Lastikler Hakkında Bilinmesi Gerekenler

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Bunlara Dikkat!
Tüm lastikler T&RA ve ETRTO gibi uluslararası örgütler tarafından belirlenen ; jant çapı, dış çap, kesit genişliği gibi parametreler için belirlenen standartlara uymak zorundadır

Araç lastiğinin taşıyabileceği maksimum yükle yapabileceği en yüksek hız limiti:

Yük İndeksi
Lastik başına
yük(kg)
Yük indeksi
Lastik başına
yük (kg)
Yük indeksi
Lastik başına
yük (kg)
60
250
79
437
98
750
61
257
80
450
99
775
62
265
81
462
100
800
63
272
82
475
101
825
64
280
83
487
102
850
65
290
84
500
103
875
66
300
85
515
104
900
67
307
86
530
105
925
68
315
87
545
106
950
69
325
88
560
107
975
70
335
89
580
108
1000
71
345
90
600
109
1030
72
355
91
615
110
1060
73
365
92
630
111
1090
74
375
93
650
112
1120
75
387
94
670
113
1150
76
400
95
690
114
1180
77
412
96
710
115
1215
78
425
97
730
-
-

Tavsiyeler

Bozuk satıhlarda yüksek hız yapmayın
Uzun yola çıkarken ve araç yüklüyken hava basıncını 2 PSI artırın
Stepne lastiğinizin basıncını da düzenli olarak kontrol edin
Kışın diş derinliğinin 3 mm'den az olması çekişi olumsuz etkiler
Aracınızı uzun süre kullanmayacaksanız, aracınızı takoza alın
Lastiğinizi parlatmak için petrol ürünleri içeren deterjan veya cilalar kullanmayın
Aynı aks üzerindeki lastiklerdeki farklı hava basınçları, aracın düşük hava basınçlı lastik tarafına doğru çekmesine neden olur
Lastiğinizi kaldırım kenarlarına ve sivri yüzeylere çarpmaktan kaçının
Diş derinliği 16 mm ye düşen lastikleri mutlaka değiştirin
Kullanmadığınız lastikleri şişirilmiş olarak depolamayın
Karlı ve buzlu yollarda lastiğinizin hava basıncını kesinlikle düşürmeyin
Subap kapaklarını kapalı tutun
Su ve fırça kullanılarak yapılacak temizlik lastikteki kimyasalların koruyucu bir film tabakası oluşturmasına yardımcı olur
Yurdun dört bir yanına dağılmış Lassa bayilerine lastiklerinizle ilgili tüm konularda danışabilirsiniz

Garanti Dışı Kalan Maddeler:[*]Taş, çivi, cam, metal ve benzeri cisimler nedeniyle hasarlanmış lastikler[*]Hatalı ve kötü kullanım sonucu meydana gelen çarpma ve darbelerden kaynaklanan hasarlar[*]Yoldaki kaldırım kasis, çukur, düşük banket ve benzeri dış etkenlerden dolayı meydana gelen hasarlar[*]İç lastik(tube-type) takılması gereken lastiklerin, iç lastik takılmadan (tubeless) kullanılması nedeniyle meydana gelen hasarlar[*]Dış lastik içerisine takılı iç lastik ve kolonun farklı marka olmasından kaynaklanan hasarlar[*]Aracın istiap haddi üzerinde aşırı yükleme yapılması sonucu meydana gelen olaylar[*]Yanlış uygulamalardan ve araç mekaniğinden dolayı hasarlanmış lastikler[*]Lastiklerin standardına uygun olmayan hava basıncı ile kullanılması sonucu meydana gelen hasarlar[*]Yüksek hızlarda yapılan ani frenlemeler neticesinde meydana blok şeklindeki hasarlar[*]Tamir edilmiş ve kaplama yapılmış lastikler[*]Lastiğin janta takılması veya sökülmesi sırasında meydana gelen topuk kırılması ve benzeri hasarlar[*]Lastiklerin, tüketiciler tarafından güneş altında uzun süre depolanması ve ozon üreten elektirik motoru ve benzeri cihazlara yakın olarak bulundurulması ile olabilecek yüzeysel ince çatlamalarYara Tamiri
Pratikte, tubeless otomobil lastiklerinin tamiri değişik malzemelerin kullanıldığı iki farklı yöntemle yapılır

Bunlar;herbiri için farklı tipte malzeme ve teçhizat kullanılan,yara tamirinde en uygun ve tavsiye edilen bir yöntem olan Mantar Yama (PRP) ile lastiğin yara alan bölgesinin kuşingam adı verilen dolgu maddesiyle doldurulup pişirilmesi ve içeriye get konulması yöntemiyle yapılan Takviyeli Yara Tamiridir

Harici bir darbe sonucu yara almış/delinmiş lastiklerin incelenmesi,uygun alet ve ekipmanla tamirinin yapılması,sadece bu işlemi yapan kişinin sorumluluğundadır

