Organik Maddeler Nelerdir

A Vitamini

Yağda eriyen vitaminlerden biridir A vitamini hayvansal ürünlerde, örneğin balık karaciğer yağı, karaciğer, süt yağı ve yumurta sarısında bulu-nur Renksiz denecek kadar açık sarı renkte bir vitamindir Hayvansal yağlar, vitamin A yanında değişik derecelerde karotenler de içerirler

Karotenler bitkilerde bulunur ve fotosentezde katalizör rol oynarlar Bu nedenle koyu yeşil yapraklı bitkilerde daha çok bulunur Havuç dışında kalan diğer kök ve yumru sebzeler çok az karoten içerirler A vitaminin faydaları: 1) Epitel dokuyu kurumaya sertleşmeye ve dejenerasyona karşı koruyan müköz salgı-nın sentezine yardım eder Epitel doku, vücudumuzu kaplayan derinin üst tabakasında, burun, ağız, solunum ve sindirim sistemi iç yüzeylerinde bulu-nur Epitel doku sağlıklı olduğunda vücuda bakteri girişini engelleyici bir rol oynar 2) Gözün karanlıkta görmesini sağlar Rodopsin, parlak ışıkta parça-lanır, yeniden yapımı vitamin A aracılığı ile olur 3) Ameloblast oluşumunu sağlar Ameloblastların sağlıklı diş mineleri yaratabilmeleri ancak yeterli vi-tamin A varlığında mümkündür 4) Kemik büyümesi, üreme fonksiyonu ve genel büyüme sürecinin gerçekleşmesinde etkindir Vitamin A yetersizliği protein sentezini olumsuz yönde etkiler Karaciğer vücuda bir kaç ay yete-cek kadar vitamin A depolayabilir Fazla A vitamini almak toksik etki göste-rir Balık yağı, yumurta sarısı, süt, peynir, karaciğer ve yeşil sebzelerde bol bulunur

B Vitamini

B Kompleks vitaminleri: Fonksiyonları birbirleriyle bağımlı ancak yapıları farklı, suda çözünen bir grup vitamine verilen isimdir Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin vücut içinde kullanılmasında katalizör olarak görev ya-par Beriberi, Pellegra hastalığını ve kansızlığı önler Tiamin, Riboflavin, B6 vitamini, B12 vitamini, Niasin, Folik asit ve Pantotenik asit ve biyotin bu grupta yer alır

C Vitamini

Suda eriyen vitaminlerden biridir Askorbik asit olarak da bilinir Vi-taminlerden içinde yıkımı en kolay olan vitamindir Stres, ilaçlar ve kimya-sallar askorbik asit gereksinimini arttırır Karaciğerde kolesterolün parça-lanmasında ve safra asitlerine dönüştürülerek atımında rol oynar Vitamin C demir emilimini arttırıcı etkisini demirle alkali ortamda çözünebilir komp-leksler oluşturarak gerçekleştirir En çok bulunduğu dokular böbrek, retina ve hipofız bezi ve beyindir Alınan C vitamininin fazlası böbrekler yoluyla dışarı atılır Vitamin C kaynakları turunçgiller, çilek, domates, kivi, yeşil yapraklı sebzeler, lahana ve karnabahardır Sigara içiminin C vitamininin kandaki düzeyini düşürücü etkisi olduğundan, sigara içenlerin normallere göre 2 kat daha çok C vitamini almaları gerekmektedir Vitamin C yetersiz-liğinde skorbüt hastalığı ortaya çıkar

D Vitamini

Besinlerde doğal olarak çok az bulunur Esas kaynak güneş ışığı ile derinin temas etmesidir Vitamin D hücre membranlarından geçerek hücre içinde spesifik bir reseptöre bağlanır Daha sonra nükleusa geçip DNA' ya bağlanır ve özel bir protein veya peptidlerin sentezi için mesajcı RNA yapı-mını uyarır Vitamin D' nin hücre nükleusunu etkileyerek aktivitesini gös-termesi ona aynı zamanda hormon niteliği kazandırmıştır Büyüme döne-minde vitamin D kemikte kondrosit hücrelerinin farklılaşmasında rol oynar Böylelikle kemikte mineralizasyonu destekler Vitamin D gereksiniminin en iyi karşılanma yolu güneş ışığından yeterince yararlanmaktır Anne sütüyle beslenen bebekler 6 aya kadar yeterince güneş ışığı alamayabilirler Bu ne-denle D vitamini eklemesi gerekebilir

E Vitamini

Yağda eriyen vitaminlerden biridir Sekiz doğal formu mevcuttur Sıvı yağlar, yağlı tohumlar, buğday ve embriyosu ve koyu yeşil yapraklı sebzeler en zengin kaynaklarıdır Vitamin E'nin emilimi yağ emiliminin sağlıklı olması ile mümkündür Yetersizliğinde, hayvanlarda hücre zarının bozulması sonucu hücre içi maddeler hücre dışı sıvılara sızar İnsanlarda yetersizlik be-lirtilerine prematüre bebeklerde ve yağ emilimi bozulmuş yetişkinlerde rast-lanır Sigara içenlerde gereksinim fazladır

K Vitamini

K Vitamini yağda eriyen vitaminlerdendir Kan pıhtılaşmasında önem-li rol oynar Lahana, karnabahar, ıspanak ve diğer yeşil sebzelerde, soya fa-sulyesi ve tahıllarda bulunur Genellikle vücutta bağırsak bakterileri tarafın-dan sentez edilir

Vücuttaki Fonksiyonları: Kanın pıhtılaşmasını sağlar Bazı çalışma-lar özellikle yaşlılarda kemikleri güçlendirdiğini göstermektedir Pıhtılaşma-da ve kemik yapımında kalsiyuma yardımcıdır