Cumhuriyet Döneminde Yetişmiş Tarihçi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-24-2012

Günaltay’ın Cumhuriyet dönemi siyasî hayatının ikinci devresi, 1923’te Cumhuriyet Halk Fırkası’nın Sivas Milletvekili olarak Meclis’e girmesiyle başlar

Bundan sonra arka arkaya yedi dönem Sivas ve bir dönem Erzincan Milletvekili seçilen Günaltay, İkinci Hasan Saka Hükümeti’nin 14 Ocak 1949’da istifa etmesi üzerine, 15 Ocak 1949 ile 22 Mayıs 1950 tarihleri arasında başbakanlık yapar

Böylece tarihçi Günaltay, Türkiye Cumhuriyeti’nin 14

ve Türkiye’de tek parti döneminin son başbakanı olur

Liberal eğilimleriyle tanınmış bir siyaset adamı olarak, Şemsettin Günaltay’ın 16 ay kadar süren başbakanlığı döneminde yapılan işlerin en önemlisi, yeni bir seçim kanununun hazırlanmış olmasıdır

Onun başbakanlığı döneminde seçim mevzuatı değiştirilerek tek parti sisteminin kapanmasını sağlayan gizli oy - açık tasnife dayalı tek dereceli seçim sistemine geçilir

Günaltay’ın başbakanlığı döneminde yaptığı önemli işlerden birisi de, din, din eğitimi ve laiklik politikalarında gerçekleştirilen değişikliktir

İktidarın Halk Partisi’nden Demokrat Parti’ye geçmesinden sonra da Erzincan Milletvekili olarak 1954’e kadar Meclis’teki görevini sürdüren Günaltay, 1954 seçimleri sonucunda seçilemez ve milletvekilliğinden ayrılarak İstanbul’a yerleşir

1958 ile 59 yıllarında Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul İl Başkanlığı görevini yürüten Günaltay, 27 Mayıs 1960 İhtilâli’nden sonra, Millî Birlik Komitesi ile beraber Kurucu Meclis’i meydana getiren Temsilciler Meclisi üyeliğine seçilir

Şemsettin Günaltay, 1961’de Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Senatörü olarak yeniden Meclis’e girer

Ancak rahatsızdır ve bu görevine başlayamadan, aynı yılın 19 Ekim’inde İstanbul’da vefat eder

20 Ekim Cumartesi günü, İstanbul Üniversitesi’nde yapılan törenden sonra, vasiyeti gereği, Ankara’ya götürülerek Cebeci Asrî Mezarlığı’nda toprağa verilir

10-24-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Cumhuriyet Döneminde Yetişmiş Tarihçi Günaltay’ın Cumhuriyet dönemi siyasî hayatının ikinci devresi, 1923’te Cumhuriyet Halk Fırkası’nın Sivas Milletvekili olarak Meclis’e girmesiyle başlar Bundan sonra arka arkaya yedi dönem Sivas ve bir dönem Erzincan Milletvekili seçilen Günaltay, İkinci Hasan Saka Hükümeti’nin 14 Ocak 1949’da istifa etmesi üzerine, 15 Ocak 1949 ile 22 Mayıs 1950 tarihleri arasında başbakanlık yapar Böylece tarihçi Günaltay, Türkiye Cumhuriyeti’nin 14 ve Türkiye’de tek parti döneminin son başbakanı olur Liberal eğilimleriyle tanınmış bir siyaset adamı olarak, Şemsettin Günaltay’ın 16 ay kadar süren başbakanlığı döneminde yapılan işlerin en önemlisi, yeni bir seçim kanununun hazırlanmış olmasıdır Onun başbakanlığı döneminde seçim mevzuatı değiştirilerek tek parti sisteminin kapanmasını sağlayan gizli oy - açık tasnife dayalı tek dereceli seçim sistemine geçilir Günaltay’ın başbakanlığı döneminde yaptığı önemli işlerden birisi de, din, din eğitimi ve laiklik politikalarında gerçekleştirilen değişikliktir İktidarın Halk Partisi’nden Demokrat Parti’ye geçmesinden sonra da Erzincan Milletvekili olarak 1954’e kadar Meclis’teki görevini sürdüren Günaltay, 1954 seçimleri sonucunda seçilemez ve milletvekilliğinden ayrılarak İstanbul’a yerleşir 1958 ile 59 yıllarında Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul İl Başkanlığı görevini yürüten Günaltay, 27 Mayıs 1960 İhtilâli’nden sonra, Millî Birlik Komitesi ile beraber Kurucu Meclis’i meydana getiren Temsilciler Meclisi üyeliğine seçilir Şemsettin Günaltay, 1961’de Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Senatörü olarak yeniden Meclis’e girer Ancak rahatsızdır ve bu görevine başlayamadan, aynı yılın 19 Ekim’inde İstanbul’da vefat eder 20 Ekim Cumartesi günü, İstanbul Üniversitesi’nde yapılan törenden sonra, vasiyeti gereği, Ankara’ya götürülerek Cebeci Asrî Mezarlığı’nda toprağa verilir