Türkiyedeki Madenler Nelerdir Nerelerde Çıkarılır

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Türkiyedeki Madenler Nelerdir Nerelerde Çıkarılır

Türkiyedeki Madenler Nelerdir Nerelerde Çıkarılır

Türkiyedeki başlıca madenler ve çıkarıldığı yerler

1DEMİR:

Modern sanayinin ana metali demirdir Kullanım alanı oldukça geniştir

Çıkarıldığı yerler: Divriği –Gürün (Sivas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya), Çam dağı (Sakarya) , Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant (Balıkesir), Torbalı(İzmir), Simav- (Kütahya), Kırıkhan-Payas(Hatay), Bingöl, Kahramanmaraş, Düzce, Kayseri Doğu Anadolu Bölgesi demir madeni bakımından Türkiye’de ilk sıra gelmektedir

İşlendiği yer : Karabük, Ereğli, İskenderun demir çelik fabrikaları

2 KROM:

Çok sert , çok iyi cilalanabilen ve paslanmayan bir maden olduğu için , madeni eşya yapımında büyük önem taşır Dışarıya en çok satılan madendir Kaplamacılıkta ve çelik yapımında kullanılır

Çıkarıldığı yerler: Guleman(Elazığ) , Fethiye – Milas – Marmaris – Dalaman Köyceğiz(Muğla) , Acıpayam (Denizli) , Orhaneli (Bursa) , Kayseri , Eskişehir Kütahya , Kahramanmaraş , Aladağ(Adana)

İşlendiği yerler :Antalya ve Elazığ’daki ferrokrom tesisleri

3BAKIR:

Bakır madeni yatakları genellikle çinko ve kurşun yataklarıyla birlikte bulunur Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır Bakır mutfak eşya yapımına kullanılır

Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin), Küre(Kastamonu), Ergani –Maden (Elazığ), Çayeli (Rize),

İşlendiği yerler: Maden Ergani bakır işletmeleri, Murgul bakır işletmeleri, Samsun Karadeniz bakır işletmeleri

4 BORMİNERALLERİ

Sanayide sayısız denilebilecek kadar çok çeşitli işlerde kullanılmaktadır Bor minerallerinden elde edilen boraks ve asit borik özellikle nükleer alanda jet ve roket yakıtı , sabun deterjan lehim, fotoğrafçılık tekstil boyaları , cam, elyaf ve kağıt sanayiinde kullanılmaktadır Dünya rezervinin %80’ni Türkiye’dedir Üretim bakımından dünyada üçüncü, rezerv bakımından birinci sıradadır Bor minerallerinin üretimi dış isteğe bağlıdır

Çıkarıldığı yerler: Bigadiç-Susurluk-Sultançayırı (Balıkesir) , Mustafakemalpaşa (Bursa) Emet( Kütahya), Seyitgazi (Eskişehir)

5BOKSİT:

Alüminyumun hammaddesidirÇok hafif olduğu için uçak , otomobil ve ev eşyası yapımında kullanılır

Çıkarıldığı yerler: Seydişehir ( Konya), Akseki (Antalya), Saimbeyli (Adana), Milas(Muğla

6MANGENEZ:

Demirin içindeki kükürdün giderilmesi ve demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılmaktadır

Çıkarıldığı yerler: Ereğli(Zonguldak), Borçka (Artvin), Tavas (Denizli)

7VOLFRAM :

Kaliteli çelik ve yüksek ısıya dayanıklı boya yapımında , elektrik ve elektronik sanayilerinde kullanılan çok değerli bir madendir uzay ve savaş endüstrisinde kullanılır

Çıkarıldığı yerler:Uludağ (Bursa), Malatya, Elazığ

8KÜKÜRT:

Yapay gübre, tarım ilacı, oto lastiği, kağıt ve patlayıcı madde yapımında kullanılırKükürdün bağcılıkta önemli bir yeri vardır Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir

Çıkarıldığı yerler:Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli), Simav (Kütahya)

İşlendiği yerler: Keçiborlu kükürt işlemeleri

9CİVA:

Doğada sıvı halde bulunan tek madendir Tıpta, termometre, fotoğrafçılıkta ve metalürji endüstrisinde kullanılır

Çıkarıldığı yerler: Ödemiş-Karaburun (İzmir), Sarayönü(Konya), Niğde, Banaz (Uşak), Gönen (Balıkesir)

10 FOSFAT:

Yapay gübre yapımında kullanılır

Çıkarıldığı yerler:Mazıdağı (Mardin), Kilis

İşlendiği yerler:Mazıdağı fosfat işletmeleri

11ZIMPARA TAŞI :

Hassas optik araçların merceklerinin parlatılmasında, zımpara kağıdı ve özel çimento yapımında kullanılmaktadırtaşları ve madenleri cilalamak için de toz halindeki zımpara taşından yararlanılır

Çıkarıldığı yerler:İzmir , Muğla, Aydın, Denizli, Manisa, Antalya:

12KURŞUN VE ÇİNKO:

Yatakları genellikle bir arada bulunmaktadır

Çıkarıldığı yerler:Çayeli (Rize), Tirebolu (Artvin), Balıkesir, İzmir, Emet (Kütahya), Kayseri, Keban (Elazığ)

13ANTİMON:

Kurşunla karıştırılarak cephane ve batarya yapımında kullanılır

Çıkarıldığı yerler:Gediz –Simav (Kütahya), Balıkesir, Ankara, Bilecik, Tokat, İzmir, Niğde

14URANYUM:

Çıkarıldığı yerler:Aydın, Şebinkarahisar (Giresun)

15MERMER:

Çoğunlukla yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır

Çıkarıldığı yerler:Afyon, Marmara adası , Bilecik, Bursa, Gemlik, Bandırma , Elazığ

