Sohbet (Soylev) Önemli Bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Sohbet (Soylev) Önemli bilgiler

SOHBET (SÖYLEŞI)

1

Tanımı

Konuşup, görüşme anl***** gelir

Makale planıyla, bir söyleşi havası içinde

yazarın kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı yazılara sohbet (söyleşi) denir

2

Özellikleri

Bir kimse ile konuşur gibi yazılır

Anlatım, samimî konuşma şeklinde olur

Günlük sanat olaylarını ve genel konuları ele alır

Yazarın nükteleri ve içtenliği anlatılanları çekici hâle getirir

Yazar, düşüncelerinin doğruluğunda ısrar edici olmaz

Gazete ve dergi yazılarındandır

3

Önemli temsilcileri

Ahmet Rasim – Ramazan Sohbetleri,

Suut Kemal Yetkin – Edebiyat Söyleşileri,

Şevket Rado – Eşref Saati,

Melih Cevdet Anday – Dilimiz Üzerine Söyleşiler,

Nurullah Ataç – Karalama Defteri

Cenap Şahabettin,

Refik Halit Karay,

Hasan Ali Yücel,

Attila İlhan gibi yazarlarımız da bu türde eserler vermişlerdir

4

Farklılıklar

a

Sohbet, makaleden üslûp yönüyle ayrılır

Çoğunlukla, günlük konuların işlendiği sohbet yazılarında

senli benli bir anlatım yolu seçilir, hatıralardan, halk fıkralarından, nüktelerden, özlü sözlerden yararlanılır

b

Makaleye benzer bir yazı türüdür

Konusu daha çok genel ya da günlük sanat olaylarıdır;

fakat konu, tez ve savunma amacı güdülmeden ve karşılıklı konuşma havası içinde, sıcak bir dille yazılır

Sohbet Türünün Türk Edebiyatı’ndaki Önemli Temsilcileri

5

Örnekler

HOŞGÖRÜ

Hoş görür olmak ne demektir? Hoş görür olmak, düşüncelere, ” Boş ver” diye aldırış etmemek değildir

Böyle bir ilgisizlik insana yakışmaz

Hoş görür olmak, bize seslenen kimsenin söylediklerini bir takim

ön yargılara dayanarak tartışmadan geri çevirmek değil, söylenenleri dikkatle dinleyip tarafsız bir görüşle

inceledikten sonra yargıya varmaktır

Başkasının düşüncelerini incelemeden neden geri çevirelim?

Neden bu düşünceleri küçümse*meyle karşılayalım? Onları savunmak olanak dişi midir?

Biraz olsun gerçek payı yok mudur bu sözler*de? Bize bunları söyleyen hiç mi kafa yormadı acaba?

İnsanların beğenileri birbirine uymaz

O belki kırmızıdan hoşlanır, siz yeşili seviyorsunuzdur

O belki Wagner’in müziğini beğeniyor, siz Mozart’ı yeğliyorsunuzdur

Beğenileri sizinkine uymuyor diye,

onu beğenisizlikle, kabalıkla mı suçlayacaksınız? Ona kızacak mısınız? Onun da sizin de beğendiğiniz şeyleri

yansız olarak değerlendirmelisiniz

İşte düşünce alanında da böyledir

Bütün düşünceleri ve varsayımları bize göre ve bazı yönleriyle savunmak

olanağı vardır

Bunun için size seslenen kimsenin düşüncelerini öyle anlayıp dinlemeden geri çevirmeye kalkışmayınız

Onları inceleyiniz

Bakalım ne yenilikler bulacaksınız

Doğal olarak, bütün insanların düşüncelerinde olduğu gibi,

iyi ve kötü yönler görecek, doğru ve yanlış noktalar bula*caksınız

Öyleyse doğru bulduklarınızı açıkça belirtiniz, geri kalanları da güler yüzle tartışınız

