Kadına Şiddetin Nedenleri

Kadına şiddetin nedenleri

Şiddetin arkasında yatan nedenlerle ilgili pek çok farklı bakış açısı bulunmaktadır:

Biyolojik nedenler

Erkekliğin doğası: Saldırgan yani şiddeti uygulayan aile bireylerinin büyük oranlarda erkek oluşu erkeklik hormonlarının şiddet davranışında etkili olduğunu düşündürmektedir Artan yaşla birlikte erkeklerde saldırganlığın azaldığı saptaması bunu desteklemekle birlikte, bu görüşün kesin doğruluğunu kanıtlayan veriler bulunmamaktadır

Patoloji: Şiddet uygulayanların dengesiz veya ruhsal bozukluğu olan kişiler olduğu düşünülür Kabul görmeyen bu yaklaşıma göre şiddet olayları sadece "normal" olmayan bireyler arasında ortaya çıkmaktadır Oysa şiddet kullananların sadece %10'unda ruhsal bozukluğa rastlanmaktadır

Uyuşturucu ve alkol kullanımı: Alkol ve madde bağımlılığı olan kişiler kullandıkları maddelerin neden olduğu ruhsal etkiler sonucunda şiddet uygulamaya daha yatkındırlar Ancak alkol şiddetin esas nedeni olarak değerlendirilmemektedir

Kendini kaybetme Şiddeti, davranışların kontrolünün kaybedilmesi ile açıklayan yaklaşım kabul görmemektedir Saldırgan kişilerin sadece belli yerlerde ve belli kişilere karşı şiddet kullandığı görülür Örneğin bu kişiler evde eşlerini döverken, ne kadar kızgın olurlarsa olsunlar patronlarına veya bir polise saldırmaya kalkışmazlar Ayrıca ailede şiddet kullananların şiddet taktiklerini taktiklerini de dikkatlice seçtiklerierler görülmektedir Eşlerini sıklıkla etrafta başkaları yokken belirgin bir iz veya önemli zarar bırakmayacak şekilde dövme gibi tutumlartaktikler şiddet kullananların aslında davranışlarını kontrol edebildiklerini göstermektedir

Öğrenme ile ilgili nedenler

Ailede şiddet görme: Kişinin Ççocukluk ve gençlik dönemlerinde, aile içi şiddetin uygulandığı var olduğu bir ortamda yetişmeksi veya şiddete maruz kalmaksı sonraki yaşamdayetişkinlikte ailede ve toplumsal alanda bir şiddete başvurma uygulayıcısı olma şansınıolasılığını artırmaktadır İstismara uğrayan çocukların % 30'u yetişkinliğinde şiddet kullanırkenuygularken, uğramayanlarda bu risk sadece % 2-4'tür (Gelles,1995) Öte yandan ailede istismara uğradığı veya şiddete şahit tanık olduğu halde yetişkinliğinde şiddete başvurmayan pek çok kişi bulunmaktadır

Şiddet kullanmayı öğrenme Sosyal öğrenme kuramına göre, şiddet taklit yoluyla öğrenilen bir davranıştır En önemli öğrenme kaynağı ise, şiddeti uygulayan kişinin kendi ailesidir Çocuk istediklerini elde etmek için şiddetin etkin bir araç olduğu öğrenir

Bazı ailelerde yetişkinler davranışları ile sadece çocuğa model olmakla kalmaz, özellikle erkek çocuğun kız kardeşlerine hatta annesine şiddet kullanması hoş görülür hatta kimi durumlarda ödüllendirilir Erkek çocuklar ayrıca kahve, sokak gibi ev dışındaki ortamlarda da kadının kontrol edilebilmesi için erkeğin şiddete başvurabileceği bilgisini edinir

Her ne kadar yapılan araştırmalar babasının annesini dövdüğünü gören erkek çocukların kendi eşlerini dövme ihtimalinin yedi kat arttığına işaret etse de (Schecter , 1982) şiddeti gören kızların ileride de şiddet uygulayacağı veya şiddete uğramayı kabul edeceğine dair ile ilgili istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç bulunamamıştır

Araştırmalar ayrıca basında ve televizyonda yayınlanan saldırgan davranış örneklerinin çocuklar üzerinde yaptıkları etkiye de dikkat çekmektedir

