu Davud, Tirmizi, Nesai)

Emzikli kadın, ister kendi çocuğunu emzirsin, isterse başkasının çocuğunu emzirsin hüküm aynıdır

4- Açlık ve susuzluk: Kendisinde şiddetli açlık ve susuzluk meydana gelen kimse, ölüm tehlikesi varsa veya aklı gidecekse yahut hastalanıp bir zarara uğrayacaksa, orucunu bozabilir

5- İhtiyarlık: Çok yaşlı kimse, oruç tutamayacak halde ise, oruç tutmaz, iyileşme ihtimali de yoksa, tutamadığı günler için fidye verir 30 günün fidyesi 53 kg undur

6- İkrah: Oruç tutan, (Orucunu bozmazsan seni öldürürüm veya bir uzvunu keserim) diye tehdit edilmişse, tehdit edenin dediğini yapmaya gücü yetiyor ve blöf yapmıyorsa, oruçlunun orucunu bozması mubah olur

Ramazan-ı şerifte, oruç tutmak çok sevaptır Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır Hadis-i şerifte, (Özürsüz, Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu Ama dini bir mazeret varsa oruç tutmamak günah olmaz (Tirmizi)

Seferde iken oruç tutmak

Sual: Seferde olana da Ramazan orucu farz mı?
CEVAP

Evet Ama kazaya bırakması caizdir

Sual: Seferde oruç tutmak gerekmediği halde, Ramazan orucunu tutan nafile sevabı mı alır?
CEVAP

Seferi olan, Ramazan orucunu tutarsa, farz sevabı alır

Sual: Devamlı şehirler arasında şoförlük yapanın, oruç tutmaması günah olur mu?
CEVAPİşi aksatacak zorluk yoksa, Ramazan-ı şerifte oruç tutmak çok sevaptır Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Ramazanda mazeretsiz bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) [Tirmizi]

Şu halde bir özür olmadan oruç yememelidir! Dini bir özrü olanın orucunu kazaya bırakması caiz olur Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, orucu kazaya bırakmak caiz olur Hadis-i şerifte, (Yolculukta [sıkıntı içinde] oruç tutmak takvadan sayılmaz) buyuruldu (Buhari)

[Yolculuk veya sefer demek, 104 km'den uzak yere gitmek üzere yola çıkmaktır Bunlardan daha kısa yola giden seferi olmaz Burada takva daha çok sevap kazanmak manasındadır]

Sual: Yolculukta oruç tutmamaya izin var diye oruca niyetlenmedim Saat 1100 de uçağa bineceğim için sabah kahvaltımı yapıp yola çıktım Gittiğim yerdeki arkadaş, yanlış yaptığımı, günah işlediğimi söyledi Seferde oruç tutmamak caiz değil mi?
CEVAP İmsak vaktinden önce sefere çıksaydınız, oruca niyet etmeyip sefere çıkınca yiyip içebilirdiniz Halbuki kahvaltı yaptığınız zaman, mukimsiniz ve niyet etmiyorsunuz, yiyip içiyorsunuz, bu yüzden günah oluyor Niyet edip oruçlu yola çıkacaktınız ve o gün o orucu bozmayacaktınız, yani o gün orucu tutmanız gerekirdi Niyet etmeden yiyip içtiğiniz için sadece kaza gerekir

Sual: İmsak vaktinden sonra sefere çıktığımız için mecburen oruca niyet ediyoruz Yani o gün seferde de olsak oruç tutmamız lazım Ancak, mesela sabah 11'de ABD'ye gitmek üzere uçağa biniyoruz Devamlı Batı'ya gittiğimiz için gün, New York'a giderken 7 saat, Los Angeles'e giderken de 10 saat uzuyor Bu durumda ne yapmak lazım?
CEVAP

Oruç tutabilirse sevap kazanır, açlık ve susuzluğa dayanamayıp bozarsa günah olmaz Seferde iken orucu özürsüz bozana da kefaret gerekmez

Sual: Oruçlu iken seyahat ediyoruz Doğudan batıya gidince mesela Erzurum'dan İstanbul'a gelince, akşam bir saatten fazla geç oluyor Tersine İstanbul'dan Erzurum’a gidince, bir saatten fazla erken oluyor Orucu niyetlendiğimiz şehre göre mi, yoksa bulunduğumuz şehre göre mi açacağız?
CEVAP

