Canlılarda Beslenme Özellikleri Ve Besin Zinciri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Canlılarda Beslenme Özellikleri ve Besin Zinciri

Ekoloji Nedir? Canlılarda Beslenme Özellikleri ve Besin Zinciri

Ekoloji, besin zinciri, besin piramidi, biyosfer, ekosistem, biyotop, komünite nedir, özellikleri, döngüleri ve aralarındaki ilişki bağlantıları hakkında bilgiler

EKOLOJİ

Canlıların birbirleri ile ve çevreleri ile etkileşimini inceleyen bilim dalıdır

Ekolojiyi anlamak için madde ve canlı organizasyonunun bilinmesi gerekir

Madde organizasyonu: Atom – Molekül – Organel – Sitoplazma – Hücreler – Dokular – Organlar – Sistemler –Organizmalar – Populasyonlar – Komüniteler – Ekosistemler – Biyosfer- Dünya – Gezegenler – Solar sistemler – Galaksiler – Evren şeklindedir

Ekoloji ile ilgili önemli terimler:

Biyosfer:Canlı yaşamına uygun ,okyanus derinlikleri ile atmosferin 10 000 m

yüksekliğine kadar olan tabakasıdır

Ekosistem:Komünitelerle cansız (Abiyotik) çevre koşullarının karşılıklı etkileşimleri

Biyotop:Canlıların yaşamlarını sürdürmek için uygun çevresel koşullara sahip coğrafi bölgedir

Komünite:Belirli yaşam alanına uyumlu populasyonlar topluluğudur

Populasyon:Belirli coğrafi sınırlar içinde yaşayan aynı türe ait bireyler topluluğudur

Habitat:Bir canlı türünün rahatça beslendiği,barındığı,ürediği yaşam alanına denir

Niş:Yaşam alanında kalıtsal özellikleri ile ilgili gerçekleştirdiği yaşamının devamına yönelik faaliyetlerin tümüdür

Flora:Belirli bir bölgeye adapte olmuş ,o bölgede yaşamını sürdüren bitki topluluğudur

Fauna:Belirli bir bölgeye adapte olmuş ve o bölgede yaşamını sürdüren hayvan topluluğudur

Canlılar bulundukları yaşam ortamında canlı ve cansız faktörlerle etkileşim halindedirler

Canlıyı etkileyen:

Biyotik faktörler: 1) Üreticiler, 2) Tüketici, 3)Ayrıştırıcılar

Abiyotik faktörler: İkiye ayrılır

1) İklimsel faktörler : a) Işık b) Isı c) Su

2) Toprak faktörler : a) Toprak yapısı, b) Mineral ve tuzlar, c) Toprak ph’ sı

BİYOTİK FAKTÖRLER

Üreticiler: Fotosentez ve kemosentez mekanizmaları ile inorganik maddelerden organik madde sentezleyebilen ototrof bakteriler,mavi yeşil algler,kloroplast taşıyan protistalar ve bitkilerdir

Enerji ve maddenin canlıların kullanabileceği hale dönüşümünü sağlayan canlılardır

Tüketiciler: İhtiyacı olan besinleri diğer canlılardan hazır olarak alan hayvanlar ,protistalar,parazit bitki ve mantarlar,hetotrof bakterilerdir

Tüketiciler üç grupta incelenir:

1- Bitkilerle beslenen: (1

Tükticiler)

2- Hayvanlarla beslenen(2

Tüketici)

3- Yırtıcılar: (3

Tüketiciler)

Ayrıştırıcılar: Bitki,hayvan ölüsü ve artıklarını besin olarak kullanan saprofit bakteri ve mantarlardır

ABİYOTİK FAKTÖRLER

1-İklim faktörleri:Canlılar yaşamlarını sürdürürken güneş ışını,ısı,basınç,nem,hava hareketleri gibi iklim faktörlerden etkilenirler

A) Işık:

a) Işığın kalitesi,şiddeti,süresi önemlidir

b) Canlıların temel enerji kaynağıdır

c) Fotosentez için gereklidir

d) Bitkide çimlenme,büyüme,yönelme

klorofil sentezi için gereklidir

e) Işık bitkilerin yaşam alanını belirler

f) Hayvanlarda üreme,göç,pigmentasyon,bazı vitaminlerin sentezi ,sucul hayvanlarda solunum üzerine etkilidir

