Oruç Ve Ramazan(Sorularla)

Oruç kefareti

Sual: Orucu bozup kefaret gerektirenler nelerdir?
CEVAPŞunlardır:

1- Oruçlu olduğunu bilerek yiyip içmek,

2- Cinsel ilişkiye girmek,

3- Ramazanın bir gününde, kaza gereken bir şey yaparak orucunu bozan, bu ramazanın başka gününde de bu şeyi, nasıl olsa kefaret gerektirmiyor diyerek, kasıtla yine yapmak,

4- Sigara içmek,

5- Gıybet, sürme çekmek ve kan aldırmak gibi, orucu bozmadığı iyi bilinen şeyden sonra, oruç bozuldu sanarak, yiyip içmek

Sual: Oruç kefareti var mıdır?
CEVAP

Elbette vardır Geceden niyetli orucunu, kasten bozana kefaret lazım geldiği din kitaplarının hepsinde yazılıdır Kütüb-i sitte isimli meşhur altı hadis kitabından Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi ve Nesai'de mevcuttur En kıymetli bu beş hadis kitabına inanmayan eğer misyoner değilse cahil veya hain birisidir Hazret-i Ebu Hüreyre'nin rivayet ettiği hadis-i şerif şöyledir:

Bir kimse, Peygamber efendimize gelerek, (Helak oldum ya Resulallah) dedi Peygamber efendimiz, ne olduğunu sordu O da Ramazan orucunu kasten bozduğunu söyledi Peygamber efendimiz, bir köle azat etmesini bildirdi Kölesi olmadığını bildirince, aralıksız iki ay oruç tutmasını emretti Bunu da yapamayacağını bildirince, fakir doyurmasını bildirdi

İslam âlimleri de, geceden niyetli orucunu bir mazeretsiz kasten bozan kimsenin kefaret olarak, varsa bir köle azat etmesini, yoksa peş peşe 60 gün oruç tutmasını, oruç da tutamazsa, 60 fakiri doyurmasını bildirmişlerdir (Redd-ül Muhtar)

Peygamber efendimizin bildirdiği hükmü kabul etmeyen, Allahü teâlânın emrini kabul etmemiş olur Çünkü Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:

(Resule itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur) [Nisa 80]

Sual: Oruç kefareti nasıl tutulur?
CEVAP

Oruç kefareti için peş peşe, 60 gün oruç tutar 60 gün sonra, tutmadığı her gün için, birer gün daha tutar Birkaç Ramazanda kefaretleri olan veya bir Ramazanda, 2 gün kefareti olan kimse, birinci kefareti yapmamış ise, ikisi için yalnız bir kefaret yapar Birinci kefareti yapmış ise, ikinci kefareti de, ayrıca yapar

Kefaret orucu, hastalık, yolculuk gibi bir özür ile veya bayram günlerine rastlamak sebebi ile bozulursa veya Ramazana rastlarsa, yeniden 60 gün tutmak gerekir Bayram günlerinde bozmazsa, yine yeniden başlaması gerekir Hayz ve nifas sebebi ile bozunca, yeniden başlamaz Temizlenince, geri kalan günleri tamamlar

Ramazanda mazeretsiz oruç tutmamak haramdır, büyük günahtır Önce, tutulmayan oruçlar için tevbe edilir Sonra gününe gün, yani kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kaza orucu tutulur Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kaza orucu tutar Bu oruçlara kefaret gerekmez Kefaret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu kasten bozmanın cezasıdır Çok yaşlanıp, ölünceye kadar Ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta, gizli olarak yiyip içer! Hadis-i şerifte, (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta fidye verir) buyuruluyor Çok yaşlı olup oruç tutamayan kimse, zengin ise, her günün orucu için fidye verir Fakir olan fidye vermez, dua eder

Fidye olarak, her gün için bir fıtra miktarı un, hurma veya üzüm verilir Mesela 30 gün oruç için 53 kg un veya 105 kg hurma veya üzüm verilmesi kâfidir Yahut bu kadar unun kıymeti kadar altın veya gümüş para, tutulamayan otuz gün orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, Ramazanın başında veya sonunda verilebilir Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hâle gelen kimse, tutamadığı oruçlarını kaza eder (Nehr-ül-fâık)

