10-21-2012
|
#2
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Piller Ve Akümulatörler Hakkında Bilgi
Örneğin üzerinde 750 mA/saat yazan bir pili 75 mA ile 14 saatte*
şarj edebiliriz Ama çoğu zaman hızlı şarj devreleri ile çabuk şarj*
gerekli olurBu durum pilin ömrünü kısaltır ve genellikle pilleri*
1 saatte sarj edecek kadar akım basılır Bu durumda 400 - 1000 mA*
gibi yüksek bir şarj akımı uygulanırBir Nikel Kadmiyum pilin şarj*
olduğunu, sıcaklığının artmasından da anlayabiliriz; çünkü bu,
durumda reversible kimyasal reaksiyon bitmiş verilen enerji ısı*
enerjisine dönüşmekte demektir
Pek çok cihazda ,özellikle elektrikli traş makinalarında*
kullanılan 220 V kondansatör devreli* akım regülatörleri*
çok başarılıdır lakin pillerin yerlerine yerleştirilmesi sırasında*
çarpılmamakta fayda vardır
Bu tip pilleri şarj etmek için yapılacak şarj cihazının voltajını yüksek*
tutmak ve akım regülasyonu yapmak gerekir*
Pratikte kullanılabileceğiniz çok basit iki şarj cihazı devresi*
veriyorum 220 volt devresinde dikkat etmeniz gereken, pilleri*
taktıktan sonra anahtarı açmak olmalıdır Veya bu voltajı*
transformatörle 70 - 80 volta düşürüp bu voltajda kondansatörün*
reaktansını bulup ona göre geçen akımı hesap etmelisiniz*
Bu şekilde çarpılma riskini minimuma indirmiş olursunuz
İkinci devrede çok kullanılan bir voltaj regülatörü olan* 'LM 317'*
akım regülatörü olarak kullanılmaktadır Bu amaçla L200 de*
kullanılabilir LM317'li devrenin tek dezavantajı maksimum 100 mA*
akım basabilmesidir
Yani bu devre ile ancak 1000 mA /saat gücündeki pilleri 14 saatte*
şarj edebiliriz
Fakat L200 ile iyi soğutulursa 1000 mA akım alınabilir
220 volt şehir cerayanı ile çalışan* şarj devresinde* istediğiniz*
şarj akımını kendiniz hesaplayabilirsiniz Biz burada 1200 mA / saat*
kapasiteli kalem piller için bir şarj devresi planladık ve bu pillerin*
120 mA şarj akımı ile 14 saatte dolacağını hatırladık Bağlanan*
kondansatörün alternatif akıma göstermesi gereken direnç 400 mA için:
V = İ x R den***** 220 = 04 A x R* olur
R = 220 / 04* = 550**** Ohm olur
Kapasitif reaktans** Xc = 1 / w C** dir
550 Ohm luk dirence eşit kapasitif reaktans:*** Xc =550 = 1 / C x w* olur
w değerinin* 2p f* ‘ e eşit olduğunu biliyoruz o halde:**
C = 1 /550 x 2x314x50 olur
C= 1/172700 = 57 mikrofarad* olur
Bu değerde tek bir kondansatör bulmak mümkün olmadığı için*
birden çok kondansatörü paralel olarak bağlayabiliriz Dikkat*
edilecek bir husus da bu kondansatörün elektrolitik tip kondansatör*
olmamasıdır Piyasada non polar yüksek kapasitede kondansatör*
pek bulunmaz o nedenle, bulunabilen 15 mikrofaradlık*
kondansatörler paralel olarak bağlanabilir
Kondansatörler en az 400 volt gerilime dayanmalıdır,
630 V gerilime dayanan kondansatörler tercih edilmelidir
Nikel - Kadmiyum pillerin şarjında değişik teknikler kullanılır,
bunlar pilin ömrünü uzatmak için yapılan işlemlerdir Pil yarı*
boşalmış halde iken şarj edilmez, aksi halde pil hafızasında*
tuttuğu bu noktadan ileriye doğru şarj olur bu da kapasitesini*
düşürür Bu tip piller önce boşaltılır, sonra şarj edilir*
Tricle şarj tekniği denen bir teknik de gelişmiş şarj cihazlarında*
mevcuttur Bu teknikte düşük akım* kullanılır
Nikel Metal Hidrit Piller:
Nikel Kadmiyum pillerden sonra piyasaya çıkan bir pildir*