B) Isı: Canlılarda yaşamsal olaylar belirli ısıda gerçekleşir

Yüksek ve düşük ısıda yaşamsal olaylar azalır hatta durur

Bitkilerde : a) Çimlenme b) Köklerle su alınımı c) Fotosentez

Hayvanlarda : a) Üreme b) Gelişmenin devamı

c) Değişken ısılı hayvanlarda (Omurgasızlar,Balıklar , Kurbağalar , Sürüngenler ) metabolizmanın devamı

C) Su:

a) Organik maddelerin sentezlenmesi

b) Maddelerin çözülmesi ,emilmesi,taşınması

c) Biyokimyasal olayların gerçekleşmesi

d) Fazla ısının uzaklaştırılması

e) Boşaltım maddelerinin dışa atılması

f) Bitkilerde çimlenmenin gerçekleşmesi ,hayvanlarda embriyonun gelişmesi

g) Bazı canlılar için yaşam ve hareket alanıdır

Canlılar yaşadıkları ortam ve suya duydukları ihtiyaç farklıdır

Özel adaptasyonları ile en iyi uyumu yapmışlardır

Hayvanlarda:

1) Deride su kayıbını önleyen plaka,tüy ,kitin dış iskelet gibi yapıların oluşması

2) Solunum yüzeyinin vücud içine alınması

3) Boşaltımla su kayıbını önleyen mekanizmaların gelişimi

4) Yaşam alanı olarak suya yakın çevrelerin seçilmesi

Bitkilerde:

1) Su kayıbının sağlandığı stomaların;a)Açılıp kapanmasının kontrol edilebilmesi (Terlemenin fazla olduğu zamanlar

ve suyun az olduğu zamanlar stomalar kapanır)

2) Köklerin suya yönelimi vardır

3) Kurak ortam bitkilerinde gövde ve yapraklar su kayıbını önleyecek değişikliklere sahiptir

Canlıların ihtiyacı olan suyu şu şekillerde karşılarlar:

1) Suyun doğrudan alınması

( Sindirim sistemi, kökler)

2) Deri ile su almak (Kurbağalar,Bazı omurgasızlar)

