Yalnız Mesajı Göster

Bilgi Geçmişten Günümüze Kadar Olan, Ulaşım Teknolojileri Hakkında Bilgi Verir Misiniz?

Eski 10-21-2012   #1
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Bilgi Geçmişten Günümüze Kadar Olan, Ulaşım Teknolojileri Hakkında Bilgi Verir Misiniz?




Geçmişten günümüze kadar olan, ulaşım teknolojileri hakkında bilgi verir misiniz?

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ULAŞIM TEKNOLOJİLERİ

ARABA

Araba, insan ve yük taşımaya yarayan tekerlekli motorlu ya da motorsuz her türlü kara taşıtı Motorsuz olanlar hayvanlarla ya da insanlar tarafından yürütülmektedir Çek çek’ler, el arabaları insan gücüyle yürürken, kağnı, koçu öküz ve mandayla, fayton, briska, kupa ve benzeri arabalar atla yürütülmektedir Hollanda ve Belçika'da keçilerin koşulduğu hafif arabalar da vardır

Arabaların MÖ 3000 yıllarında tekerlek ve kızağın bulunmasından sonra ortaya çıktığı düşünülmektedir İlk çağ kavimlerinin (Sümer, Mısır, Yunan, Asur) arkası açık iki tekerlekli savaş arabaları kullandıkları bu dönemle ilgili adak heykelciklerinde görülmektedir

İki tekerlekli ve parmaklıklı ilk arabaları İÖ 2000’li yıllarda savaş amacıyla Hititliler yapmıştır Frigler, Yunanlılar ve Romalılar dağlık ve sarp bölgelerde arabaların devrilmemesi için teker açıklığı kadar mesafede birbirine paralel giden oyuk yollar yaptığı bilinmektedir

9 yüzyıldan itibaren arabaların üstü kapanmaya başlamış 1400’lü yıllardan sonra arabalarda yay makas kullanılarak sarsıntıların azaltılmasında önemli başarılar sağlanmıştır yine aynı dönemde Uzakdoğu’da çekçek, Anadolu’da kağnı, Almanya’da koçu arabaları yapılmıştır

Fayton ve kupa yapımına 1500’lü yıllarda İngiltere’de, 17 yüzyılda Berline’ler Fransa’da başlanmıştır Demiryolu ulaşımının başlaması ve 20 yüzyılda otomobillerin geliştirilmesi ile atlı arabaların önemi oldukça azalmıştır

Osmanlılarda Tanzimat'a kadar yalnızca padişahlar, şeyhülislamlar ve kazaskerler arabaya binebilmekte idi Tanzimat’tan sonra bu araba ayrıcalığı kaldırılmış, İkinci Meşrutiyetten sonra ise kadınlarla erkekler aynı arabaya binmeye başlamışlardır

İstanbul’da ilk kullanılan araçlar öküzle çekilen koçu arabaları idi Daha sonra talikalar kullanılmış, binek olarakta fayton, landon ve berline tipi arabalara binilmiştir

Türkiye’de 1950’li yıllara kadar İstanbul’da faytona binilirken , 1964 yılına kadar Ankara sokaklarında fayton dolaşmıştır Günümüzde ise İstanbul Adalarda, İzmir de ve kıyı kentlerimizde turistik amaçlarla fayton taşımacılığı yapılmaktadır

BİSİKLET

İlk bisiklet çok ilkel biçimde 12 yüzyılda Çin'de görülmüştür Fransız Sirvac yaptığı sağ ve sol ayakların itmesiyle yürüyen bisiklet yapmıştır "Celerifere" adını taşıyan bu alet 1791 tarihlidir Baron Karl Von Drais, Drais de Senerbol'un yaptığı bisikleti geliştirmiş ve bisiklete gidon eklemiştir Bu bisiklet 1816 yılında yapılmıştır Bu bisiklet tahtadan imal edilmiştir 1818'de bisiklette metal kullanılmaya başlanmıştır

Leonardo Da Vinci'nin çizimleri kullanarak ilk pedallı bisikleti üreten Kirkpatrick Mac Millan'dır 1839-1840 yılları arasında İskoçya'da yapılan bu bisiklet, halen Londra Science Museum'da sergilenmektedir 1855'te Fransız Ernest Michaux'un bisikleti pedalı etkin olarak kullanmıştır 1870ten sonra geliştirilen yeni bisikletlere "Bicyole" denilmiştir Bu modelde ön tekerliğin çapı bir ila 1,5 metre arasında değişmiştir

