Cumhuriyetin İlk Yıllarında Din Kurumları

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-24-2012

Cumhuriyetin ilk yıllarında din kurumları

Din kurumları

1923 (29 Ekim) Cumhuriyetin ilanı

1924 (2 Ocak) TBMM, Cuma gününü “Resmi Hafta Tatili” olarak kabul etti

1924 (3 Mart)

Şeriye ve Evkaf ve Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaletleri’nin İlgasına Dair Kanun (429 sayılı) TBMM

tarafından kabul edildi Bu kanunun amir hükmü gereği;

- Şer’iye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı

- Diyanet İşleri Reisliği (Başkanlığı) kurularak Başvekalete (Başbakanlığa) bağlandı

Tevhid-i Tedrisat Kanunu (430 sayılı) TBMM tarafından kabul wwwforumacilcom

edildi Bu kanunun amir hükmü gereği;

- Türkiye’deki bütün eğitim-öğretim kurumları Maarif Vekaleti’ne (Milli Eğitim Bakanlığına) bağlandı

- Şer’iye ve Evkaf Vekaleti veyahut hususi vakıflar tarafından idare olunan bütün medrese ve mektepler

Maarif Vekaleti’ne devredildi ve bağlandı

- “Dinî hizmetlerin ifasıyla görevli memurları yetiştirmek üzere ayrı mektepler (İmam ve Hatip Mektepleri)

açılması” kabul edildi

- “Darulfünun’da bir İlâhiyat Fakültesi açılması” kabul edildi

1924 (8 Mart) Şer’i Mahkemeler kaldırıldı

1924 (20 Nisan)

TC’nin ilk Anayasası denilebilecek “Teşkilât-ı Esasiyye” kabul edildi Anayasanın 1 maddesine

göre Türkiye Devleti’nin hükümet şekli Cumhuriyet’tir 2 maddeye göre ise “Devletin dini İslam,

resmi dili Türkçe’dir” Bu Anayasanın 75 maddesine göre: “Hiçbir kimse mensub olduğu felsefi

içtihat, din ve mezhepten dolayı muaheze edilemez Asayiş ve wwwforumacilcom umumi muaşeret adabına ve kanunlar

hükümlerine aykırı bulunmamak üzere her türlü dini ayinler yapılması serbesttir” denilerek din

hürriyeti anayasanın teminatı altına alınmıştır 80 madde ise eğitim hürriyeti ve dolayısıyla din eğitimi

hürriyeti ile ilgilidir Buna göre “Hükümetin nezaret ve murakabesi altında ve kanun dairesinde her

türlü tedrisat serbesttir”

1924 (21 Nisan)

Daru’l-Hilafeti’l-Âliye ve Medresetü’l-Mütehassisin kapatıldı İstanbul’da Dârû’l-Fünûn’a bağlı bir İlahiyat

Fakültesi açıldı

1924

Diğer bütün medreseler de kapatıldı ve kuruluşundan yaklaşık 857 yıl sonra medrese adı tarihe

karıştı

29 yerde ilk İmam ve Hatip Mektepleri açıldı

Liselerin programlarındaki Din dersleri çıkarıldı

Osmanlı döneminde 6 yıl olan ilkokul yani ilköğretim, Tevhid-i Tedrisat wwwforumacilcom Kanunu’ndan sonra yapılan

düzenlemelerle 5 yıla indirildi

Türkiye Cumhuriyetinin ilk anayasası (Teşkilat-ı Esasiye) kabul edildi 2 maddesinde “Türkiye Cumhuriyetinin

dini, Din-i İslâmdır” ifadesi yer aldı

1925 (11 Şubat) Şeyh Said isyanı

1925 (21 Şubat)