Tamir işlemi;bu konuda eğitilmiş kişilerce yapılmalıdır

:: Mantar tip maya :: Lastikteki delinme,tabanda belirtilen bölgede ise mantar yama ile takviyesiz yara tamiri yapılabilir

Lastik hız semboşü "H" (210 km/saat) ve altı ise delik çapı azami 6 mm

ve lastik daha önce tamir edilmemiş ise tamir edilebilir

240 km/saat ve üstü hız sembollü lastiklerin tamir edilmesi sakıncalıdır

Liner tabakada çatlama ve kesilme,kırılma ve aşırı deformasyon varsa,tamir yapılmamalı ve lastik kesinlikle yenisiyle değiştirilmelidir

:: Tamir edilebilir bölge :: Tamirde temizlik çok önemlidir

Yara tamir malzemesi,sadece temiz yüzeye yapışır

Yara bölgesinin içten dıştan konik bir zımpara taşıyla iyice temizlenmesi ve yara içindeki serbest kalan çelik kuşak tel uçlarının,elmas uçlu bir matkapla alınması gerekir

Bu işlem iyi yapılmazsa,ilerde çelik kuşak uçları çalışma yaparak paslanabilir ve yara tamir malzemesine hasar vererek,lastiği hizmet dışı bırakabilir

Tamir malzemesinin kullanılacağı yerdeki kauçukla kesinlikle benzer özellikler taşıması gerekir

Eğer kullanılan malzeme kauçuk esaslı değilse esnemesi,gerilmesi ve lastik bünyesinde oluşan ısıya tepki özelliği farklı olacağından,ayrılma yapar

Yara tamirinin yüksek sıcaklığa sahip ütülerle yapılması,lastikte istenmeyen sorunlar çıkarır

Ütünün temas ettiği alandaki kauçuk yeniden pişerek,orjinal özelliklerinde bir bölümünü yitirir

Kuşaklarda açılmalar ve lastik tabanında şekil bozuklukları oluşabilir

Hasarlı lastik janttan çıkarılıp iç kısmı dikkatlice incelenmelidir

Çok kısa süre de olsa,havasız lastik üzerinde yürüme,karkastaki kordlara zarar verebilir

Liner'da (tubeless lastiklerde olan ve hava sızdırmazlığı sağlayan tabaka) çatlamalar olabilir

Lastiğin yara almış bölgesinin,fitil yamayla tamir edilmesi,ilerde soeun çıkarabileceğinden sakıncalıdır