İlk seri üretim bisiklet "Michaux Company" tarafından yapılmıştır Şirket, yılda yüzkırk bisiklet üretiyordu Bisikletin ilgi görmesi dönemin devletlerinin de dikkatini çekmiştir 1800'lerin ikinci yarısında Fransa Savunma Bakanlığı bisiklet üretimini destek vermiş ve 1871'de imal edilen bisikletlerAlmanya ile yapılan savaşta kullanılmıştır

Trufaut, içi boş kauçuk lastiğini bulmuş, bunu İngiltere'de eşit tekerlekli komple kadrolu, bilyalı ve milli bisikletlerin yapılması ve ardından ortadan katlanan portatif bisikletler izlemiştir

İrlanda'da 1888 yılında havalı plastik biskletler piyasaya sürülmüştür Bu durum, bisiklet endüstrisini geliştirmiştir Bisiklet üretiminde kullanılan malzemenin fiyatının yüksekliği, işçilik maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle halka inememiştir 1800'lerin sonundan fabrikaların artması ve seri üretimin hızlanmasıyla maliyetlerde yaşanan düşüş bisikletin geniş kitlelere ulaşmasını sağladı Özellikle Fransa, Belçika, İngiltere, İtalya veİspanya'daki bisiklet fabrikaları bisikletin bu ülkelerde yaygınlaşmasına ve bisiklet sporunu gelişmesine önayak olmuştur

I Dünya Savaşı'nda Avrupa ülkeleri bisikleti askeri amaçla (ordu süratinin artırılması) amacıyla kullanmışlardır

Günümüzde bisiklet, her toplumda kullanılan yaygın bir ulaşım ve eğlence aracıdır

FAYTON

Fayton, körüklü, dört tekerlekli, atlı binek arabası

Osmanlılar zamanında arabalara genellikl kupa adı verilirdi Son zamanlarda talika, kinto, kâtip odası, lando denilen çeşitli tipte arabalar yapıldı Bütün bunlarla sadece insan taşınırdı Otomobilden sonra fayton yavaş yavaş bırakıldı, büyük şehirlerde tamamen ortadan kalktı, Anadolu kasabalarında ise sayısı azaldı son yıllarda tekrar canlanan fayton kültürü bir çok şehirde çoğaldı bu yüzdende manisa akhisarda fayton fabrikası kuruldu bu fabrika dünyanın bütün ülkelerine fayton gönderiyor

Lando ile kupaların oturma yerleri tamamen kapalıdır Tek veya çift atla çekilen faytonların körükleri yarı yarıya ve öne doğru kapanacak şekildedir, sürücü için ön kısımda yüksek bir yer vardır İstanbul adalarında motorlu taşıt kullanma yasağı olduğu için faytonlar bu adaların özelliğini teşkil eder

MİNİBÜS

Minibüs, 35 - 4 metrelik kapalı aracın içine koltuklar yerleştirilerek yolcu taşımacılığında kullanılan hafif ticari araçtırSadece altı koltuk ile on dört koltuk sınırı içindeki taşıtlara Minibüs adı verilir

Araç otomobilden daha çok yolcu taşımak amacıyla kullanılırÖzellikle toplu taşıma Minibüsleri kısa mesafelerde her şehirde çalışan araçlardırBir başka tip ise özel Minibüsler veya VİP MinibüslerdirBunlarda araç sahibi tarafından kendi isteği doğrultusunda yönettiği kullandığı araçlardır

OTOMOBİL

* 1680 — Çalışabilen ancak kullanışlı olmayan ilk içten yanmalı motor 1680 yılında Hollandalı Christiaan Huygens’in yaptığı barutun yanması ile çalışan pistonlu makine oldu Kapalı bir silindir içinde patlayan barut kayabilen bir pistona etki ederek piston’un hareket etmesini sağlamaktaydı

* 1698 — İngiliz Thomas Savery ilk buharlı makineyi yaptı

* 1769 — İngiliz James Watt uzun süreli çalışan buharlı makineyı yaptı

* 1769 — Kendi kendine hareket hareket eden ilk araç Fardier Fransız mühendis ve topçu yüzbaşı

1769 Fardier

1769 Fardier

Nicolas Joseph Cugnot (1725-1804) tarafından yapıldı

* 1787 — Oliver Evans Amerikada yolcu taşıyan araç yapmıştır

* 1801 — İngiltere’de Richard Trevithick buharlı otomobil yaptı

* 1824 — İçten yanmalı motorların, özellikle dizel motorlarının temel ilkeleri, genç bir Fransız mühendisi Sadi Carnot tarafından ortaya atıldı

