Fabl Nedir Tarihi Gelişimi

Zaman: Her olay gibi fabldeki olay da bir zaman diliminde geçer Kronolojik zaman kullanılır

Fablın Bölümleri Nelerdir

Fabl plânı dört bölümdür: Serim, düğüm, çözüm, öğüt

Serim: Olayın türüne, çıkarılacak derse göre kişileştirilmiş hayvanlar ve çevre tanıtımının yapıldığı bölümdür

Düğüm: Olay o çevrede verilmek istenen derse göre gelişir Kısa ve sık konuşmalar vardır Hemen birkaç konuşma ile olay düğümlenir

Çözüm: Olay beklenmedik bir sonuçla biter Fablın en kısa bölümüdür

Öğüt: Ana fikir bu bölümde öğüt, niteliğinde verilir Bu bölüm kimi zaman başta, kimi zaman sondadır Kimi zaman da sonuç okuyucuya bırakılır

Fabl Türünün Gelişimi

Batıda ve dünyada ilk fabl yazarı olarak Frikyalı Aisopos (Ezop) gösterilir Ezop’un MÖ 620-650 yılları arasıda yaşadığı ve baskıcı bir yönetim yüzünden düşüncelerini küçük hayvan hikâyeleri ile anlattığı söylenmektedir Ezop’un fablları MÖ 300 yılında derlenerek yazıya geçirilmiştir

Doğuda ilk fabl örneklerine eski Hint edebiyatında MÖ 200 yıllarında Pançatantra masallarında rastlamak mümkündür Ancak çok daha sonraki yüzyıllarda (MS 100-150) ortaya çıkan bu eserin yazarının kim olduğu ve hangi yıllar arasında yaşadığı henüz bilinmemektedir Bu türün diğer örneği ise MS 300 yılında Beydaba tarafından meydana getirilmiştir Beydaba, Kelile ve Dinme adlı eserini Debşelem adlı Hint hükümdarı zamanında yazmış ve ona sunmuştur

La Fontaine, Ezop’un ve Beydaba’nın Latinceye çevrilmiş eserlerinden ve yine kendisinden önce yaşamış, Phaedrus, Planudes, Edmund Spenser gibi şairlerden yararlanarak Fabl türünde usta eserler meydana getirmiştir

Fars edebiyatında 8-14 yüzyılda yaşamış ve toplumsal eleştirileriyle ilgili eserler kaleme almış olan ünlü mizahçı Ubeyd-i Zakanî ve 11/16 yüzyılda hayatını sürdürmüş olan Muhammed Bakîr Meclisî’nin Fare ile Kedi (Muş u Gurbe) adlı eserleri vardır

Sadî’nin Gülistan ve Bostan adlı eserlerinde hayvan hikâyelerini anlatan bir çok örnek mevcuttur

James Thurber ve İngiliz George Orwell çağdaş fabl yazarlarıdır

Türk Edebiyatında Fabl örnekleri

Türkçedeki ilk örneği Harname‘dir

•Ahmet Mithat, Kıssadan Hisse adlı eserini ahlakî gaye güderek yazmıştır Bu eserde yazar, Ezop’tan, La Fontaine’den yapmış olduğu çevirilere ve kendi yazmış olduğu fabllere yer vermiştir

•Recaîzade Mahmut Ekrem, La Fontaine’den Horoz ile Tilki, Kurbağa ile Öküz, Karga ile Tilki, Meşe ile Saz, Ağustos Böceği ile Karınca gibi bir çok çeviriler yaparak bu alanda Türk Edebiyatına katkıda bulunuştur

•Ali Ulvi Elöve Çocuklarımıza Neşideler, adlı şiir kitabında La Fontaine, Victor Hugo, Lamartine’den yaptığı çevirilerin yanında, yine bunlardan esinlenerek yazdığı fabl türü şiirlere de yer vermiştir

•Nabizade Nazım’ın Bir Sansar ile Horoz ve Tavuk adlı eseri vardır

•Tarık Dursun K’nın fabl üzerine bir çok eseri mevcuttur La Fontaine, Ezop ve Krilov’dan çeviriler yaparak yayınlayan yazar, hayvanlarla ilgili bir çok hikâye de yazmıştır

Fabl Türünün Gelişimi Nedir

Batıda ve dünyada ilk fabl yazarı olarak Frikyalı Aisopos (Ezop) gösterilir Ezop’un MÖ 620-650 yılları arasıda yaşadığı ve baskıcı bir yönetim yüzünden düşüncelerini küçük hayvan hikâyeleri ile anlattığı söylenmektedir Ezop’un fablları MÖ 300 yılında derlenerek yazıya geçirilmiştir

Doğuda ilk fabl örneklerine eski Hintedebiyatında MÖ 200 yıllarında Pançatantra masallarında rastlamak mümkündür Ancak çok daha sonraki yüzyıllarda (MS 100-150) ortaya çıkan bu eserin yazarının kim olduğu ve hangi yıllar arasında yaşadığı henüz bilinmemektedir Bu türün diğer örneği ise MS 300 yılında Beydaba tarafından meydana getirilmiştir Beydaba, Kelile ve Dinme adlı eserini Debşelem adlı Hint hükümdarı zamanında yazmış ve ona sunmuştur

La Fontaine, Ezop’un ve Beydaba’nın Latinceye çevrilmiş eserlerinden ve yine kendisinden önce yaşamış, Phaedrus, Planudes, Edmund Spenser gibi şairlerden yararlanarak Fabl türünde usta eserler meydana getirmiştir

Fars edebiyatında 8-14 yüzyılda yaşamış ve toplumsal eleştirileriyle ilgili eserler kaleme almış olan ünlü mizahçı Ubeyd-i Zakanî ve 11/16 yüzyılda hayatını sürdürmüş olan Muhammed Bakîr Meclisî’nin Fare ile Kedi (Muş u Gurbe) adlı eserleri vardır

Sadî’nin Gülistan ve Bostan adlı eserlerinde hayvan hikâyelerini anlatan bir çok örnek mevcuttur

James Thurber ve İngiliz George Orwell çağdaş fabl yazarlarıdır