Ni - Kad Pillere göre daha yüksek kapasiteye sahiptir*
Şarj edilmeleri hemen hemen Ni-Kad Piller gibidir Her iki pilin*
de bir iç dirençi vardır, bu direnç Ni - Kad Pillerde daha yüksektir,
bu nedenle kullanılmadığında bu piller kendi içinden bir akım*
akıtır ve boşalırlar, bu olay NiMH pillerde daha çabuk olur ve*
daha kısa sürede boşalırlar
Lityum İon Piller : Diğer şarj edilebilen pillere göre daha*
yüksek kapasiteleri olan pillerdir Hafif piller olup, kendi kendine*
boşalmaları yavaştır, memory effect ‘i yoktur deşarj güç eğrisi*
lineerdir ve sizi birden biterek yolda bırakmaz Şarj edilmeleri*
biraz daha güçtür, fakat bir yandan kullanılır bir yandan da şarj
edilebilirler Hem voltaj hem de akım regülasyonu ile şarj edilirler
Aşağıda şehir cereyanı ile çalışan bir şarj devresi görülmektedir
Devre 120 mA akım verecek şekilde düzenlenmiştir Bu durumda
C1 kondansatörü 6 mikrofarad civarında olmalıdır Burada R1*
direnci 22 Ohm ve 2 W gücünde olmalıdır C2 kondansatörü*
elektrolitiktir 100 mf 12 Vdur ve kutuplarına dikkat edilmelidir
Çıkış ucu elektrolitik kondansatörün negatif ucu olur ve buradan*
pozitif çıkış alınır Akım çekilmesi sırasında direnç üzerinde oluşan*
voltaj yaklaşık 25 V kadar olup bir LED‘in ışıması için yeterlidir
* 220 Volt Şehir cereyanlı şarj devresi ( 120 mA)
Aşağıda LM317 ile yapılmış bir akım şarj kaynağı devresi*
verilmektedirBu devrede R1 direnç değeri* 12 ile 240 ohm*
arası bir değerde olabilirÇıkış akımı 12 / R ohm = amper olarak
hesaplanır bundan dolayı da bu devre ancak* 5 ile 100 mA arasında*
kullanılabilirÇıkış voltajı giriş voltajından 125 volt düşüktür
LM317* girişine 37 volta kadar gerilim uygulanabilir
Bir akü şarj ünitesi ( TA2FR arşivinden )
Bu devrede 5 wattlık bir trafodan elde edilen 24 voltluk gerilim*
Bir köGoogle Page Rankingü diyot girişine uygulanırLM317 nin üç bacağı vardır,
elemana önden bakıldığında bu bacaklar sırası ile soldan sağa*
doğru ayar çıkış,giriş dirC1 kondansatörü 2200 mikrofarad 50 V'dur
R1 direnci 3 W dır
Aşağıda Daha yüksek akım verebilen L200 ile
yapılmış bir akım regülatörü görülmektedir, ayarlı direnç telli ve*
5 W gücünde bulunabilirse devre ayarlı bir akım kaynağı olarak*
kullanılabilir
L200 Maksimum çıkış akımı 2 A olan ve çıkış voltajı 285 ile 36 volt*
arasında olabilen* 5 bacaklı bir entegre devredir To 220 kılıfı içindedir
Akümülatörler:
İlk kez Sir william Grove’un tasarladığı platin elektrotlu pil ile ortaya*
çıkan doldurulabilir pil yapımını* Gaston Plante başardı
Kurşun Kurşun oksit li
Nikel Kadmiyum lu
Nikel Demir li
Gümüş Çinkolu
Olmak üzere değişik tip akümülatör ler mevcuttur En çok kullanılan*
Kurşunlu akümülatörlerde, elektrotlar kurşundur Seyreltik sülfürik
asit de elektrolit olarak kullanılır
Akümülatörler voltaj kaynağı ile şarj edilirler normal şarj için*
kapasitesinin 1 /10 u kadar akım verilir ve 24 saat süresince
şarj olur
Otomobillerde kullanılan akümülatörler 45 ve 60 Ah kapasitesindedirler
Yani bu akümülatör kullanılma süresi ile verdiği akım çarpımı 60'a eşittir
Yani 10 amper çekiliyorsa 6 saat akım verebilir
Dolu bir Akümülatör maksimum voltajı 145 volttur Akümülatörler*
üzerinde ayrıca maksimum akım değeri de yazar bu çok yüksek*
bir akım değeridirBir Akümülatör* 250 Ampere kadar bir akımı*
akıtabilir
|
|
|
|