Hastalık, yaşlılık gibi bir özürden dolayı Ramazan orucunu tutamayan zenginin, bu durumu ölünceye kadar devam etse, fakirlere yemek verilmesini vasiyet eder Velisi de; onun tutamadığı her oruç için, fakire bir fıtra veya değerini verir (Bedâyi)

Sual: Devamlı hasta veya çok yaşlı olup, kefaret orucunu tutamayan ne yapar?
CEVAP

Devamlı hasta veya çok yaşlı olup, 60 gün kefaret orucunu tutamayan kimse, 60 fakiri sabah akşam veya öğle akşam olmak üzere, bir günde iki kere doyurur Hepsinin aynı günde yemeleri şart değildir Bir fakiri her gün iki defa doyurmak üzere 60 gün veya her gün bir defa doyurmak üzere 120 gün yedirmek de olur Yahut 60 fakirin her birine, bir fıtra miktarı, fıtra olarak verilen ürünlerden birini verir Yahut bunların kıymeti kadar ekmek, başka mal veya altın vermek de caizdir Kendisini doyurması için fakire kâğıt para da verilebilir Fıtra miktarı ürün veya mal, bir fakire 60 gün devamlı verilir 60 günlüğü, bir fakire bir günde toplu verilirse, bir günlük verilmiş olur Buna dikkat etmek gerekir Diyelim ki, sabah akşam iki ekmek yiyorsa, her gün iki ekmek vermek gerekir 120 ekmek bir seferde verilirse, bir günlük verilmiş olur

Sual: Diş tabibi bir bayan, (Unutarak da yense, oruç bozulur Bozulmaz diye bir âyet yok) diyor Dinimizde Kur’andan başka kaynak yok mu?
CEVAP

Bir kimsenin, kendi uzmanlık sahasının dışında bir uzman gibi konuşması elbette uygun olmaz Kur’an-ı kerimin çeşitli yerlerinde, (Yalnız Allah’a uyun) denmiyor, (Allah’a ve Resulüne uyun) buyuruluyor Sonra Resulullaha uymak Allah’a uymaktan farklı değildir Kur’an-ı kerimde, (O, [Resulullah] vahyedilenden başkasını söylemez) buyuruluyor (Necm 3)

Bu âyet-i kerime, Peygamber efendimizin din hakkında bildirdiklerinin Allahü teâlânın vahyettiğinden başka olmadığını bildirmektedir Ayrıca, (Peygamber size neyi verdiyse [neyi emretmişse] onu alın, neyi yasakladıysa ondan da sakının) buyurulmaktadır (Haşr 7)

Demek ki Allahü teâlânın Kur’an-ı kerimde açıkça bildirmediği hususlar var ki, (Peygamberin emrettiklerini yapın, yasakladıklarından sakının) buyuruluyor Mesela namazları nasıl kılacağımızı Kur’andan bulamayız Kaç rekat olduğunu da bulamayız Hangi rekatta neleri okuyacağımızı da bulamayız Yanılırsak, ne yapacağımızı da bulamayız Nerede buluruz? Peygamber efendimiz namazı nasıl kılmışsa öyle kılarız Hangi rekatlarda neleri okumuşsa veya neleri okuyun buyurmuşsa öyle yaparız Yanılma secdesini de Onun bildirdiği gibi yaparız Orucu bozan ve bozmayan çok şey vardır İğne orucu bozar mı, hayz halinde oruç tutmak gerekir mi? Orucun farzları nelerdir? Bunları Peygamber efendimizden öğreniriz Biz Peygamber efendimizin emrine uyarsak, başka bir kitaptan mı okumuş oluruz? Sünnetler Kur’andan başka değildir Allahü teâlâ, Resule uymamızı emrediyor Allah’ın bu emrine uymamız niye anormal karşılanır ki?