Oruç açılan yerin zamanı esas alınır Güneş batmadan oruç açılmaz Saate göre hareket edilmez, güneşin batması esas alınır Dünyanın hangi şehri olursa olsun, oruçta ve namazda, vardığı şehrin vaktine göre hareket eder

Sual: Bir kimse, Ramazan orucunu sefere çıkınca sebepsiz bozsa, kaza mı kefaret mi gerekir? Mukim iken orucunu bozup sonra sefere çıksa, kaza mı, kefaret mi gerekir?
CEVAP

Niyetli orucu sefere çıkınca bozmak günahtır Ama günah işlese de, seferde bozduğu için kefaret gerekmez Eğer mukim iken bozup sefere çıksa, kefaret de gerekir

Açıktan oruç yemek

Sual: (Allah’ın bildiği kuldan saklanmaz) diyerek açıktan oruç yiyenler oluyor Günah değil midir?
CEVAP

Günahı, açık da, gizli de işlemek caiz olmaz Fakat nefsine, şeytana uyarak günah işleyen, günahını gizlemelidir! Günahı gizlemek birkaç yönden faydalıdır:

1- Eğer günahlarımız açığa çıkmamışsa sevinmelidir! Cenab-ı Hak, (Günahı gizleyin) buyuruyor Peygamber efendimiz de sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki:

(İnsan günahını dünyada gizlerse, Allahü teâlâ da, kıyamette, bu günahı kullarından saklar) [Müslim]

2- Allahü teâlâ açıktan, çekinmeden günah işleyenlere daha çok buğzeder Fakat üzülerek günahını gizleyenleri, gizlediği için affedebilir Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir günaha düşen, günahını gizlesin! Allahü teâlânın örtüsünü onun üzerinde bulundursun!) [Müslim]

3- Günah işlerken halktan olsun utanmalıdır! Başkasını kendi hakkında konuşturmamak, gıybetini ettirmemek için günahı gizlemelidir! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Haya tamamıyla hayırdır) [Buhari] (Haya imandandır) [Buhari] (Hayasızın dini olmaz ve hayasız kişi Cennete giremez) [Deylemi]

4- Kötü örnek olmamak, başkalarının da günah işlemesine cesaret vermemek için günahı gizlemeli! Böyle sebeplerden dolayı açıktan günah işlememeli, gizli de olsa günah işlemekten sakınmalı! Çünkü günahlar öldürücü zehirdir İmanı olan günah işlemekten çok korkar Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Mümin, günahını dağ gibi görür, üzerine düşeceğinden korkar Münafık ise, günahını, burnuna konmuş, hemen uçacak bir sinek gibi görür) [Buhari]

Sual: İslam Ahlakı kitabında deniyor ki:

Özrü yok iken, Ramazan günü aşikâre yiyen, içen, mürted olur (Feyziyye)

Seadet-i Ebediyye kitabında da şöyle deniyor:

Ramazan-ı şerifte umumi yerlerde, Müslümanların karşısında, oruç yiyenlerin ve oruç tutanları aldatarak, oruç tutturmayanların imanı gider

Bu iki ifadeyi anlayamadık Açıktan oruç yiyen kâfir mi oluyor?
CEVAP

Hayır büyük günah işleyene kâfir denmez Burada, oruç emrini hafife almanın, farz olduğunu inkâr etmenin, oruç tutmamayı zımnen teşvik etmenin küfür olduğu bildiriliyor Her farz böyledir Mesela açık gezen bir kadın, kapanmanın Allah’ın emri olduğunu biliyor, inanıyor ve beğeniyorsa, çeşitli sebeplerle kapanamıyorsa, buna kâfir denmez Kapanmayı Allah’ın emri kabul etmiyorsa veya kabul edip beğenmiyorsa, açık gezdiği için hiç üzülmüyorsa, küfür olur

Sual: Hastanede hasta olarak yatıyorum Oruç tutacak durumum yok Hastanede gizli yiyip içme imkânım da yok, açıktan oruç yemek günah olur mu?
CEVAP

Hasta olduğunuz belli, yani insanlar bunu biliyor ve görüyor, gizleme imkânı da yoksa açıktan yiyip içmek caiz olur

Kadınlar muayyen günlerinde iken

Sual: Muayyen günlerimizde neleri okuyup, neleri okuyamayız? Daha doğrusu bu günlerimizde yasak olan-olmayan şeyler nelerdir?
CEVAP

