Prof. Dr. Sinsi
|
Sosyolojide Kültürel Tutumlar
1 - Grup Üyelerinin Sayısına Göre
a) Büyük Grup: Üye sayısı çok olan, ilişki ve etkileşimleri daha sınırlı ve resmi olan gruplardır İkincil ilişkiler hakimdir Şehir gibi gruplardır
b) Küçük Grup: Üye sayısı sınırlırdır ve ilişkiler yüzyüze (birincil)dir Köy,aile
2 - Grubun Süresine Göre:
a) Geçici Gruplar: Belli bir iş yapmak veya belli bir amacı gerçekleştirmek üzere bir araya gelen kişilerden oluşur Bunun için kısa ömürlü ve geçicidirler Mevsimlik işçi, izciler grubu
b) Sürekli Gruplar: Genellikle grup üyelerinin ömürlerinden daha uzundur Millet,aile, köy, şehir, gruplar
3 - Bireyin Gruba Katılışına Göre:
a) Resmi Gruplar: Yetkili organlarca oluşturulmuş ve önceden belirlenmiş yasa, tüzük, yönetmelik gibi hukuk kurallarına göre düzenlenmiş gruplardır
Milli eğitim de çalışan grup
b) Resmi Olmayan Gruplar: Kanun ve yönetmelikler yerine grup üyeleri tarafından geliştirilen kurallara göre var olan gruptur Genellikle küçük gruplardır Aile, arkadaş grupları, imece (bir örgütte kendiliğinden doğmuş yardımlaşma şekli), klik-hizip (bir örgüt düşünce ve davranış bakımından ayrılık gösteren küçük gruplaşma) gibi  
4- Bireyin Gruba Katılışına Göre
a) Bireyin Kendi İradesiyle Katıldığı Grup:
Gruba girip çıkmanın serbest olduğu gruplardır Arkadaşlık, klup, demek grupları
b) Bireyin İrade Dışı Katıldığı Grup:
Bireyin doğal yolla katıldığı gruptur aile millet, kastlara bireyler doğal yolla katılırlar
Türk veya Fransız olmak kişinin ömrü boyu devam eder
5 - Sosyal İlişki Tiplerine Göre:
a) Birincil Gruplar: Üyeleri arasında birincil (yüzyüze, samimi) ilişkilerin olduğu gruptur Aile, arkadaşlık, komşuluk, komşuluk
b) İkincil Gruplar: Üyeler arasında ikincil ilişki bulunan, bulunan, bu ilişkilerin yasa, yönetmeliklerle belirlendiği gruplardır Üyeler arsındaki ilişkilerde çıkar duygusu egemendir Dernekler, sendikalar, siyasi gruplar gibi 
6 Ferdinan Tönnies’in Grup Sınıflaması
a Cemaat: Zaman içerisinde yavaş yavaş meydana gelen, bireyleri arasında duygu ve düşünce birliği olan insan topluluğudur Irk, etnik köken ve kültür bakımından farklılaşmış kişilerden meydana gelirler Cemaat üyeleri arasında sıcak, samimi,yürekten, duygusal ilişkiler vardır Aile, akrabalık, klan gibi kana bağlı; komşuluğa dayanan köy gibi yere bağlı, düşünce ve duygu benzerliğine dayalı topluluklar cemaate örnek verilebilir
b Cemiyet : Irk, etnik köken, sosyo ekonomik statü ve kültürce farklılaşmış topluluklardır Cemiyetler kişisel olmayan, soğuk, rasyonel ve özgür ilişkiler üzerine kuruludur Sanayi ve ticaret işletmeleri, baskı grupları, şehirler gibi örnekler   
Cemaat-Cemiyet Özellikleri
Cemaat (Topluluk)
Cemiyet (Toplum)
- Ortak irade
- Üyelerin kişiliği yok
- Toplum çıkarları
- İnan
- Din
- Töre, adet
- Doğal dayanışma
- Ortak mülkiyet
-Bireysel irade
Var
Birey çıkarları
İdeoloji
Kamuoyu
Moda, geçici arzular
Sözleşmeli dayanışma
Bireysel mülkiyet
7 Durkheim’in Toplum Sınıflaması:
a Mekanik Dayanışmalı Toplum:
- Bireysel bilinçler birbirine benzer, bireyin kişiliği yoktur Toplum önemlidir
- Bağlılık benzerlikte doğan sempati bağlılığıdır
- Dayanışma tam bir benzeşme ve uyum içinde ortaya çıkar Dayanışma, insanların birbirine benzediği oranda artar Dayanışma inorganik varlıkların molekülleri arasındaki dayanışmaya benzetildiğinden mekanik dayanışma denir
- Nüfuz az işbölümü yok, homojen geleneksel
b Organik Dayanışmalı Toplum:
- Toplumsal işbölümü gelişmiş ve bireylerarası, farklılaşma artmıştır ? bireysel farkları doğurur
- Dayanışmma işbölümüne dayanan, başkalarının bizi tamamladığı dayanışmadır Bu dayanışmada bireysel bireysel farklılıklarını kazanırlar Gelişmiş hayvanların organları arasındaki dayanışmayı hatırlattığı için organik daynışma denir
- Nüfuz artmış, bireycilik, ihtisaslaşma artmış, din evrenselleşmiş, evrensel değerler gelişmiş yerel bağlar zayıflamıştır
IV Grup Dışındaki Topluluklar:
A Kalabalık (Yığın) : Aralarında fiziki yakınlık bulunmalarına rağmen,karşılıklı ilişkiler, birleştirici, bütünleştirici bağlan bulunmayan veya yüzeysel ilişki ve geçici bir süre için birbirine bağlanan insan birimleridir
Rastlantı sonucu oluşurlar Durakta otobüs bekleyenler, yangını seyredenler
- Kalabalıklar (sıradan kalabalık
- İzleyiciler (dinleyici, seyirciler)
- Gösteri Toplu
- Etkin kalabalıklar
B Sosyal Kategori : Ortak niteliklere sahip olan, fakat aralarında hiçbir ilişki olmayan kişilerin oluşturduğu bir bütündür Örneğin, öğrenciler, taksi şoförleri, memurlar, yaşlılar
Kategori Şekilleri :
1 Kitle : Ortak sosyal niteliklere sahip olan insanların oluşturduğu, (fiziksel yakınlıkları bulunmayan) kategoridir
Aynı gazeteyi okuyanlar, aynı futbol takımını tutanlar
2 Sosyal Sınıf : Aynı hayat tarzına sahip, gelir, eğitim-öğretim, kültür ve meslek gibi çeşitli özellikler bakımından birbirine benzeyen insanların oluşturdukları kategoridir Örneğin, işçi, işveren, köylü
3 Azınlık : Bir topluma egemen olanların yararlandığı haklardan (belirgin farkları nedeniyle) yararlanamayan insanların oluşturduğu bir kategoridir Batıdaki Türkler
|