* 1830 — 15 – 20 km hızla giden buharla çalışan 14 yolcu taşıyabilen yolcu otobüsleri imal edildi

* 1860 — İngiliz Parlementosu bütün arabaların iki sürücüsü ve önünde gündüz kırmızı bayrak gece kırmızı fener bulunmasını şart koşan kanun çıkardı Bu kanun motor gelişim hızını biraz durdurdu 1896 yılında bu yasa kaldırıldı

* 1860 — Hava gazı ile çalışan ticari bakımdan elverişli ilk motor Belçikalı mühendis Jean Joseph Etienne Lenoir ( 1822-1901 ) tarafından yapılmıştır

* 1862 — Fransız mühendisi Alphonse Eugene Beau de Rochas (1818-1893) 4 zamanlı çevrimin esaslarını ortaya koydu

* 1867 — Alman mühendis Nicholaus August Otto ve Eugen Langen (1833-1895), Rochas’ın bulduğu prensipleri pratiğe çevirerek dört zamanlı çevrime sahip motoru yaptılar

* 1876 — Nikolaus August Otto (1832- 1891), ilk dört zamanlı gaz motorunu üretti

* 1877 - Otto yaptığı motorun patentini Amerikadan aldı

* 1878 — İngiliz mühendisi Dugal Clerk iki zaman esasına göre çalışan ilk motoru yaptı

* 1880 — Amerika’da George Brayton benzin yakıtlı motor yaptı

* 1885 — Benzinle çalışan içten yanmalı motora sahip ilk otomobil Alman mühendis Carl Friedrich Benz tarafından yapıldı

* 1889 — Viyanalı Siegfried Marcus (1831-1898) geliştirdiği motorla viyana sokaklarında 12 km hızla gezerken halkın panik yaşamasına sebep olmuş birkaç kaza yapmıştır 17 suçtan mahkemeye verilen Marcus keşif yapmayı bıraktı

* 1890 — Herbert Akroyd Stuart Bir kaza sonucunda kızgın bir yere değen gaz yağının hava ile karışarak yandığını gördü Bu olaydan etkilenerek yaptığı deneylerle motorunu geliştirdi ve patentini aldı Motorunda yakıt emilen ve hafifçe sıkıştırılan hava içerisine bir memeden gönderilerek patlayıcı ve yanıcı bir karışım oluşturulmaktaydı Bu karışımın yanabilmesi için cidarları yüksek derecede ısıtılan ve buharlaştırıcı adı verilen bir ön yanma odası vardır Ana yanma odasına bir kanalla birleştirilen bu oda ilk hareket için dışarıdan alevle ısıtılmaktadır Bu motorda havanın ısısının sıkıştırma oranıyla arttığı düşünülmediğinden verim düşük olmuştur

* 1890 — Bir Alman mühendis olan Capıtaine, Akroyd’un motoruna benzeyen bir motorun patentini aldı Bu motorlar yarım dizel (kızgın kafalı) motorların esasını oluşturdu

* 1890 — İlk otomobillerin çoğu, dişlileri olmadığı için yokuş çıkamıyor, önce durup sonra geriye doğru inmeye başlıyordu 1893’da yapılan Benz Victoria marka arabada bir deri kayışı küçük bir kasnağa bindiren bir kol kullanılmıştı Bu düzenek tekerleklerin daha yavaş dönmesini ve yüksek manivela gücünün arabayı yokuş yukarı tırmandırmasını sağlıyordu Zincir çekişli Velo tipi araçtada bu şekilde üç ileri bir geri kasnağı vardı Çekişin kolaylıkla arka tekerleklere iletilmesi için motor her zaman arkaya ya da sürücünün altına konuyordu

* 1892-1897— Münih yüksek teknik okulu mühendislerinden Rudolf Diesel dizel motoru yaptı ve geliştirdi

* 1893 — Amerikanın ilk başarılı otomobili “duryea” , JFranck ve Charles Edgar Duryea tarafından yapılmıştır

* 1894 — İlk resmi otomobil yarışı düzenlenmiştir

* 1898 — Fransa Otomobil Kulübü (AFC) Paris'teki Les Tuiliers'in güneşli bahçelerinde ilk otomobil fuarını organize etmiştir



Alıntı Yaparak Cevapla