Hayz ve nifaslıya yasak olanlar:

1- Namaz kılamaz Hadis-i şerifte de, (Hayzlı kadın namaz kılamaz) buyuruldu (Buhari, Müslim, Ebu Davud)

2- Oruç tutamaz [Hazret-i Âişe validemizin naklettiği hadis-i şerifte, hayzlı iken tutulamayan oruçlar kaza edilir, kılınmayan namazlar affolur (Buhari)]

3- Kur'an okuyamaz Hadis-i şerifte, (Hayzlı ve cünüp, Kur'an-ı kerim okuyamaz) buyuruldu (Tirmizi)

4- Mushafa el süremez Kur'an-ı kerimde mealen, (Kur'ana temiz olanlardan başkası dokunamaz) buyuruluyor (Vakıa 79)

Hadis-i şerifte de, (Kur'ana ancak hadesten [abdestsizlikten, cünüplükten, hayz ve nifastan] temiz olan el değdirebilir) buyuruldu (Nesai, Hakim, Beyheki, Taberani, Darekutni)

5- Camiye giremez Hadis-i şerifte (Cünübe ve hayzlıya mescide girmek helal olmaz) buyuruldu (İbni Mace)

6- Kâbe’yi tavaf edemez Hadis-i şerifte, (Beytullahı tavaf etmek, namaz kılmak gibidir, yani abdestli olmak lazımdır) buyuruldu (Tirmizi)

7- Cima edemez (Bekara 222)

8- Hayzlı iken de, hayzsız iken de kadına dübüründen [anüsünden yani makattan] yaklaşmak haramdır Oral [ağız ile] seks de, hayzlı iken de hayzsız iken de caiz değildir

9- Kadın, hayzın başladığını ve bittiğini kocasından gizleyemez Kocası sorunca söylemezse, büyük günah olur Hadis-i şerifte, (Hayzın başladığını ve bittiğini kocasından saklayan kadın melundur) buyuruldu (Cevhere)

10- Yanında kocası veya mahremi olmayan hayzlı kadın, uzun yola çıksa, seferi olamaz Hayz bitince, bulunduğu yerden 104 Km’den daha fazla giderse, ancak o zaman seferi olur

Hayzlıya serbest olanlar:

Yasak edilenlerin dışında her şey yapabilir Mesela şunları yapar:

1- Hayzlı kadın, Besmele, salevat-ı şerife, kelime-i tevhid, istiğfar ve bütün duaları okuyabilir, tesbih çeker, zikreder Fâtiha, Rabbenâ âtina, Rabbenağfirli ve daha başka dua âyetlerini dua niyetiyle ezberden okuyabilir Hayzlı iken kabir ziyaretine gidebilir, dua niyetiyle orada Fatiha okur Her namaz vaktinde abdest alıp, o namazı kılacak kadar zaman oturup zikreder, tesbih çekerse, en iyi kıldığı namazın sevabını kazanır

2- Cünübe saç ve tırnak kesmek mekruh, ama hayzlıya mekruh değildir Cünüpken de, hayzlı iken de saç boyatabilir Hayzlı iken yiyip içilebilir; fakat cünüpken ağzını yıkamadan yiyip içmek mekruhtur ve fakirliğe sebeptir Oruç için sahura kalkan kimsenin, vakit dar ise, elini ağzını yıkadıktan sonra, yiyip içmesi, daha sonra gusletmesi günah değildir (Halebi)

3- Kadın cünüp iken hayz görse, cünüplük için gusletmesi iyi olur, hayz bitinceye kadar bekleyip, sonra ikisi için bir gusletmesi de caizdir Cünübün ağzını yıkamadan yiyip içmesi tenzihen mekruhtur Çünkü ağzına aldığı su, müstamel olur Müstamel suyu içmek ise mekruhtur Hayzlı böyle değildir Hayz iken gusletmesi emredilmedi Hayzlı kadın, göğsünü yıkamadan, çocuğunu emzirebilir Cünüp kadının, yıkamadan emzirmesi mekruhtur (Hadika)

4- Tilavet secdesini işiten cünüp kimse, temizlendikten sonra tilavet secdesi yapar Fakat hayzlı ve nifaslı olana temizlendikten sonra da tilavet secdesi gerekmez

