10-24-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tanzimat Öncesi Tahkiyeli Eserler
Tanzimat Öncesi Tahkiyeli Eserler
TANZİMAT ÖNCESİ TAHKİYELİ ESERLERİMİZ
DEDE KORKUT ÖYKÜLERİ
HALK ÖYKÜLERİ
o KÖROĞLU DESTANI
o MASALLAR
o KEREM İLE ASLI ÖYKÜSÜ
MESNEVÎLER
Tahkiyeli anlatım, öyküleyici anlatımdır Türk edebiyatında öyküleyici anlatım geleneği Tanzimat öncesinde de vardır Dede Korkut Öyküleri, masallar, Köroğlu Destanı, Kerem ile Aslı gibi halk öyküleri, öyküleyici anlatımla oluşturulmuş eserlerdendir
Dede Korkut öyküleri, destandan halk öyküsüne geçişin en önemli örneğidir Destanın yerini alan halk öyküsü, Anadolu'da sözlü halk geleneği içinde varlığını sürdürür Bu öyküler¬de toplumsal çelişkiler, kahramanlık, aşk vb konular istenir Olaylar nesir biçiminde anlatılırAncak araya y er yer türküler de serpiştirilir Halk öykülerinde olağanüstülüklere de yer verilirAsuman ite Zeycan, Kerem ite Aslı, Tahir ile Zühre, Arzu ite Kamber gibi aşk öykülerinin yanında Köroğlu gibi destansı öyküler de bu türün içinde yer alır
Hem dinsel, hem destansı özellik taşıyan öyküler de vardır Battal Gazi'nin, Hz Ali'nin cenklerini anlatan menkıbeler bu özelliği taşır
Taklitlerle, öykü ve fıkralarla halkı eğlendiren meddahların anlattığı meddah öyküleri daha gerçekçi öykülerdir Meddah öykülerinde olağanüstü olaylara ve kahramanlara pek yer verilmez
Dil, günlük yaşamda konuşulan dildir
Tanzimat öncesi öyküleyici anlatımla oluşturulan ürünlerden biri de halk masallarıdır Olağanüstü olaylarla örülü, olağanüstü varlıkların ve kişilerin başından geçen, zaman ve yer kavramları belli olmayan ilgi çekici öykülere masal denir Halk masalları; toplumun geleneklerini, düşünüş tarzını, zevkini sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarır Masallarda tekerlemelere de yer verilir
Klâsik Türk şiirinde çokça yer tutan mesnevîler de öyküleyici anlatımla oluşturulan eserlerdendir Halk arasında daha çok aşk mesnevileri yaygın olmakla birlikte, mesnevîlerde, kahramanlık, din ve tasavvuf gibi konular da işlenir
|
|
|
|