Kanıtlarınızı ortaya koyunuz; fakat karşı tarafın kanıtlarını da dinleyiniz

Mantık kurallarına uyarak yargılayınız,

duygularınıza kapılarak değil

Konuşma, tartışma alanında, bundan başka her türlü kural dürüstlüğe aykırıdır

Raymond de Saint LAURENT

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Sohbet (Soylev) Önemli Bilgiler Sohbet (Soylev) Önemli bilgiler SOHBET (SÖYLEŞI) 1 Tanımı Konuşup, görüşme anl***** gelir Makale planıyla, bir söyleşi havası içinde yazarın kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı yazılara sohbet (söyleşi) denir 2 Özellikleri Bir kimse ile konuşur gibi yazılır Anlatım, samimî konuşma şeklinde olur Günlük sanat olaylarını ve genel konuları ele alır Yazarın nükteleri ve içtenliği anlatılanları çekici hâle getirir Yazar, düşüncelerinin doğruluğunda ısrar edici olmaz Gazete ve dergi yazılarındandır 3Önemli temsilcileri Ahmet Rasim – Ramazan Sohbetleri, Suut Kemal Yetkin – Edebiyat Söyleşileri, Şevket Rado – Eşref Saati, Melih Cevdet Anday – Dilimiz Üzerine Söyleşiler, Nurullah Ataç – Karalama Defteri Cenap Şahabettin, Refik Halit Karay, Hasan Ali Yücel, Attila İlhan gibi yazarlarımız da bu türde eserler vermişlerdir 4Farklılıklar aSohbet, makaleden üslûp yönüyle ayrılır Çoğunlukla, günlük konuların işlendiği sohbet yazılarında senli benli bir anlatım yolu seçilir, hatıralardan, halk fıkralarından, nüktelerden, özlü sözlerden yararlanılır bMakaleye benzer bir yazı türüdür Konusu daha çok genel ya da günlük sanat olaylarıdır; fakat konu, tez ve savunma amacı güdülmeden ve karşılıklı konuşma havası içinde, sıcak bir dille yazılır Sohbet Türünün Türk Edebiyatı’ndaki Önemli Temsilcileri 5Örnekler HOŞGÖRÜ Hoş görür olmak ne demektir? Hoş görür olmak, düşüncelere, ” Boş ver” diye aldırış etmemek değildir Böyle bir ilgisizlik insana yakışmaz Hoş görür olmak, bize seslenen kimsenin söylediklerini bir takim ön yargılara dayanarak tartışmadan geri çevirmek değil, söylenenleri dikkatle dinleyip tarafsız bir görüşle inceledikten sonra yargıya varmaktır Başkasının düşüncelerini incelemeden neden geri çevirelim? Neden bu düşünceleri küçümsemeyle karşılayalım? Onları savunmak olanak dişi midir? Biraz olsun gerçek payı yok mudur bu sözlerde? Bize bunları söyleyen hiç mi kafa yormadı acaba? İnsanların beğenileri birbirine uymaz O belki kırmızıdan hoşlanır, siz yeşili seviyorsunuzdur O belki Wagner’in müziğini beğeniyor, siz Mozart’ı yeğliyorsunuzdur Beğenileri sizinkine uymuyor diye, onu beğenisizlikle, kabalıkla mı suçlayacaksınız? Ona kızacak mısınız? Onun da sizin de beğendiğiniz şeyleri yansız olarak değerlendirmelisiniz İşte düşünce alanında da böyledir Bütün düşünceleri ve varsayımları bize göre ve bazı yönleriyle savunmak olanağı vardır Bunun için size seslenen kimsenin düşüncelerini öyle anlayıp dinlemeden geri çevirmeye kalkışmayınız Onları inceleyiniz Bakalım ne yenilikler bulacaksınız Doğal olarak, bütün insanların düşüncelerinde olduğu gibi, iyi ve kötü yönler görecek, doğru ve yanlış noktalar bula*caksınız Öyleyse doğru bulduklarınızı açıkça belirtiniz, geri kalanları da güler yüzle tartışınız Kanıtlarınızı ortaya koyunuz; fakat karşı tarafın kanıtlarını da dinleyiniz Mantık kurallarına uyarak yargılayınız, duygularınıza kapılarak değil Konuşma, tartışma alanında, bundan başka her türlü kural dürüstlüğe aykırıdır Raymond de Saint LAURENT