Halk Hikayesi

ÖRNEK:

KÖROĞLU HİKÂYESİ

BOLU BEYİ, at meraklısı bir beydir Atçılıkta us-ta olan seyisi Yusuf'u, güzel ve cins at aramak üzere başka yerlere gönderir Yusuf günlerce gezdikten sonra, obanın birinde istediği gibi bir tay bulur Bu tayı doğuran kısrak, Fırat kıyısında otlarken, ırmaktan çıkan bir aygır kısrağa aşmış, tay ondan olmuştur Irmak ve göllerin dibinde ya-şayan aygırlardan olan taylar çok makbuldür, iyi cins at olur

Yusuf, tayı sahiplerinden satın alır Yavrunun şim-dilik gösterişi yoktur Hatta, çirkindir bile Ama ileride mükemmel bir küheylan olacaktır Yusuf bunu biliyor Sevinerek geri döner Bey, bu çirkin ve sevimsiz tayı gö-rünce çok kızar, kendisiyle alay edildiğini sanır Yusuf'un gözlerine mil çektirir Tayı da ona verir, yanından kovar Kör Yusuf köyüne döner Olanı biteni oğluna anlatır Bolu Beyi'nden öç alacağını söyler

Baba oğul, başlarlar tayı terbiye etmeye Yıllar ge-çer Tay artık mükemmel bir küheylan olmuştur Rüzgâr gibi koşmakta, ceylan gibi sıçramakta, türlü savaş oyunu bilmektedir Bu arada Kör Yusuf'un oğlu Rıışen Ali de büyümüş, güçlü kuvvetli bir delikanlı olmuştur O da her türlü şövalyelik oyunlarını öğrenmiş bir babayiğittir

Bir gece Yusuf, düşünde Hızır'ı görür Hızır ona ya-pacağı işi söyler Hızır'ın önerisiyle baba oğul yola çıkar-lar Bingöl dağlarından gelecek üç sihirli köpüğü Aras ırmağında beklerler Bu üç sihirli köpükle Yusuf'un hem gözleri açılacak, hem intikam almak için gereken kuvvet ve gençliği elde edecektir

Bunu bilen oğlu Ruşen Ali, köpükler gelince, ba-basına haber vermeden, kendisi içer Yusuf, durumu öğ-renince üzülür, ama bir yandan da sevinir Kendi yerine oğlu, öcünü alacak bir bahadır olacaktır Bu sihirli köpük-lerden biri körün oğluna sonsuz yaşama gücü, biri yiğitlik, öteki de şairlik bağışlamıştır Bir süre sonra Yusuf, oğlu-na öç almasını vasiyet ederek ölür

Körün oğlu Ruşen Ali dağa çıkar Gelen geçeni so-yar Ünü yayılmaya başlar Kendisi gibi kanun kaçakları yanında toplanmaya başlarlar Artık adı Köroğlu olmuştur Bolu şehrinin karşısında, Çamlıbel'de bir kale yaptırır Küçük bir ordusu vardır Çamlıbel’den geçen kervanlar-dan bac alır Vermeyen kervanları soyar Üzerine gönde-rilen orduları bozguna uğratır

Bir gün, güzelliğini duyduğu Üsküdar Kasapbaşı'sının oğlu Ayvaz'ı kaçırır, Çamlıbel'e getirir, evlât edinir Başka bir gün, Bolu Beyi'nin bacısı Döne Hanım'ı ka-çırır, evlenirler Aradan yıllar geçer Bolu'yu basar, yakar, yıkar Bolu Beyi'nden babasının öcünü alır Bolu Beyi de Köroğlu'na kargı düzenler kurar Bir defasında Köroğlu'nu, başka bir seferde de Ayvaz'ı yakalatır Zindana atar Ama, Köroğlu ve adamları her zaman hile ve cenkle kurtulurlar

Köroğlu, ara sıra Gürcistan, Çin gibi uzak ülkelere de seferler açar Yeni yeni serüvenlere atılır, büyük vur-gunlar yapar Bu arada küçük, fakat heyecanlı birçok olay da geçer Sonunda delikli demir (tüfek) ortaya çıkın-ca eski bahadırlık geleneği bozulur, dünyanın tadı kal-maz Ve bir gün Köroğlu, beylerine dağılmalarını söyle-yerek Kırklara karışır, kaybolur Daha önceden Kır-At da sır olmuştur O Kır-At ki, nice yıllar, olağanüstü bir güçle Köroğlu'na hizmet etmiştir

Başka bir söylentiye göre, bir Yahudi bezirganın getirdiği tüfekle oynayan beyler, birbirlerini öldürürler Köroğlu, buna üzülerek kayıplara karışır Yine bir başka söylentiye göre de, Köroğlu dağda rastladığı çobanda tü-feği görür Sorar, ne olduğunu Aldığı karşılığa inanmaz Denemek için kendine çevirir, tetiğe dokunur Ve yara-lanarak ölür Sonra beyleri de dağılırlar

Yaşlı bir çınar gibi devrilen Köroğlu'nun hikâyesi sona erer