TBMM’nde verilen bir önerge üzerine, Kuran-ı Kerim ve Hadis Tercümesi yaptırılması için Diyanet

bütçesine ek bir ödenek konması kabul edildi ve “Hak Dini Kur’an Dili” adlı tefsir ile “Muhtasar-ı Tecrid-

i Sarih Tercümesi ve Şerhi” bu karar sonucu gerçekleşti

10-24-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Cumhuriyetin İlk Yıllarında Din Kurumları Cumhuriyetin ilk yıllarında din kurumları Din kurumları 1923 (29 Ekim) Cumhuriyetin ilanı 1924 (2 Ocak) TBMM, Cuma gününü “Resmi Hafta Tatili” olarak kabul etti 1924 (3 Mart) Şeriye ve Evkaf ve Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaletleri’nin İlgasına Dair Kanun (429 sayılı) TBMM tarafından kabul edildi Bu kanunun amir hükmü gereği; - Şer’iye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı - Diyanet İşleri Reisliği (Başkanlığı) kurularak Başvekalete (Başbakanlığa) bağlandı Tevhid-i Tedrisat Kanunu (430 sayılı) TBMM tarafından kabul wwwforumacilcom edildi Bu kanunun amir hükmü gereği; - Türkiye’deki bütün eğitim-öğretim kurumları Maarif Vekaleti’ne (Milli Eğitim Bakanlığına) bağlandı - Şer’iye ve Evkaf Vekaleti veyahut hususi vakıflar tarafından idare olunan bütün medrese ve mektepler Maarif Vekaleti’ne devredildi ve bağlandı - “Dinî hizmetlerin ifasıyla görevli memurları yetiştirmek üzere ayrı mektepler (İmam ve Hatip Mektepleri) açılması” kabul edildi - “Darulfünun’da bir İlâhiyat Fakültesi açılması” kabul edildi 1924 (8 Mart) Şer’i Mahkemeler kaldırıldı 1924 (20 Nisan) TC’nin ilk Anayasası denilebilecek “Teşkilât-ı Esasiyye” kabul edildi Anayasanın 1 maddesine göre Türkiye Devleti’nin hükümet şekli Cumhuriyet’tir 2 maddeye göre ise “Devletin dini İslam, resmi dili Türkçe’dir” Bu Anayasanın 75 maddesine göre: “Hiçbir kimse mensub olduğu felsefi içtihat, din ve mezhepten dolayı muaheze edilemez Asayiş ve wwwforumacilcom umumi muaşeret adabına ve kanunlar hükümlerine aykırı bulunmamak üzere her türlü dini ayinler yapılması serbesttir” denilerek din hürriyeti anayasanın teminatı altına alınmıştır 80 madde ise eğitim hürriyeti ve dolayısıyla din eğitimi hürriyeti ile ilgilidir Buna göre “Hükümetin nezaret ve murakabesi altında ve kanun dairesinde her türlü tedrisat serbesttir” 1924 (21 Nisan) Daru’l-Hilafeti’l-Âliye ve Medresetü’l-Mütehassisin kapatıldı İstanbul’da Dârû’l-Fünûn’a bağlı bir İlahiyat Fakültesi açıldı 1924 Diğer bütün medreseler de kapatıldı ve kuruluşundan yaklaşık 857 yıl sonra medrese adı tarihe karıştı 29 yerde ilk İmam ve Hatip Mektepleri açıldı Liselerin programlarındaki Din dersleri çıkarıldı Osmanlı döneminde 6 yıl olan ilkokul yani ilköğretim, Tevhid-i Tedrisat wwwforumacilcom Kanunu’ndan sonra yapılan düzenlemelerle 5 yıla indirildi Türkiye Cumhuriyetinin ilk anayasası (Teşkilat-ı Esasiye) kabul edildi 2 maddesinde “Türkiye Cumhuriyetinin dini, Din-i İslâmdır” ifadesi yer aldı 1925 (11 Şubat) Şeyh Said isyanı 1925 (21 Şubat) TBMM’nde verilen bir önerge üzerine, Kuran-ı Kerim ve Hadis Tercümesi yaptırılması için Diyanet bütçesine ek bir ödenek konması kabul edildi ve “Hak Dini Kur’an Dili” adlı tefsir ile “Muhtasar-ı Tecrid- i Sarih Tercümesi ve Şerhi” bu karar sonucu gerçekleşti