İnsan Doğadan Nasıl Yararlanır

Bereket Kaynağı : Toprak

Hava ve su gibi, canlıların yaşaması için vazgeçilmez unsurlardan biri de topraktır Toprağın üst tabakası, insanların ve diğer canlıların beslenmesinde temel kaynaktır Ayrıca sanayi için de ham madde sağlayarak ekonomiye katkı sağlar Toprağın tarım dışı kullanılması, ağır metallerle kirlenmesi ve eroz*yon sonucu oluşan etkilerle kayıplara uğraması verimi düşürmektedir
Yurdumuzda erozyonu önlemek, pek çok canlıya barınak oluşturmak, yer üstü ve yer altı sularının kay*bını en aza indirmek amacıyla ağaçlandırma projeleri yapılmaktadır Bunlardan en önemlisi olan, Çevre ve Orman Bakanlığı öncülüğünde gerçekleştirilen "Meşe Projesi" dir
Meşe Projesi nedir?
1998 yılından beri sürdürülen "Meşe Projesi" dünyanın en büyük ağaçlandırma projelerinden biridir Yurt çapında 1 milyon hektar sağlıklı meşe ormanları oluşturmayı hedefleyen "Meşe Projesi" meşe tohu*mu ekimi, meşe fidanı dikimi ve canlandırma kesimi (meşe rehabilitasyonu) çalışmalarından oluşmak*tadır
Proje kapsamında başta halkımız olmak üzere pek çok sivil toplum kuruluşları, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Millî Eğitim Bakanlığı'nın destekleriyle 1998-2004 yılları arasında 640 milyon adet tohum toprakla buluştu Bu proje dünyamızın içinde bulunduğu küresel ısınma tehdidine karşı mücadeleye, Türkiye'nin katkı projesidir Bu proje günümüzde de devam etmektedir
Meşe Ağacının Faydaları

Yaprakları (Fotoğraf 2) ile toprağı besler, ıslah eder

Ekolojik, ekonomik ve biyolojik öneme sahiptir

Derin ve saçak kök sistemi ile toprağı korur, erozyonu önler

Yer altı sularının, kaynakların ve akarsuların beslenmesini sağlar

Çeşitli hayvanlara doğal barınak sağlar

Ülkemizin her coğrafi bölgesine yayılmış 18 türü vardır

Toprağın geçirgenliğini artırır, yağış sularını yer altına indirir

TEMA Vakfı, 1992 yılında Türkiye'nin geleceğini tehdit eden erozyon ve çölleşme tehlikesine karşı toplumsal duyarlılığı arttırmak ve bu mücadelenin bir devlet politikası hâline getirilebilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur

Türkiye'nin Kaybolan Sulak Alanları
1 Hatay'daki Amik Gölü, 1968'de başlatılan ve altı yıl
süren ıslah çalışmaları sonucu kurutularak tarıma açılmıştır Bu nedenle yörenin iklimi değişmiş, yörede yağışlar ve seller meydana gelmiştir
2 Burdur'daki Kestel Gölü de 1965 yılında tarımsal
üretim için kurutulmuştur
3 Kahramanmaraş'taki 7125 hektar alana sahip
Gavur Gölü, 1950'li yıllardan itibaren sıtmayla
mücadele ve tarım alanı elde etmek amacıyla yok
edilmiştir
4 Türkiye'nin en önemli göllerinden biri olan Akşehir
Gölü'nün 350 km2 alanı 15 yıl önce âdeta çöl hâline gelmiştir Gölü besleyen akarsuların çeşitli nedenlerle kuruması, yer altından kontrolsüz su çekilmesi âdeta gölün sonunu getirmiştir Son yıl*larda bölgede iklim değişmeye başlamıştır

1997 yılında 260 bin hektar alanı kaplayan Tuz Gölü, 2004 yılına gelindiğinde 7 yılda 100 bin hektar azalarak 160 bin hektara düşmüştür

Konya Havzası'ndaki bir başka sulak alan olan Samsam Gölü de tarımsal amaçlı kurutulmuştur; ancak üzerinden yıllar geçmesine rağmen toprakların tuzlu olması nedeniyle burada hâlâ tarım yapılamamaktadır

Türkiye'nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü, aşırı su çekilmesi nedeniyle tehdit altındadır Hotamış Sazlığı, su rejimine yapılan müdahaleler sonucu kurumuştur

Konya Kapalı Havzası'ndaki Eşmekaya Sazlığı aşırı kullanım ve diğer nedenlerle kurumuştır Bundan dolayı burada yapılması planlanan ve yapımına başlanan baraj da tamamlanamamıştır

Konya Havzası'ndaki binlerce hektarlık Suğla Gölü de tarım arazisi elde etmek için kurutulmuştur Bu nedenle kuşlar artık bölgeye uğramıyor

Sultan Sazlığı, Türkiye'deki ilk 5 Ramsar alanından biridir Sazlık günümüzde çok sıkı korunmakla birlikte sanayi ve tarım alanlarından su kaynaklarına karışan atıklar nedeniyle büyük tehdit altındadır Bu alanda yaygın olarak saz kesimi yapılmaktadır

Çevre Sorunlarının Boyutları ve Etkileri

Çevre sorunları, günümüzde küresel, bölgesel ve yöresel etkilerinin yanı sıra gelecekte de olası et*kileri ile önemli bir tehdit oluşturmaktadır Çevre sorunları konusunda, devletlere, sivil toplum örgüt*lerine ve bireylere büyük sorumluluklar düşmektedir Bunun için yakın çevredeki sorunlardan başla*yarak dünyamızı küresel boyutta etkileyebilecek çevre sorunlarına karşı önlemler alınmalıdır