5- İstihaza günlerindeki kadın, idrarını tutamayan, devamlı burnu kanayan veya bir akıntısı olan kadın gibi, özür sahibi olur Namaz kılması ve oruç tutması lazım olur ve kan gelirken de vaty caiz olur İstihaza kanı hastalık alametidir Çok akarsa doktora gitmelidir

Sual: Muayyen özrü zuhur eden kadın, evde kocasının, oğlunun veya kızının okuduğu Kur’an-ı kerimi, mukabeleyi dinleyebilir mi?
CEVAP

Kur’an-ı kerime dokunmamak şartı ile mukabele dinlemekte mahzur yoktur Ancak özürlü kadın, mukabele dinlemek için camiye gidemez Camiye girmesi haram olur Hatta camiye abdestsiz de girilmez (Mevkufat)

(Evde mukabele okumanın sevabı olmaz) diyenler, dinimize iftira ediyorlar Kadınların camiye gitmeyip, evde, kadın bir hocanın okuyacağı mukabeleyi dinlemeleri çok sevap olur

Sual: Bir caminin iki kapısı olsa, hayzlının bir kapıdan girip ötekinden çıkması caiz olur mu? Camiye abdestsiz girilebilir mi?
CEVAP

Cünüp veya hayzlı iken camiye girmek, hatta cami içinden geçmek haramdır Geçecek başka yol bulamazsa veya camide uyuyup cünüp olursa veya camiden başka yerde su bulamazsa, teyemmüm edip girer ve çıkar Camiye abdestsiz girmek ise mekruhtur (Dürer)

Sual: Ramazanda bir kadının muayyen hâli zuhur ederse, yiyip içebilir mi? Muayyen hâli sona erince, yiyip içmesi günah olur mu?
CEVAP

Ramazanda imsak vaktinden sonra, hayzı kesilse, o gün oruçlu gibi durur İmsak vaktinden sonra hayz gören, o gün gizli yiyip içer Her iki durumda da o günkü orucunu sonra kaza eder Vakit içinde, namaz kılmadan önce, hayz gören, o vaktin namazını kaza etmez

İmsak vaktinden önce kan kesilse, sabah namazı vaktine, yalnız gusledip elbisesini giyecek kadar zaman olur da, Allahü ekber diyecek kadar fazla zaman kalmazsa, o günün orucunu tutar Fakat, yatsıyı kaza etmesi lazım olmaz Tekbiri söyleyecek kadar da zaman olursa, yatsıyı kaza etmesi de lazım olur İftardan önce hayz başlarsa, orucu bozulur Ramazandan sonra kaza eder Namaz içinde hayz başlarsa, namazı bozulur

Sual: Bir kadın akşamdan yarınki oruca niyet etse, yarın hayzı başlasa o gün oruç tutacak mı?
CEVAP

Hayz başlayınca oruç bozulmuş olur, yer içer Ancak oruçluların gözü önünde yememelidir!

Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da âdet görse, kaza mı gerekir?
CEVAP

Âdet olmasa idi kefaret gerekirdi Âdet olduğu için kaza gerekir Bir kimse de orucunu bozsa, sonra oruç tutamayacak kadar hastalansa yine kaza gerekir

Sual: Hayzlının, Ramazanda oruç tutması caiz mi?
CEVAP

Hayır

Sual: Orucun aksamaması için hayzı ilaçla geciktirmek caiz mi?
CEVAP

Caizdir

Sual: Âdeti 13 ve 15 olan Maliki’yi taklit eden kadın onuncu günden sonra Ramazan orucunu tutabilir mi?
CEVAP

Evet tutması gerekir On günden sonra değil esas âdeti kaç ise o günden sonra oruç tutmak gerekir Hanefi’ye göre âdeti bitmiş oluyor gusledip oruçları tutar Gusletmese de oruçlar yine sahih olur, fakat gusüllü tutmak elbette iyi olur Maliki’ye göre de kan kesilince de yani 15 gün bitince gusletmesi gerekir

Sual: Kaza orucu tuttuğum gün, âdetim başladı Âdetim bittiğinde, yarıda kalan orucum yüzünden ayrıca bir gün daha mı tutacağım?
CEVAP

Ayrıca oruç tutmazsınız Kaza orucunuz yarıda kalmıştır Onu yeniden tutarsınız