Dede Korkut Hikayelerinin Özellikleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Dede Korkut Hikayelerinin Özellikleri

Asıl adı “Kitab-ı Dede Korkut Alâ Lisan-ı Taife-i Oğuzan” şeklindedir

12

13

ve 14

yy

da Doğu Anadolu’da ve Azerbeycan’da yaşayan müslüman Oğuz boylarının geleneklerini, göreneklerini, iç mücadelelerini, doğa üstü güçlerle, yaratıklarla savaşmalarını ele alır

14

ve 15

yy

da yazıya geçirilmiştir

Bu konudaki yaygın kanaat hikayelerin 14

yy

’da yazıya geçirildiği şeklindedir

Hikayelerin kimin tarafından yazıya geçirildiği bilinmemektedir

Toplam on iki hikayeden oluşur

Şiir ve düzyazı (nazım-nesir) karışık oluşturulmuştur

Hikayelerde az da olsa masal ve destan unsurları görülür

Çok temiz, güzel ve zengin bir kullanılmıştır

Anlatım açık, yalın ve durudur

Kesinlik ifade eder

Hikayelerde en önemli meziyet kahramanlıktır

Aileye, çoğalmaya, kadına, çocuğa ve çocuk terbiyesine büyük önem verilir

Kadınların ailenin en önemli unsuru olduğu vurgulanır

Önsözünde dört ayrı tadın tipi çizilir

Bütün hikayelerde dini unsurlar (namaz kılma, dua etme, arı sudan abdest alma) görülür

Kahramanlar dövüşlerini, Allah ve peygamber sevgisi için yapar

Türk milletinin karakteristik özellikleri; doğruluk, adelet, güzellik yüceltilir

Misafirperverlik ve cömertlik insanların ortak özelliğidir

At, ağaç, su, yeşillik kısaca tabiat çok sevilir

Kahramanların en büyük yardımcısı atlardır

Kadınlar, eşlerine karşı aşırı saygılı ve itaatkârdır

Eşler de kadınlarına önem verir, iyi davranır

Hikâyelerde, birçok öğüt vardır

Bu nedenle bu hikayeler didaktiktir

Hikayelerde yaşanan olayların tarihi bilgilerle ilgisi vardır

Hikayelerde geçen ve hikayeler adını veren Dede Korkut; yaşlı, herkesin saygı gösterdiği, hakanların bile akıl danıştığı, çocuklara isim koyan, eğlencelerde kopuz çalıp şiirler söyleyen, kırgınlıkları gidermede aracılık eden kişidir

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dede Korkut Hikayelerinin Özellikleri Dede Korkut Hikayelerinin Özellikleri Asıl adı “Kitab-ı Dede Korkut Alâ Lisan-ı Taife-i Oğuzan” şeklindedir 12 13 ve 14 yyda Doğu Anadolu’da ve Azerbeycan’da yaşayan müslüman Oğuz boylarının geleneklerini, göreneklerini, iç mücadelelerini, doğa üstü güçlerle, yaratıklarla savaşmalarını ele alır 14 ve 15 yyda yazıya geçirilmiştir Bu konudaki yaygın kanaat hikayelerin 14yy’da yazıya geçirildiği şeklindedir Hikayelerin kimin tarafından yazıya geçirildiği bilinmemektedir Toplam on iki hikayeden oluşur Şiir ve düzyazı (nazım-nesir) karışık oluşturulmuştur Hikayelerde az da olsa masal ve destan unsurları görülür Çok temiz, güzel ve zengin bir kullanılmıştır Anlatım açık, yalın ve durudur Kesinlik ifade eder Hikayelerde en önemli meziyet kahramanlıktır Aileye, çoğalmaya, kadına, çocuğa ve çocuk terbiyesine büyük önem verilir Kadınların ailenin en önemli unsuru olduğu vurgulanır Önsözünde dört ayrı tadın tipi çizilir Bütün hikayelerde dini unsurlar (namaz kılma, dua etme, arı sudan abdest alma) görülür Kahramanlar dövüşlerini, Allah ve peygamber sevgisi için yapar Türk milletinin karakteristik özellikleri; doğruluk, adelet, güzellik yüceltilir Misafirperverlik ve cömertlik insanların ortak özelliğidir At, ağaç, su, yeşillik kısaca tabiat çok sevilir Kahramanların en büyük yardımcısı atlardır Kadınlar, eşlerine karşı aşırı saygılı ve itaatkârdır Eşler de kadınlarına önem verir, iyi davranır Hikâyelerde, birçok öğüt vardır Bu nedenle bu hikayeler didaktiktir Hikayelerde yaşanan olayların tarihi bilgilerle ilgisi vardır Hikayelerde geçen ve hikayeler adını veren Dede Korkut; yaşlı, herkesin saygı gösterdiği, hakanların bile akıl danıştığı, çocuklara isim koyan, eğlencelerde kopuz çalıp şiirler söyleyen, kırgınlıkları gidermede aracılık eden kişidir