Prof. Dr. Sinsi
|
Tengricilik Ya Da Göktanrı Dini

Kazakistan bayrağındaki gök mavisi rengi

Gagavuz bayrağında, hem kurt hem mavi renk
Gökbayrak: Uygurlar'ın bayrağı ve Türkçülüğün sembollerinden birisi
Tengricilik'in esasları
* Çok tanrılı gibi gözükmesine rağmen aslında tek tanrılı bir dindir Bu inanca göre Tengri tektir, en üstündür ve her şeyin yaratıcısıdır Yine de bu konuda bir söz birliğine varılmış değildir
* Tengriciler, kendi dinlerinin, kitaplı dinlerden önce var olduğuna inanırlar
* Umay, Ülgen, Erlik Han gibi tanrı ve tanrıçalar, Gök-Tengri'nin özel melekleri olarak da kabul edilebilir
* Tengriciler, doğaya çok önem verirler Doğada bir dengenin olduğuna, bu dengenin değiştirilmesi durumunda insanların ve diğer canlıların zarar göreceklerine inanılır
* Tengriciler, hayvanların ve bitkilerin de ruhları olduğuna inanırlar
* Tengriciler, doğadaki diğer maddelerin de ruhları olduğuna inanırlar (bkz Yer-Su İnancı)
* Bazı dağlara, ormanlara ve ırmaklara kutsal değerler yüklerler
* Tengriciler, bazı gezegenleri, uyduları, yıldızları, yıldız kümelerini ve diğer astronomik cisimleri kutsal sayarlar
* Tengricilik'de erkeğin toplumdaki statüsü kadınınkinden üstün değildir
Tengricilik teriminin farklı şekilleri
Tengrizm sözcüğü henüz yayılmak üzere olduğundan, farklı kavramlara da rastlamak mümkündür
* Tengrizm, Tänriizm, Tengrianity
* Tengerizm (Moğollar'da)
* Tangriizm ya da Tangrizm (eski Bulgarların Tengrizm'i için "Tangra")
* Tengrianizm (Rafael Bezertinov'un kitabında)
* Tengricilik, Gök Tanrı Dini, Gök Tengri Dini (Türkiye'de)
* Tengirçilik (Kırgızlarda, Tatarlarda, Kazaklarda ve Altaylarda)
Kitaplar
* Türklerin ve Moğolların Eski Dini / Jean-Paul Roux, ISBN 975-8240-70-6
* Altay Türklerinde Ölüm / Jean-Paul Roux, ISBN 975-997-091-0
* Tengrianism: Religion of Türks and Mongols (Tengrianizm: Türklerin ve Moğolların Dini) / Rafael Bezertinov (Kitaptan bölümler (İngilizce))
* Türklerde Maddi Kültürün Oluşumu / Emel ESİN, ISBN 975-997-029-5
* Türk Mitolojisi, Yazar:Murat Uraz, ISBN 9759792359
* Fuzuli Bayat, Hoca Ahmed Yesevi ve Halk Sufizminin Bazı Problemleri, Ağrıdağ, Baku, 1997
* Fuzuli Bayat, Türk Şaman Metinleri, Efsaneler ve Memoratlar, Piramit, Ankara, 2004 ISBN 975-8854-37-2
* Fuzuli Bayat, "Anadolu Halk Sufizminin Oluşmasında Şamanlığın Rolü", Uluslararası Anadolu İnançları KongresiBildirileri, 23-28 Ekim 2000, Ürgüp/Nevşehir, Ankara, 2001
* Abdülkadir İnan, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Türk Tarih Kurumu, 2000
* Esat Korkmaz,Eski Türk İnançları Ve Şamanizm Terimleri Sözlüğü, Anahtar Kitaplar Yayınevi, Istanbul, 2003
* Bruno J Richtsfeld: Rezente ostmongolische Schöpfungs-, Ursprungs- und Weltkatastrophenerzählungen und ihre innerasiatischen Motiv- und Sujetparallelen; in: Münchner Beiträge zur Völkerkunde Jahrbuch des Staatlichen Museums für Völkerkunde München 9 (2004), S 225–274
* Yusuf Ziya Yörükan, Müslümanlıktan Evvel Türk Dinleri Şamanizm Ankara, 2005
* Fuzuli Bayat, Ana Hatlarıyla Türk Şamanlığı, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2006
|