Prof. Dr. Sinsi
|
Türk Edebiyat Tarihi Nedir
Dönemin sanatçıları
Ömer Seyfettin (1884-1920)
Son devir türk hikâyeciliğinin en önemli isimlerindendir
Yeni Lisan hareketinin savunucularındandır
Amacı millî şuuru kuvvetlendirmek, toplum hayatındaki aksak yönleri ortaya çıkarmaktır
Konularını gerçek hayattan alır Bu sebeple hikâyeleri realist özellik taşır Konuları genellikle Tarihî olaylar, çocukluk hatıraları ve yaşanan günlük olaylardır Aşk konusunu da bu hikâyelerinde işler
Kahramanlık, hikâyelerinin önemli konularındandır
Bazı eserlerinde sosyal hayattaki gülünç özellikleri karikatürize eder
Türklerin Balkanlar’da uğradıkları zulümleri de konu edinmiştir
Dili oldukça sadedir ve yalındır
Kurguları oldukça başarılıdır
Hikâyeleri: Eshab-ı Kehf’imiz, harem, Efruz Bey, Yalnız Efe, Yüksek Ökçeler, Gizli mabet, Beyaz Lâle, Bomba, Bahar ve Kelebekler,
Ziya Gökalp (1876-1924)
türkçülük cereyanını bir sisteme bağlayan fikir adamı ve bu sistemi eserlerinde işleyen bir sanatçıdır türk milletinin din, dil, ahlâk, edebiyat yönünden aynı kültürle yetişmiş kişilerden oluştuğuna inanan Gökalp, eserleriyle türk milliyetçiliğinin sınırlarını belirlemiş, millî edebiyatın da fikir yönüyle temellerini oluşturmuştur Onun türkçülük anlayışı, dil, edebiyat, din, iktisat, güzel sanatlar ve siyaset alanlarını kapsar Turancılık ideolojisini de savunmuştur
edebiyatı, bu fikirlerini yaymak için bir araç olarak kullanmıştır sanat yapma kaygısı yoktur
Şiir ve nesir alanında eserleri vardır
destan, Masal ve makaleler de yazmıştır
Dile önem vermiştir Eserlerini sade bir dille yazmıştır türk dilinin gelişmesi yolunda çaba harcamıştır türkçe karşılıkları olan Arapça ve farsça kelimelerin atılmasından, türkçeleşmiş kelimelerin de artık türkçe sayılmasından yanadır
Ona göre millî vezin hece veznidir
Şiirleri: Kızıl Elma, Altın Işık, Yeni Hayat
Fikrî Eserleri: türk Medeniyeti Tarihi, türk Töresi, türkçülüğün Esasları, Türkleşmek-Muasırlaşmak-İslâmlaşmak, Malta Mektupları
Ali Canip Yönten (1887-1967)
Daha önce Fecr-i Âtî’de yer alan sanatçı, daha sonra millî edebiyat akımının öncülüğünü yapmış, Ömer Seyfettin’le birlikte çıkardıkları Genç Kalemler dergisinde baş yazarlık yapmıştır
Yeni Lisan hareketinin savunucularındandır
Şiirlerinin hece vezniyle ve sade bir dille yazmıştır
Şiirlerinin bir kısmını Geçtiğim Yol adı altında yayımlamıştır
Sonraları şiiri bırakıp edebiyat incelemeleri yapmıştır
Fuat Köprülü (1890-1966)
edebiyat tarihi ve Tarih araştırmacısıdır
türk edebiyatını dönemlere ayıran, bilimsel yöntemlerle inceleyen ilk araştırmacıdır
Eserleri: türk edebiyatında İlk Mutasavvıflar, türk edebiyatı Tarihi, türk Saz Şairleri, türk Dili ve edebiyatı Hakkında Araştırmalar
Mehmet Emin Yurdakul (1869-1944)
Halkçılık-nedir+Halkçılık-ne-demek'>Halkçılık ve Milliyetçilik düşüncesini şiirlerinde işlemiştir Şahsî duygulara ve tabiata pek rastlanmaz