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Türkiyedeki Madenler Nelerdir Nerelerde Çıkarılır Türkiyedeki Madenler Nelerdir Nerelerde Çıkarılır Türkiyedeki Madenler Nelerdir Nerelerde Çıkarılır Türkiyedeki başlıca madenler ve çıkarıldığı yerler 1DEMİR: Modern sanayinin ana metali demirdir Kullanım alanı oldukça geniştir Çıkarıldığı yerler: Divriği –Gürün (Sivas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya), Çam dağı (Sakarya) , Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant (Balıkesir), Torbalı(İzmir), Simav- (Kütahya), Kırıkhan-Payas(Hatay), Bingöl, Kahramanmaraş, Düzce, Kayseri Doğu Anadolu Bölgesi demir madeni bakımından Türkiye’de ilk sıra gelmektedir İşlendiği yer : Karabük, Ereğli, İskenderun demir çelik fabrikaları 2 KROM: Çok sert , çok iyi cilalanabilen ve paslanmayan bir maden olduğu için , madeni eşya yapımında büyük önem taşır Dışarıya en çok satılan madendir Kaplamacılıkta ve çelik yapımında kullanılır Çıkarıldığı yerler: Guleman(Elazığ) , Fethiye – Milas – Marmaris – Dalaman Köyceğiz(Muğla) , Acıpayam (Denizli) , Orhaneli (Bursa) , Kayseri , Eskişehir Kütahya , Kahramanmaraş , Aladağ(Adana) İşlendiği yerler :Antalya ve Elazığ’daki ferrokrom tesisleri 3BAKIR: Bakır madeni yatakları genellikle çinko ve kurşun yataklarıyla birlikte bulunur Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır Bakır mutfak eşya yapımına kullanılır Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin), Küre(Kastamonu), Ergani –Maden (Elazığ), Çayeli (Rize), İşlendiği yerler: Maden Ergani bakır işletmeleri, Murgul bakır işletmeleri, Samsun Karadeniz bakır işletmeleri 4 BORMİNERALLERİ Sanayide sayısız denilebilecek kadar çok çeşitli işlerde kullanılmaktadır Bor minerallerinden elde edilen boraks ve asit borik özellikle nükleer alanda jet ve roket yakıtı , sabun deterjan lehim, fotoğrafçılık tekstil boyaları , cam, elyaf ve kağıt sanayiinde kullanılmaktadır Dünya rezervinin %80’ni Türkiye’dedir Üretim bakımından dünyada üçüncü, rezerv bakımından birinci sıradadır Bor minerallerinin üretimi dış isteğe bağlıdır Çıkarıldığı yerler: Bigadiç-Susurluk-Sultançayırı (Balıkesir) , Mustafakemalpaşa (Bursa) Emet( Kütahya), Seyitgazi (Eskişehir) 5BOKSİT: Alüminyumun hammaddesidirÇok hafif olduğu için uçak , otomobil ve ev eşyası yapımında kullanılır Çıkarıldığı yerler: Seydişehir ( Konya), Akseki (Antalya), Saimbeyli (Adana), Milas(Muğla 6MANGENEZ: Demirin içindeki kükürdün giderilmesi ve demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılmaktadır Çıkarıldığı yerler: Ereğli(Zonguldak), Borçka (Artvin), Tavas (Denizli) 7VOLFRAM : Kaliteli çelik ve yüksek ısıya dayanıklı boya yapımında , elektrik ve elektronik sanayilerinde kullanılan çok değerli bir madendir uzay ve savaş endüstrisinde kullanılır Çıkarıldığı yerler:Uludağ (Bursa), Malatya, Elazığ 8KÜKÜRT: Yapay gübre, tarım ilacı, oto lastiği, kağıt ve patlayıcı madde yapımında kullanılırKükürdün bağcılıkta önemli bir yeri vardır Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir Çıkarıldığı yerler:Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli), Simav (Kütahya) İşlendiği yerler: Keçiborlu kükürt işlemeleri 9CİVA: Doğada sıvı halde bulunan tek madendir Tıpta, termometre, fotoğrafçılıkta ve metalürji endüstrisinde kullanılır Çıkarıldığı yerler: Ödemiş-Karaburun (İzmir), Sarayönü(Konya), Niğde, Banaz (Uşak), Gönen (Balıkesir) 10 FOSFAT: Yapay gübre yapımında kullanılır Çıkarıldığı yerler:Mazıdağı (Mardin), Kilis İşlendiği yerler:Mazıdağı fosfat işletmeleri 11ZIMPARA TAŞI : Hassas optik araçların merceklerinin parlatılmasında, zımpara kağıdı ve özel çimento yapımında kullanılmaktadırtaşları ve madenleri cilalamak için de toz halindeki zımpara taşından yararlanılır Çıkarıldığı yerler:İzmir , Muğla, Aydın, Denizli, Manisa, Antalya: 12KURŞUN VE ÇİNKO: Yatakları genellikle bir arada bulunmaktadır Çıkarıldığı yerler:Çayeli (Rize), Tirebolu (Artvin), Balıkesir, İzmir, Emet (Kütahya), Kayseri, Keban (Elazığ) 13ANTİMON: Kurşunla karıştırılarak cephane ve batarya yapımında kullanılır Çıkarıldığı yerler:Gediz –Simav (Kütahya), Balıkesir, Ankara, Bilecik, Tokat, İzmir, Niğde 14URANYUM: Çıkarıldığı yerler:Aydın, Şebinkarahisar (Giresun) 15MERMER: Çoğunlukla yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır Çıkarıldığı yerler:Afyon, Marmara adası , Bilecik, Bursa, Gemlik, Bandırma , Elazığ