Dârimi’nin bildirdiği hadis-i şerifte, Allah’ın emri ile, Cebrail aleyhisselam, Kur'an-ı kerimi getirdiği gibi, açıklaması olan sünneti de getirmiştir Hadis-i şerifte de, (Peygamberin haram kılması, Allah’ın haram kılması gibidir) buyuruluyor (Tirmizi)

Tabibe hanımın, (Unutarak da yense, oruç bozulur Bu konuda bir âyet yok) demesi yanlıştır Âyette olmayanlar sünnette bildirilmiştir Peygamber efendimiz buyuruyor ki:

(Oruçlu iken unutarak yiyip içen kimse, orucuna devam etsin, Çünkü onu Allahü teâlâ yedirip içirmiştir) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai]

(Oruçlu kimse, unutarak yiyip içerse, ona kaza gerekmez) [Dare Kutni]

Âyetleri herkes kendine göre yorumladığı için 72 sapık fırka meydana çıkmıştır Peygamber efendimizin açıklamasına uyulsa idi, bu ayrılıklar olmazdı Ayrılıklar, Peygamber efendimize uyulmamaktan ileri gelmektedir Herkes Peygamber efendimizin açıklamasını esas alsa, ayrılık olmaz

Sual: Yazarın birisi; (Her ne kadar hadislerde hayzlı ve nifaslı kadınlar namaz kılamaz, oruç tutamaz, Kur’ana dokunamaz deniyorsa da, namaz kılmasında, oruç tutmasında ve Kur’ana dokunmasında sakınca yoktur Bu hadisler dinin ruhuna aykırıdır Bir de kütüb-i sitte denilen altı hadis kitabında, kasten orucu bozanlara, ceza olarak 61 gün oruç tutmaları gerektiği bildiriliyorsa da, bu da Kur’anın ruhuna, dinin temel prensiplerine aykırıdır Çünkü ceza işlenen suça uygun olmalıdır Bir gün oruç yiyene, 61 gün oruç tutturmak zulüm olur) diyor

Bahsettiği hususlarda açıklama yapar mısınız?
CEVAP

Dinimizde delil dörttür: Kitab, Sünnet, İcma ve Kıyas-ı fukaha Bir hüküm için bu delillere bakılır Hem kütüb-i sittedeki hadislerde var diyor, hem de, bu hadisler dinin ruhuna aykırıdır diyor Önce hadis dinde delil midir değil midir, bunu kasten bildirmiyor Sonra bu hadisler uydurma mıdır, yoksa sahih midir? Bunları da kasten söylemiyor Uydurma demesine imkan yok Çünkü kütüb-i sitte denilen en kıymetli altı hadis kitabındaki hadisler, bütün âlimlerce sahihtir Mezhepsiz olmayan bir kimse, bu kitaplardaki hadis-i şeriflere uydurma diyemez Yazar açıkça, Peygamber Kur’anın ruhuna aykırı konuşmuş demek istiyor Zaten mezhepsizler, anlayamadığı hadis-i şeriflere, (Uydurma veya Kur’anın ruhuna aykırı) damgasını basarlar

Yazar oruç tutmamakla, kasten orucu bozmayı birbirine karıştırıyor Kefaret oruç tutmamanın cezası değildir Orucu kasten bozmanın cezasıdır Bir adamı yanlışlıkla öldürmekle, kasten öldürmenin cezası aynı olur mu? Hatta öldürmek niyetiyle kurşun sıksa, öldüremese bile, öldürmüş gibi ceza verilir Ama kazaen öldürenin cezası hafiftir Orucu kazaen bozmak ile, hiç niyet etmeden oruç tutmamak ve kasten niyetli orucu bozmak arasında çok fark vardır

Sanki yazar, Kur’anın ruhunu, dinin temel prensiplerini biliyormuş gibi konuşuyor Kur’an-ı kerimde, imanla ölenlerin yarın ahirette sonsuz olarak Cennette, imansız ölenlerin ise Cehennemde sonsuz olarak kalacağı bildirilmektedir Bir kimse, 50 veya 100 yıl yaşıyor, yüz yıllık iyi işlerine karşı sonsuz olarak Cennette kalıyor Bir kimse de 100 yıl günahına ve küfrüne karşılık bin yıl, milyar yıl, trilyon yıl değil, sonsuz olarak Cehennemde kalıyor Bu dinin ruhuna aykırı olmadığına göre, orucu kasten bozmanın cezasının da 60 gün olması, dinin ruhuna aykırı olmaz Bir gün orucu kasten bozmanın cezası 61 değil, 60 gündür Bir gün de bozarak tutmadığı orucun kazasıdır