Şiddetin bir eğitim aracı olarak kullanımı : Şiddetin öğrenilmiş bir davranış olduğunu savunan bakış açısı şiddetin aynı zamanda bir öğretme tekniği olarak kullanıldığına da dikkat çeker Etkin çocuk eğitimi tekniklerinin bilinmemesi nedeni ile dDayak kimi ailelerde çocuğu eğitme aracı olarak görülmektedir Evde ve okulda disiplini sağlamak üzere şiddet kullanımına tanık olan çocuk, yetişkinliğinde bunu sorun çözmede doğal bir seçenek olarak görmektedir

Kadının da "terbiye edilmesi" gerektiği inancının yaygın olduğu ve erkeğe de kadını terbiye etme görevinin verildiği toplumlarda dayak, çocuğun yanı sıra kadını da terbiye etme aracı olarak kullanılmaktadır

Toplumsal nedenler

Toplumda şiddetin hoş görülmesi ve paylaşılan bir değer olması: Bu bakışa göre, Aile içi şiddetin " nasıl algılandığını ve tanımlandığını toplumun ve bireylerin kültürel değerleri üzerinde şekillenmektedirbelirler Kültürel nedenlere göre, Şşiddetinin toplumda kimi belli durumlarda ve ve belli kişilere karşı kullanımının kabul gördüğü görür ve kuşaktan kuşağa aktarıldığı aktarılır savunulmaktadır Örneğin, erkeğin sert, kaba ve kadına karşı üzerinde baskıcı kurduğu davranışlarını temsil eden "maçoluk" ne zamançoğu zaman ciddi olarak ele alınmaz, espri konusu olur Bu da söz konusu edilse sorgulamadan uzak bir ciddiyetsizlikle, şakayla karışık olarak ele alınmaktadır Bu yaklaşım maçoluğun yaratabileceği sorunları olağanlaştırmaktadır ve "taş fırın erkeği"ni erkekler için bir model haline getirir

Toplumun şiddeti bir sorun çözme yöntemi olarak benimsemesinin de aile içi şiddetin artmasında önemli rol oynadığı düşünülmektedir Ayrıca toplumun ailede şiddete verdiği tepki yakın ilişkilerde de şiddetin kabul edilip edilmeyeceğini belirler Bazı toplumlar bu olguyakonuya aile içi özel mesele gözüyle bakar ve Kkoruyucu toplumsal örgütlerin çabası da sınırlıdır

Cinsiyet rolleri: Kadına yönelik şiddetin kadın toplumda geleneksel olarak benimsenen kadınrolüyle ın yerinin ne olduğu ile bağlantısı vardır Feminist bakış açısına göre kadına yönelik şiddet; kadını mal, köle, terbiye edilmesi gereken yaratık gibi gören toplumların erkek egemen yapısından kaynaklanmaktadır

Bu modele göre erkekler, kadınlar üzerindeki haklarının tehdit altında olduğunu düşündüklerinde ya da kadınların evdeki sorumluluklarını yerine getirmemeleri durumunda şiddete başvurmaktadırlar Kadınlar gerek fiziksel, gerekse ekonomik açıdan yetersiz olduklarından buna karşı koyamazlar

Kadın-erkek eşitliğinin olmadığı, kadının daha edilgen olduğunun kabul edildiği toplumlarda erkek şiddeti kültürel kurumlar, siyasi ve ekonomik düzen tarafından pekiştirilir ve hoş görülür

Erkeğin korku, çaresizlik, üzüntü gibi duygularını belli etmesini yetersizlik olarak gören, kızgınlığın şiddet yolu ile ifade edilmesini erkeğe daha fazla yakıştıranan bir davranış olarak benimseyen kü kültürlerde erkek saldırganlığı özendirilir Saldırganlığın erkeklerde cesaret , güçlü olma, enerji, ataklık anlamına geldiği, erkeğe başarı ve üstünlük sağladığına inanılır Öte yandan toplum kadın saldırganlığını olumsuz karşılamakta;, saldırgan kadınlar düşmanca duygulara sahipiçinde ve kavgacı kişiler olarak değerlendirilmektedir

Yaşam sıkıntıları : Hayat karşısında şanssız olmak, beklentilerin ve kazanılmış niteliklerin yoksunluğu gibi sosyo-ekonomik baskı unsurları da gerginlik ve kaygı yaratabilir İşsizlik veya düşük gelir düzeyi ile beraberinde yaşanan stres ve imkanların kısıtlılığı şiddet uygulama riskini arttırabilir