Şiirleri sosyal faydaya yöneliktir ve didaktiktir Bu yüzden bir kuruluk göze çarpar
Hece veznini ve batı edebiyatı nazım şekillerini kullanmıştır
Dilinin tamamen sade olduğu söylenemez
Şiirleri: türk Sazı, Ey türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun destanı, Turana Doğru
Reşat Nuri Güntekin (1889-1956)
Millî edebiyat akımından etkilenen sanatçılardandır
Şöhretini Çalıkuşu romanıyla kazanmıştır
Birçok eserinde anadolu’yu, anadolu hayatını ve insanını, batıl inançları, yanlış batılılaşmayı, insanımızın bilime ve eğitime ihtiyacını işlemiştir
mizah öğesine de yer vermiştir
Romanlarında güçlü gözlemciliğine dayanan bir realizm ve canlı bir üslûp vardır psikolojik tahlillerde de başarılıdır
Eserlerinde konuşma dili hâkimdir
roman, hikâye, Tiyatro ve gezi yazısı türünde eserleri vardır
Romanları: Çalıkuşu, Gizli El, Dudaktan Kalbe, Acımak, Eski Hastalık, Akşam Güneşi, Yaprak Dökümü , Damga, Miskinler Tekkesi
Hikâyeleri: Eski Ahbap, Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Boyunduruk
Gezi Yazıları: anadolu Notları
Tiyatroları: Yaprak Dökümü, Eski Rüya, Hançer, Balıkesir Muhasebecisi, Eski Borç, Gözdağı
5 Millî Mücadele Dönemi türk edebiyatı
Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1899-1974)
Fecr-i Âtî’de iken ferdiyetçi sanat anlayışını benimseyen sanatçı, daha sonra millî edebiyat cereyanına katıldı
İlk eserlerinde mistik bir hava vardır
1916’dan sonra ülke gerçeklerini ve millî duyguları işleyen hikâyeler yazmıştır
roman, hikâye, deneme, mensur şiir, makale ve anı türünde eserleri vardır
Romanlarında türk Halkının yaşayışı ve problemleri başlıca konudur
tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar olan dönemde türk Halkının yaşadığı gelişme ve değişmeleri işlemiştir
Aydınlarla Halk arasındaki zıtlıkları da konu edinmiştir
Eserlerinde sağlam bir gözlemcilik ve ona dayanan bir realizm vardır
Eserleri teknik bakımdan sağlamdır Karakterleri başarıyla canlandırmıştır Titiz bir üslûpçudur
Hikâyeleri: Bir Serencam, Rahmet, Millî Savaş Hikâyeleri
Romanları: Kiralık Konak, Nur Baba, hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore, yaban, Ankara, Bir sürgün, panorama  
Diğer eserleri: Erenlerin Bağından, Zorakî Diplomat, Anamın Kitabı, vatan Yolunda  
Halide Edip Adıvar (1884-1964)
Romancı ve hikâyeci
Ünlü, Sultanahmet mitingi ile Halkı coşturmuş ve bizzat millî mücadelenin içinde yer almıştır
Romanlarındaki belli başlı konular, Kurtuluş Savaşı, çocukluk hatıraları ve aşktır
Kahramanlarını daha çok kadınlar arasından seçen sanatçı, karakter bulmakta başarılıdır Kadınlara da üstün özellikleri vermiştir
gözlem, tasvir ve tahlillerde başarılıdır
Sosyal çevreye önem verir
Dili kullanmada başarılı değildir Dağınık, düzensiz bir üslûbu vardır
Eserleri: Handan, Son Eseri, Ateşten Gömlek, Vurun kahpeye, Zeyno’nun Oğlu, Sinekli Bakkal, Tatarcık, Mor Salkımlı Ev, dağa Çıkan Kurt, Harap Mabetler
|