Peygamber efendimizin ve Eshab-ı kiramın hanımlarında da, yıllarca hayz ve nifas hâli olmuştur, onlar namaz kılmamış, oruç tutmamıştır Peygamber efendimiz ve Eshab-ı kiram Kur’anın ruhuna aykırı mı hareket ediyorlardı? Hazret-i Âişe’nin naklettiği hadis-i şerifte, hayzlı iken tutulamayan orucu kaza etmek gerektiği, kılınmayan namazları kaza etmek gerekmediği bildirilmiştir (Buhari)

Hadis-i şerifte, (Hayzlı Kur'andan birşey okuyamaz) buyuruldu (Tirmizi)

14 asırdır gelen yüzlerce müctehidler ve âlimler, bu meseleleri bilememiş de, birkaç mezhepsiz bunların dinin ruhuna aykırı olduğunu nasıl söyleyebilir ki?

Bu ve benzeri çıkışlar, dini bozarak, yozlaştırarak yıkmak için yapılan sinsi bir oyundur 14 asırdan beri din kitapları ne yazıyorsa onlara uymalı, türedilere itibar edilmemelidir

Sual: Bir bayan kefaret orucu tutması gerekirse ne yapar? Biz 60 gün peş peşe tutamayız ki, menopozu mu bekleyeceğiz?
CEVAP

Bayanlar âdet dönemlerinde oruç tutmaz, ondan sonra devam ederler Menopozu beklemezler

Sual: Gıybet edince, kan aldırınca orucu bozulmadığı halde, oruç bozuldu sanıp yiyip içen kimseye kefaret gerekir mi?
CEVAP

Evet Yiyip içmek için zaruret yoktu Bozuldu mu diye, bilen birine sormak gerekirdi

Sual: Ramazan günü ağız dolusu kusan veya ihtilam olan kimse, orucum bozuldu sanarak yiyip içerse kefaret gerekir mi?
CEVAP

Bunların orucu bozmadığını bilmiyorsa kefaret gerekmez Fakat bu hallerin orucu bozmayacağını öğrenmiş ise, buna rağmen yiyip içmişse kefaret gerekir Gıybet, kadınlara bakmak, sürme çekmek ve kan aldırmak gibi, orucu bozmadığı iyi bilinen şeyden sonra, oruç bozuldu sanarak, yiyip içilirse kefaret gerekir Önceden bunların orucu bozmadığını bilip bilmemesi fark etmez Her tarafa yayılan şeyi bilmemek özür olmaz, kefaret gerekir (Redd-ül muhtar)

Sual: 5 gün kaza borcu ve kefaret borcu bulunan oruçlarını nasıl tutar, 65 günü ara vermeden tutması lazım mı?
CEVAP

Hayır 60 gün oruç tutar Kalan beş günü de istediği zaman tutar Yani aralıklı tutabilir Ama 60 gün aralıklı olmaz peş peşe olur

Sual: Hastalığım artar diye orucumu bozdum Ama artmadı Kefaret mi gerekir?
CEVAP

Kefaret gerekir Çünkü hastalık artmamış

Sual: Oruçlu, bir anda çok tuz yese, kefaret gerekir mi?
CEVAP

Kaza gerekir Az tuz yerse kefaret gerekir

Sual: Oruç kefareti için 60 günlük parayı alan, 40 günlüğünü yese, 20 günlük parayı da başka fakire verse, kefaret parasını verenin bundan haberi olmasa, kefaret ödenmiş olur mu?
CEVAP

Başkasına da verebilirsin denmiş ise caiz

Sual: Oruç kefaretini alan şahsın, ara vermeden yemesi mi lazım?
CEVAP

Oruçta ara verilmez, doyurmakta ara vermek caiz

Sual: Önce kefarete sebep olan orucu kaza etmek caiz mi?
CEVAP

Önce kefareti, sonra kazasını yapar

Sual: Ömürde bir kere kefaret tutmak lazım mı?
CEVAP

Hayır Fakat ihtiyaten tutmak caizdir Ancak (Kefaret tutmak gerekir) diye tutmak bid’attir

Sual: Kefaret orucu tutarken her gün için ayrı niyet lazım mı?
CEVAP

Ayrı niyet lazımdır

Sual: Kefaret orucu tutamayan kalb hastası ne yapar?
CEVAP

Devamlı hasta hükmündedir

Sual: (İyi olursam kefaret orucu tutacağım) diye adakta bulunmak sahih midir?
CEVAP