3) Besinlerin yapısındaki sudan karşılamak

4) Metabolik su kullanmak

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Canlılarda Beslenme Özellikleri Ve Besin Zinciri Canlılarda Beslenme Özellikleri ve Besin Zinciri Ekoloji Nedir? Canlılarda Beslenme Özellikleri ve Besin Zinciri Ekoloji, besin zinciri, besin piramidi, biyosfer, ekosistem, biyotop, komünite nedir, özellikleri, döngüleri ve aralarındaki ilişki bağlantıları hakkında bilgiler EKOLOJİ Canlıların birbirleri ile ve çevreleri ile etkileşimini inceleyen bilim dalıdır Ekolojiyi anlamak için madde ve canlı organizasyonunun bilinmesi gerekir Madde organizasyonu: Atom – Molekül – Organel – Sitoplazma – Hücreler – Dokular – Organlar – Sistemler –Organizmalar – Populasyonlar – Komüniteler – Ekosistemler – Biyosfer- Dünya – Gezegenler – Solar sistemler – Galaksiler – Evren şeklindedir Ekoloji ile ilgili önemli terimler: Biyosfer:Canlı yaşamına uygun ,okyanus derinlikleri ile atmosferin 10 000 m yüksekliğine kadar olan tabakasıdır Ekosistem:Komünitelerle cansız (Abiyotik) çevre koşullarının karşılıklı etkileşimleri Biyotop:Canlıların yaşamlarını sürdürmek için uygun çevresel koşullara sahip coğrafi bölgedir Komünite:Belirli yaşam alanına uyumlu populasyonlar topluluğudur Populasyon:Belirli coğrafi sınırlar içinde yaşayan aynı türe ait bireyler topluluğudur Habitat:Bir canlı türünün rahatça beslendiği,barındığı,ürediği yaşam alanına denir Niş:Yaşam alanında kalıtsal özellikleri ile ilgili gerçekleştirdiği yaşamının devamına yönelik faaliyetlerin tümüdür Flora:Belirli bir bölgeye adapte olmuş ,o bölgede yaşamını sürdüren bitki topluluğudur Fauna:Belirli bir bölgeye adapte olmuş ve o bölgede yaşamını sürdüren hayvan topluluğudur Canlılar bulundukları yaşam ortamında canlı ve cansız faktörlerle etkileşim halindedirler Canlıyı etkileyen: Biyotik faktörler: 1) Üreticiler, 2) Tüketici, 3)Ayrıştırıcılar Abiyotik faktörler: İkiye ayrılır 1) İklimsel faktörler : a) Işık b) Isı c) Su 2) Toprak faktörler : a) Toprak yapısı, b) Mineral ve tuzlar, c) Toprak ph’ sı BİYOTİK FAKTÖRLER Üreticiler: Fotosentez ve kemosentez mekanizmaları ile inorganik maddelerden organik madde sentezleyebilen ototrof bakteriler,mavi yeşil algler,kloroplast taşıyan protistalar ve bitkilerdir Enerji ve maddenin canlıların kullanabileceği hale dönüşümünü sağlayan canlılardır Tüketiciler: İhtiyacı olan besinleri diğer canlılardan hazır olarak alan hayvanlar ,protistalar,parazit bitki ve mantarlar,hetotrof bakterilerdir Tüketiciler üç grupta incelenir: 1- Bitkilerle beslenen: (1Tükticiler) 2- Hayvanlarla beslenen(2Tüketici) 3- Yırtıcılar: (3Tüketiciler) Ayrıştırıcılar: Bitki,hayvan ölüsü ve artıklarını besin olarak kullanan saprofit bakteri ve mantarlardır ABİYOTİK FAKTÖRLER 1-İklim faktörleri:Canlılar yaşamlarını sürdürürken güneş ışını,ısı,basınç,nem,hava hareketleri gibi iklim faktörlerden etkilenirler A) Işık: a) Işığın kalitesi,şiddeti,süresi önemlidir b) Canlıların temel enerji kaynağıdır c) Fotosentez için gereklidir d) Bitkide çimlenme,büyüme,yönelme klorofil sentezi için gereklidir e) Işık bitkilerin yaşam alanını belirler f) Hayvanlarda üreme,göç,pigmentasyon,bazı vitaminlerin sentezi ,sucul hayvanlarda solunum üzerine etkilidir B) Isı: Canlılarda yaşamsal olaylar belirli ısıda gerçekleşir Yüksek ve düşük ısıda yaşamsal olaylar azalır hatta durur Bitkilerde : a) Çimlenme b) Köklerle su alınımı c) Fotosentez Hayvanlarda : a) Üreme b) Gelişmenin devamı c) Değişken ısılı hayvanlarda (Omurgasızlar,Balıklar , Kurbağalar , Sürüngenler ) metabolizmanın devamı C) Su: a) Organik maddelerin sentezlenmesi b) Maddelerin çözülmesi ,emilmesi,taşınması c) Biyokimyasal olayların gerçekleşmesi d) Fazla ısının uzaklaştırılması e) Boşaltım maddelerinin dışa atılması f) Bitkilerde çimlenmenin gerçekleşmesi ,hayvanlarda embriyonun gelişmesi g) Bazı canlılar için yaşam ve hareket alanıdır Canlılar yaşadıkları ortam ve suya duydukları ihtiyaç farklıdır Özel adaptasyonları ile en iyi uyumu yapmışlardır Hayvanlarda: 1) Deride su kayıbını önleyen plaka,tüy ,kitin dış iskelet gibi yapıların oluşması 2) Solunum yüzeyinin vücud içine alınması 3) Boşaltımla su kayıbını önleyen mekanizmaların gelişimi 4) Yaşam alanı olarak suya yakın çevrelerin seçilmesi Bitkilerde: 1) Su kayıbının sağlandığı stomaların;a)Açılıp kapanmasının kontrol edilebilmesi (Terlemenin fazla olduğu zamanlar ve suyun az olduğu zamanlar stomalar kapanır) 2) Köklerin suya yönelimi vardır 3) Kurak ortam bitkilerinde gövde ve yapraklar su kayıbını önleyecek değişikliklere sahiptir Canlıların ihtiyacı olan suyu şu şekillerde karşılarlar: 1) Suyun doğrudan alınması( Sindirim sistemi, kökler) 2) Deri ile su almak (Kurbağalar,Bazı omurgasızlar) 3) Besinlerin yapısındaki sudan karşılamak 4) Metabolik su kullanmak