Dna'nın Kendini Eşlemesi Hakkinda Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

DNA ’nın Kendini Eşlemesi: DNA zincirleri hücre bölünmesi sırasında bir fermuarın açılması gibi birbirinden ayrılır

Ayrılan bu zincirde nükleotidlerin birer ucu açıktadır

Çekirdek sıvısı içinde serbest halde bulunan nükleotidler zincirdeki nükleotidlerle A-T ve G-C kuralına göre birleşir

Böylece DNA’lar kendini eşlemiş olur

Bu işlem sonunda hücre mitoz bölünmeye hazır hale gelir

Nükleotid: DNA molekülü ince ve uzun bir çift iplikçikten oluşmuştur

Sarmal biçimde bükülmüş bir ip merdiven şeklindedir

İplikçikler nükleotid adı verilen daha küçük moleküllerden oluşmuştur

Nükleotidler üç kısımdan oluşur:

Baz

Şeker

Fosfat DNA – Gen – Kromozom:

Bir DNA molekülü kimyasal yapısında içerisinde binlerce bilgi saklar

İnsanların bir hücresindeki DNA 600 000 sayfalık kitap gibi bilgi içerir

İnsan DNA’sındaki 3 milyar bazdan 3 milyon kadarı insandan insana farklıdır

İşte bu farklı olanlar her insanı özel yapan parçalardır

DNA’da yer alan bazlar belli bir sayı ve düzen içinde sıralanarak kimyasal bir birim olan genleri oluşturur

Her DNA’da bu genlerden çok sayıda bulunur

Kalıtsal karakterler anne ve babadan yavruya bu genlerle taşınır

(çocuğun boyu saç rengi göz rengi saç şekli v

b

)

Hücrenin yaşamsal olaylarının kontrol edildiği yer çekirdeğidir

Çekirdek öz suyu içinde ağ şeklinde dağılmış yapılara kromatin iplikler denir

Kromatin ipliklerin hücre bölünmesi sırasında boyları kısalıp enleri kalınlaşır

Böylece kromozom durumunu alır

Yani kromozom kromatin ipliklerin kısalıp kalınlaşmasıyla oluşmuş yapılardır

Kromozomlar birbirini eşleyebilir

Eşleme sonrası oluşan kromozom ipliklerinin her birine kromatit (eş kromozom) denir

Kromozomların en önemli görevi kalıtım birimi olan genleri taşımasıdır

Kromozomların yapısında bulunan ve belirli özelliğin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan DNA parçasına gen denir

Her DNA molekülünde çok sayıda gen bulunur

Kalıtsal bilgiler genlerde depolanmıştır

DNA üzerindeki Adenin Guanin Sitozin ve timin belirli bir biçimde sıralanarak genleri oluşturur

Her bir gen bir proteinin üretilmesinden sorumludur

Proteinler hücrenin yapısını oluşturan ve etkinlikleri düzenleyen kimyasal maddelerdir

Her protein farklı iş yapar

Örneğin bir protein kana oksijen taşırken diğeri terdeki tuz miktarını ayarlar

İnsan vücudunda alyuvarlar hariç tüm hücre çekirdeğinde 23 çift (46 adet) kromozom vardır

Çiftlerden biri anneden biri babadan gelmektedir

Bir kromozomda iki “kromatit” bulunur

Aynı kromozomdaki kromatitlere “kardeş kromatit” denir

Kromozomların gövdesinde kromatitleri bir arada tutan bir yapı vardır

Bu yapıya “sentromer” denir

Şekil ve yapı bakımından benzer olan kromozomlara “homolog kromozom” denir

Bir hücrede anne ve babadan gelen kromozomların toplam sayısına “diploit” denir ve “2n” ile gösterilir

Üreme hücrelerinde kromozom sayısı diğer hücrelerdeki kromozomların sayısının yarısı kadardır

Bu sayıya “haploit” denir ve “n” ile gösterilir

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dna'nın Kendini Eşlemesi Hakkinda Bilgi DNA ’nın Kendini Eşlemesi: DNA zincirleri hücre bölünmesi sırasında bir fermuarın açılması gibi birbirinden ayrılır Ayrılan bu zincirde nükleotidlerin birer ucu açıktadır Çekirdek sıvısı içinde serbest halde bulunan nükleotidler zincirdeki nükleotidlerle A-T ve G-C kuralına göre birleşir Böylece DNA’lar kendini eşlemiş olur Bu işlem sonunda hücre mitoz bölünmeye hazır hale gelirNükleotid: DNA molekülü ince ve uzun bir çift iplikçikten oluşmuştur Sarmal biçimde bükülmüş bir ip merdiven şeklindedir İplikçikler nükleotid adı verilen daha küçük moleküllerden oluşmuştur Nükleotidler üç kısımdan oluşur: Baz Şeker Fosfat DNA – Gen – Kromozom: Bir DNA molekülü kimyasal yapısında içerisinde binlerce bilgi saklar İnsanların bir hücresindeki DNA 600 000 sayfalık kitap gibi bilgi içerir İnsan DNA’sındaki 3 milyar bazdan 3 milyon kadarı insandan insana farklıdır İşte bu farklı olanlar her insanı özel yapan parçalardır DNA’da yer alan bazlar belli bir sayı ve düzen içinde sıralanarak kimyasal bir birim olan genleri oluşturur Her DNA’da bu genlerden çok sayıda bulunur Kalıtsal karakterler anne ve babadan yavruya bu genlerle taşınır (çocuğun boyu saç rengi göz rengi saç şekli vb) Hücrenin yaşamsal olaylarının kontrol edildiği yer çekirdeğidir Çekirdek öz suyu içinde ağ şeklinde dağılmış yapılara kromatin iplikler denir Kromatin ipliklerin hücre bölünmesi sırasında boyları kısalıp enleri kalınlaşır Böylece kromozom durumunu alır Yani kromozom kromatin ipliklerin kısalıp kalınlaşmasıyla oluşmuş yapılardır Kromozomlar birbirini eşleyebilir Eşleme sonrası oluşan kromozom ipliklerinin her birine kromatit (eş kromozom) denir Kromozomların en önemli görevi kalıtım birimi olan genleri taşımasıdır Kromozomların yapısında bulunan ve belirli özelliğin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan DNA parçasına gen denir Her DNA molekülünde çok sayıda gen bulunur Kalıtsal bilgiler genlerde depolanmıştır DNA üzerindeki Adenin Guanin Sitozin ve timin belirli bir biçimde sıralanarak genleri oluşturur Her bir gen bir proteinin üretilmesinden sorumludur Proteinler hücrenin yapısını oluşturan ve etkinlikleri düzenleyen kimyasal maddelerdir Her protein farklı iş yapar Örneğin bir protein kana oksijen taşırken diğeri terdeki tuz miktarını ayarlar İnsan vücudunda alyuvarlar hariç tüm hücre çekirdeğinde 23 çift (46 adet) kromozom vardır Çiftlerden biri anneden biri babadan gelmektedir Bir kromozomda iki “kromatit” bulunur Aynı kromozomdaki kromatitlere “kardeş kromatit” denir Kromozomların gövdesinde kromatitleri bir arada tutan bir yapı vardır Bu yapıya “sentromer” denir Şekil ve yapı bakımından benzer olan kromozomlara “homolog kromozom” denir Bir hücrede anne ve babadan gelen kromozomların toplam sayısına “diploit” denir ve “2n” ile gösterilir Üreme hücrelerinde kromozom sayısı diğer hücrelerdeki kromozomların sayısının yarısı kadardır Bu sayıya “haploit” denir ve “n” ile gösterilir