Hayır sahih olmaz

Sual: Beş oruç kefaretim var Hepsi için niyet ederek bir kefaret tutsam hepsini tutmuş sayılır mıyım?
CEVAP

Evet

Sual: Kefaret orucu tutan bir kimse saatlerin geri alındığı günü saatte yanılıp imsak bittikten sonra orucu bozacak bir şey yapsa hükmü ne olur? Kefaret yeniden mi başlatılmalı?
CEVAP

Evet yeniden başlanır, eski oruçlar nafile olur

Sual: Kaza ve kefaret orucunun yılını bilmeyen ne yapar?
CEVAPİlk kazaya kalmış olan diye niyet eder

Sual: Ramazanda imsak bitmedi sanıyordum, ilişkide bulunduk İmsakın bitmiş olduğunu sonradan öğrendim Ama eşim imsak vaktinin bittiğini biliyormuş Bize kaza mı kefaret mi gerekir?
CEVAP

Bilmediğin için sana kaza gerekir, eşiniz bildiği için ona kefaret gerekir

Sual: Bir hoca, (Hanımı ile ilişkide bulunmak orucu bozmaz) dedi İlişki orucu bozmaz mı?
CEVAP

Bunu bir hocanın söylemesi mümkün değildir Muhakkak bir yanlış anlama vardır Cahil bir kimse bile böyle şey söylemez İlişkide bulunmak orucu bozar ve kefaret gerekir (Dürer)

Şafii mezhebinde, ilişkide bulunan erkeğe kefaret gerekir, hanıma ise kefaret gerekmez, fakat yine orucu bozulmuş olur, sadece kaza gerekir (Tuhfe)

İlişkide kefaretin gerçekleşmesi için şu şartların bulunması gerekir:

1- Ramazan orucunu bozmuş olması gerekir Ramazan orucunun kazasını tutarken veya başka oruç tutarken, bozana kefaret gerekmez

2- Ramazan orucuna imsaktan önce niyet etmiş olmalıdır İmsaktan sonra oruca niyet ederse veya hiç niyet etmeden ilişkide bulunursa, haram işlemiş olursa da, yalnız kaza gerekir

3- Kasten ilişkide bulunmuş olmalıdır Eğer unutarak ilişkide bulunmuşsa, kefaret gerekmediği gibi, oruç da bozulmuş olmaz, unutmak özür olur Kefaret, orucu bozmanın değil, mübarek Ramazan-ı şerif ayının hürmet ve namus perdesini yırtmanın cezasıdır

4- İlişki, imsak vaktinden sonra yani gündüz olmalıdır Eğer imsak vaktine daha var zannı ile ilişkide bulunduktan sonra, imsak vaktinin geçmiş olduğunu anlarsa, kasten orucunu bozmadığı için sadece kaza gerekir, kefaret gerekmez

5- İlişkiden sonra oruç tutamayacak kadar hasta olan kimseye kefaret gerekmez Bunun gibi bir kadın ilişkide bulunduktan sonra, hayz hâli vuku bulursa, yine kefaret gerekmez

6- Kefaret olması için, ikamet ettiği yerde orucunu kasten bozmuş olmalıdır Eğer seferde iken bozarsa, kaza gerekir Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir Seferde oruç tutmayan kimse, sonra kaza eder

7- Karı-koca kendi arzuları ile ilişkide bulunmuş olmalıdır Mülci ikrah ile zorlanırsa, kefaret gerekmez İkrah, bir insanı, istemediği bir şeyi yapması için, haksız olarak zorlamak demektir Birini zorlamanın ikrah olması için şu dört şart gerekir:

Zorlayan kimsenin, korkuttuğu şeyi yapabilecek kuvvette olması, zorlananın korkutulan şeyin muhakkak yapılacağını bilmesi, korkutulan şeyin, ölüm veya bir uzvun kesilmesi veya üzücü bir şey olması, zorlanan şeyin, yapılmaması gereken bir şey olması gerekir (İbni Âbidin, Dürer-ül-hükkâm)