10-21-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Lastikler Hakkında Bilinmesi Gerekenler Bunlara Dikkat! Tüm lastikler T&RA ve ETRTO gibi uluslararası örgütler tarafından belirlenen ; jant çapı, dış çap, kesit genişliği gibi parametreler için belirlenen standartlara uymak zorundadır Araç lastiğinin taşıyabileceği maksimum yükle yapabileceği en yüksek hız limiti: Yük İndeksi Lastik başına yük(kg) Yük indeksi Lastik başına yük (kg) Yük indeksi Lastik başına yük (kg) 60 250 79 437 98 750 61 257 80 450 99 775 62 265 81 462 100 800 63 272 82 475 101 825 64 280 83 487 102 850 65 290 84 500 103 875 66 300 85 515 104 900 67 307 86 530 105 925 68 315 87 545 106 950 69 325 88 560 107 975 70 335 89 580 108 1000 71 345 90 600 109 1030 72 355 91 615 110 1060 73 365 92 630 111 1090 74 375 93 650 112 1120 75 387 94 670 113 1150 76 400 95 690 114 1180 77 412 96 710 115 1215 78 425 97 730 - - Tavsiyeler Bozuk satıhlarda yüksek hız yapmayın Uzun yola çıkarken ve araç yüklüyken hava basıncını 2 PSI artırın Stepne lastiğinizin basıncını da düzenli olarak kontrol edin Kışın diş derinliğinin 3 mm'den az olması çekişi olumsuz etkiler Aracınızı uzun süre kullanmayacaksanız, aracınızı takoza alın Lastiğinizi parlatmak için petrol ürünleri içeren deterjan veya cilalar kullanmayın Aynı aks üzerindeki lastiklerdeki farklı hava basınçları, aracın düşük hava basınçlı lastik tarafına doğru çekmesine neden olur Lastiğinizi kaldırım kenarlarına ve sivri yüzeylere çarpmaktan kaçının Diş derinliği 16 mm ye düşen lastikleri mutlaka değiştirin Kullanmadığınız lastikleri şişirilmiş olarak depolamayın Karlı ve buzlu yollarda lastiğinizin hava basıncını kesinlikle düşürmeyin Subap kapaklarını kapalı tutun Su ve fırça kullanılarak yapılacak temizlik lastikteki kimyasalların koruyucu bir film tabakası oluşturmasına yardımcı olur Yurdun dört bir yanına dağılmış Lassa bayilerine lastiklerinizle ilgili tüm konularda danışabilirsiniz Garanti Dışı Kalan Maddeler:[]Taş, çivi, cam, metal ve benzeri cisimler nedeniyle hasarlanmış lastikler[]Hatalı ve kötü kullanım sonucu meydana gelen çarpma ve darbelerden kaynaklanan hasarlar[]Yoldaki kaldırım kasis, çukur, düşük banket ve benzeri dış etkenlerden dolayı meydana gelen hasarlar[]İç lastik(tube-type) takılması gereken lastiklerin, iç lastik takılmadan (tubeless) kullanılması nedeniyle meydana gelen hasarlar[]Dış lastik içerisine takılı iç lastik ve kolonun farklı marka olmasından kaynaklanan hasarlar[]Aracın istiap haddi üzerinde aşırı yükleme yapılması sonucu meydana gelen olaylar[]Yanlış uygulamalardan ve araç mekaniğinden dolayı hasarlanmış lastikler[]Lastiklerin standardına uygun olmayan hava basıncı ile kullanılması sonucu meydana gelen hasarlar[]Yüksek hızlarda yapılan ani frenlemeler neticesinde meydana blok şeklindeki hasarlar[]Tamir edilmiş ve kaplama yapılmış lastikler[]Lastiğin janta takılması veya sökülmesi sırasında meydana gelen topuk kırılması ve benzeri hasarlar[]Lastiklerin, tüketiciler tarafından güneş altında uzun süre depolanması ve ozon üreten elektirik motoru ve benzeri cihazlara yakın olarak bulundurulması ile olabilecek yüzeysel ince çatlamalarYara Tamiri Pratikte, tubeless otomobil lastiklerinin tamiri değişik malzemelerin kullanıldığı iki farklı yöntemle yapılırBunlar;herbiri için farklı tipte malzeme ve teçhizat kullanılan,yara tamirinde en uygun ve tavsiye edilen bir yöntem olan Mantar Yama (PRP) ile lastiğin yara alan bölgesinin kuşingam adı verilen dolgu maddesiyle doldurulup pişirilmesi ve içeriye get konulması yöntemiyle yapılan Takviyeli Yara Tamiridir Harici bir darbe sonucu yara almış/delinmiş lastiklerin incelenmesi,uygun alet ve ekipmanla tamirinin yapılması,sadece bu işlemi yapan kişinin sorumluluğundadır Tamir işlemi;bu konuda eğitilmiş kişilerce yapılmalıdır :: Mantar tip maya :: Lastikteki delinme,tabanda belirtilen bölgede ise mantar yama ile takviyesiz yara tamiri yapılabilir Lastik hız semboşü "H" (210 km/saat) ve altı ise delik çapı azami 6 mm ve lastik daha önce tamir edilmemiş ise tamir edilebilir 240 km/saat ve üstü hız sembollü lastiklerin tamir edilmesi sakıncalıdır Liner tabakada çatlama ve kesilme,kırılma ve aşırı deformasyon varsa,tamir yapılmamalı ve lastik kesinlikle yenisiyle değiştirilmelidir :: Tamir edilebilir bölge :: Tamirde temizlik çok önemlidirYara tamir malzemesi,sadece temiz yüzeye yapışırYara bölgesinin içten dıştan konik bir zımpara taşıyla iyice temizlenmesi ve yara içindeki serbest kalan çelik kuşak tel uçlarının,elmas uçlu bir matkapla alınması gerekirBu işlem iyi yapılmazsa,ilerde çelik kuşak uçları çalışma yaparak paslanabilir ve yara tamir malzemesine hasar vererek,lastiği hizmet dışı bırakabilir Tamir malzemesinin kullanılacağı yerdeki kauçukla kesinlikle benzer özellikler taşıması gerekirEğer kullanılan malzeme kauçuk esaslı değilse esnemesi,gerilmesi ve lastik bünyesinde oluşan ısıya tepki özelliği farklı olacağından,ayrılma yapar Yara tamirinin yüksek sıcaklığa sahip ütülerle yapılması,lastikte istenmeyen sorunlar çıkarırÜtünün temas ettiği alandaki kauçuk yeniden pişerek,orjinal özelliklerinde bir bölümünü yitirirKuşaklarda açılmalar ve lastik tabanında şekil bozuklukları oluşabilir Hasarlı lastik janttan çıkarılıp iç kısmı dikkatlice incelenmelidir Çok kısa süre de olsa,havasız lastik üzerinde yürüme,karkastaki kordlara zarar verebilirLiner'da (tubeless lastiklerde olan ve hava sızdırmazlığı sağlayan tabaka) çatlamalar olabilir Lastiğin yara almış bölgesinin,fitil yamayla tamir edilmesi,ilerde soeun çıkarabileceğinden sakıncalıdır