Bazı kimseler de, mastürbasyonun orucu bozmadığını, bazıları da bozduğunu ve kefaret gerektiğini söylüyorlar Bunların ikisi de yanlıştır Mastürbasyonun orucu bozduğu, fakat sadece kaza gerektiği, Hindiyye, Bahr ve Dürr-ül-muhtar ve diğer fıkıh kitaplarında yazılıdır Bir Ramazanda iki defa mastürbasyon yapana kefaret de gerekir Çünkü Ramazanın bir gününde, kaza gereken bir şey yaparak orucunu bozan kimse, başka gününde de bu şeyi kasıtla yine yaparsa, kefaret de gerekir

Sual: Rahmetli babaannem, gençliğinde ilk bebeğini emzirirken, uyumuş, çocuk da nefes alamadığı için ölmüş Kefaret olarak 60 gün oruç tutmuş Yaptığı doğru mu idi?
CEVAP

Evet yaptığı doğrudur Eğer bir de, bebeğin velisi olan dedenizden af dilemiş idiyse mesele kalmamış olur

Yüksekten üstüne düşerek veya uyuyan kimsenin yuvarlanarak [veya motorlu vasıtaların çarpıp çiğneyerek] hata ile bir kimseyi öldürmesi halinde kefaret de verilir

Sual: Kefareti olmayan kimsenin de kefaret orucu tutması caiz midir?
CEVAP

Evet Bilmediği bir kefareti varsa, bunu ödemiş olur Kefareti yoksa, tuttuğu oruçlar nafile olur (Ömründe bir defa kefaret orucu tutmak gerekir) demek yanlıştır Kefareti olmayanın kefaret tutması gerekmez

Sual: Kefareti olan bir kimse önce kefareti tutup sonra kazasını mı tutmalıdır?
CEVAP

Evet Kefaretten önce kazası yapılmaz

Sual: Oruç kefareti hakkında hadis var mıdır?
CEVAP

Oruç kefareti hakkındaki hadis-i şerif şu mealdedir:

Hazret-i Ebu Hüreyre anlatır:

Bir kimse gelip, şöyle dedi:

- Helak oldum, ya Resulallah!

- Seni helak eden nedir?

- Ramazanda ailemle beraber oldum, orucum bozuldu

- Bir köle azat etmen gerekir

- Kölem yok

- Kölen yoksa, aralıksız iki ay oruç tutman gerekir

- İki ay oruç da tutamam

- Altmış fakire birer fıtra vermen gerekir (Un olarak 53 kg ediyor)

- Bunu da bulamam

Bu arada Resulullaha bir sepet kuru hurma getirmişlerdi Adama buyurdu ki:

- Al şunları fakirlere sadaka olarak dağıt!

- Kime vereyim ya Resulallah? Vallahi bu şehirde bizden daha fakiri yoktur İzin verirseniz bunları aileme götüreyim

Resulullah mübarek dişleri görünecek kadar güldü Sonra buyurdu ki:

- Götür onlara yedir (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, İbni Mace)

Kütüb-i sittedeki bu sahih hadis-i şerifi ilmen inkâr etmek mümkün değildir

Sual: Bir kadın, 60 günlük kefaret orucunu tutarken, hayzı başlasa ve kefaret orucuna ara verse, sabah kalktığında da, âdet müddeti ile birlikte, hayzı da, bitmiş olsa, fakat imsak vaktinden sonra yiyip içse, kefaretine devam edebilir mi?
CEVAP

Hayzı bittiği halde, kefaret orucuna devam etmediği için, kefaret orucuna baştan başlaması gerekir Hayzın bitme ihtimali olduğu zaman, o gün imsak vaktinden önce niyet etmeli, hayzı bitmişse kefarete devam eder Hayzı bitmemişse, o günkü orucu bozulmuş olur Böyle yapmak ihtiyatlı olur

Sual: Oruçlu iken, çiğ pirinç tanesi veya küçük bir kâğıt parçası yutulunca yahut imsak vaktinden sonra niyet edip, kasten yiyip içilirse, kefaret gerekmiyor Kefaret gerekmiyor diye orucu bu şekilde bozmak uygun mudur?
CEVAP

Kefaret gerekmese de, keyfi olarak, mazeretsiz orucu bozmak haramdır Bu bildirilenler, ancak orucu bozmak için geçerli bir mazeret varsa yapılabilir Mesela, bir kimse orucun kendisine zarar vereceğini, tecrübesi ile anlayamamışsa, belki kefaret gerektirebilir diye bu şekilde bozması, iyi olur

Sual: Tam İlmihal’de, (Oruç kefareti için, peş peşe 60 gün oruç tutmak gerekir) deniyor Peş peşe iki kameri ay oruç tutulsa, ayın birisi 29 çekse, toplam 59 gün tutulsa, kefaret yerini bulmaz mı?
CEVAP

Bu devirde hilali gözetleyen dini bir kurum yoktur Gözetlenmeden takvime bakarak iki hicri ay oruç tutulursa, iki ayın toplamı 59 gün olursa, kefaret sahih olmaz İmam-ı a’zam hazretleri, (60 gün oruç tutmak gerekir) buyuruyor Günümüzde hilali gözetleme işi, sağlıklı bir şekilde yapılmadığı için, 60 gün peş peşe oruç tutmak gerekir İhtiyatlı olan da budur (Mebsut, Redd-ül-muhtar)

Sual: İlmihal yazan biri, (Kefaret orucu bayramlara rastlasa da, kefarete devam edilir) diyor Bayram günü tutulan kefaret oruç sahih olur mu?
CEVAP

Belki milli bayram denilen günleri kastetmiş olabilir Kefaret orucu olsun, nafile, adak veya kaza orucu olsun, Ramazan bayramının birinci, Kurban bayramının da dört günü oruç tutmak haramdır Din kitaplarında bildiriliyor ki:

Kefaret orucu, hastalık, yolculuk gibi bir özürle veya bayram günlerine rastlamak sebebiyle bozulursa veya Ramazana rastlarsa, yeniden altmış gün tutmak lazım olur Bayram günlerinde bozmazsa, yine yeniden başlaması lazım olur Kadın, hayz ve nifas sebebiyle bozunca, peş peşe altmış gün tutamayacağı için, yeniden başlamaz Temizlenince geri kalan günleri tutarak, altmışı tamamlar Yemin kefareti olan ise, üç gün peş peşe tutulacak orucu bu sebeple bozan kadının da, üç günü, yeniden tutması lazım olur; çünkü peş peşe üç gün oruç tutabilir Recebin birinci günü kefaret orucuna başlayıp, Şaban ayının sonunda, altmış günü tamam olmasa, üç günlük [104 kilometreden fazla] yola gitmeye niyet ederek vatanından çıkar Seferdeyken, Ramazanın birinci günü, kefaret orucuna niyet ederse kefareti sahih olur (Eşbah)

Seferde oruç tutmayıp kazaya bırakmak caiz olduğu için, böyle bir usulle caiz olur

Oruç tutulması yasak edilen günlerde vacib orucun edası caiz değildir (Kuhistani)

Bir kimse, seferde ve hastalık günlerinde oruç tutmuş olsa, geçerli sayılır; [bayram gibi] oruç tutulması yasak edilen günlerde oruç tutarsa geçersizdir (Redd-ül muhtar)

Sual: Oruç kefareti için fakire bir defada 60 günlük yemek parasını verip her gün yemesini söylemek caiz olur mu?
CEVAP

Caiz olmaz 60 fakiri, bir günde iki defa doyurmak gerekir Yahut bir fakiri her gün iki defa doyurmak üzere 60 gün veya her gün bir defa doyurmak üzere 120 gün yedirmek de olur

Orucu bozan şeyler

Sual: Ramazan orucunu bozan şeyler nelerdir?
CEVAP

Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler şunlardır:

1- Boğaza kar ve yağmur kaçması,

2- Astım spreyi kullanmak,

3- Zorla bozdurulmak,

4- Burna sıvı ilâç koymak,

5- Burna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz]

6- Mukimken başladığı orucu, seferde bozmak,

7- Ud ağacını, amberle tütsülenip dumanını çekmek,

8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek,

9- Kulağın içine ilâç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak,

10- Derideki yaraya konan ilâcın sindirim yoluna girmesi,

11- Vücuda ilaç şırınga etmek,

12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,

13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması,

14- İmsak vakti bittiğini bilmeden yiyip içmek,

15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak,

16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak,

17- Burna çekilen suyun ağızdan çıkması,

18- Abdest alırken boğaza su kaçması,

19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak,

20- Makattan fitil kullanmak,

21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek,

22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu bozması,

23- Denize girince veya guslederken vücudun içine su girmesi, [Hanbelî’de bozmaz]

24- Dil altına konan ilacı emmek,

25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi,

26- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi,

27- Mastürbasyon yapmak,

28- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması,

29- Lavman yaptırmak, [Maliki’de bozmaz]

30- Özel olarak su buharı teneffüs etmek,

31- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbelî’de bozmaz]

32- Burundan genze giden kanı yutmak,

33- Açlığa veya susuzluğa dayanamayarak orucu bozmak

34- Oruçluyken taharette mübalağa edip içeriye suyun kaçması

35- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak

36- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir

37- Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir

Orucu bozmayan şeyler

Sual: Orucu bozmayan şeyler nelerdir?
CEVAP

Bazıları şunlardır:

1- Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içmek,

2- Ağzına gelen kusuntunun geri gitmesi,

3- Çatlak dudağa veya eldeki yarığa, krem, tentürdiyot, kolonya veya oksijenli su sürmek [Açık yaraya sürülen merhemin, içeri sızdığı iyi bilinmedikçe orucu bozmadığı, S Ebediyye'de bildirilmektedir İyi bilmek, zanla olmaz Kesin bilmek gerekir Kesin bilinmeyince bozar denilemez]

4- Oksijen tüpüyle suni hava vermek,

5- Orucu bozmaya niyet edip de bozmamak,

6- İstemeyerek ağız dolusu kusmak,

7- Boğaza toz, duman vs kaçması,

8- İsteyerek, zorlayarak biraz kusmak,

9- Göze ilaç damlatmak, ıslak lens takmak,

10- Gıybet etmek,

11- Rüyada ihtilâm olmak,

12- Diş çukuruna ilâç koymak,

13- Çiçek, kolonya veya parfüm koklamak, deodrant kullanmak,

14- Morfinsiz, iğnesiz diş çektirmek,

15- Yutmadan yemeğin tadına bakmak,

16- Başkasının içtiği sigara dumanı veya yerdeki tozun, sakındığı hâlde ağza, burna girmesi,

17- Diş çektirince gelen tükürükten az kanı yutmak,

18- Ağzını yıkadıktan sonra, kalan yaşlığı tükürükle yutmak,

19- Dişleri arasında kalan nohuttan küçük olan şeyi yutmak,

20- Hacamat olmak, kan aldırmak,

21- Kulağına su kaçması,

22- Uyanıkken, sadece bakarak cünüp olmak,

23- Misvak kullanmak, macunsuz diş fırçalamak,

24- Gusletmek, banyo yapmak,

25- İdrar yoluna pamuk koymak, [Şafii’de bozar]

26- Sağlam deriye ilaç, krem, her çeşit yakı, sigara bandı, tokluk bandı koymak,

27- Yaraya imsak vaktinden önce konan sıvı ilacın, imsak vaktinden sonra emilmesi,

28- Yaradan çıkan kan, irin ve benzerlerinin tekrar içeri girmesi,

29- Arı sokması,

30- Dudaktaki yaşlığı yutmak,

31- Banyoda oluşan su buharını teneffüs etmek,

32- Kuru parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Şafii’de bozar]

33- Ele iğne batıp, kırığının içinde kalması,

34- Evi haşere için ilaçlayan, ister istemez ilacı teneffüs etse, orucu bozulmuş olmaz; çünkü sakınmak zordur,

35- Kulağa sabunlu su kaçırması,

36- Kulağa pamuklu çubuk sokmak, [Şafii’de bozar]

37- Kulağa damlatılan yağın burundan çıkması, [Ağızdan çıkarsa bozar]

38- Kanayan yere, kanın durması için kan taşı sürmek,

39- Ağza gelen yemeği, balgamı, kusmuğu veya baştan burna gelen akıntıyı yutmak,

40- Ağza su alıp çalkalamak veya ağzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürükle yutmak,

41- Hanımını öpenin orucu bozulmaz Öperken şehvetlenip cünüp olursa bozulur