Mani Nedir? Mani Çeşitleri, Mani Özellikleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-20-2012

Mani Nedir? Mani Çeşitleri, Mani Özellikleri

Başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür

Çoğunlukla 7 heceli dört dizelik bir bendden meydana gelir

Dizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır

Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir

Yani kafiye dizilişi aaxa'dır

aaaxa düzeninde maniler de var

İlk iki dize hazırlık dizeleridir

Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur

Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir

Bir çok mani çeşidi vardır

En çok kullanılanlar düz ya da tam mani, kesik mani, cinaslı mani, yedekli mani, artık mani'dir

Düz Mani: Yedişer heceli dört dizeden oluşur

Kafiyeleri çokluk cinassızdır

Kesik mani: Birinci dizesi 7 heceden az, anlamlı ya da anlamsız bir sözcük grubu olan maniler

Bu kesik dize sadece kafiyeyi hazırlar

Eğer meydan ve kahvehanelerde söylenen ve ilk dizeleri "aman aman" ünlemi ile doldurulan manilerse bunlara İstanbul manileri denir

Örnek Kesik Maniler:

Karaca

Aldım aşkın tüfeğin

Vurdum bir kaç karaca

Dünyada bir yâr sevdim

Kaşı gözü karaca Dağ bana

Bahçe sana bağ bana

Değme zincir kâr etmez

Zülfin teli bağ bana Ayağı

Kuşlardan bir kuş gördüm

Var başında ayağı

Üstad manici isen

Aç maniden ayağı

Cinaslı mani: Kesik manilerde eğer kafiye cinaslı ise bunlara cinaslı mani denir

Yedekli (artık) mani: Düz maninin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenerek söylenen maniler

Cinaslı kafiye kullanılmaz, birinci dizeleri anlamlıdır

Yedekli maniye artık mani de denir

10-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mani Nedir? Mani Çeşitleri, Mani Özellikleri Mani Nedir? Mani Çeşitleri, Mani Özellikleri Başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür Çoğunlukla 7 heceli dört dizelik bir bendden meydana gelirDizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir Yani kafiye dizilişi aaxa'dır aaaxa düzeninde maniler de var İlk iki dize hazırlık dizeleridir Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir Bir çok mani çeşidi vardır En çok kullanılanlar düz ya da tam mani, kesik mani, cinaslı mani, yedekli mani, artık mani'dir Düz Mani: Yedişer heceli dört dizeden oluşur Kafiyeleri çokluk cinassızdır Kesik mani: Birinci dizesi 7 heceden az, anlamlı ya da anlamsız bir sözcük grubu olan maniler Bu kesik dize sadece kafiyeyi hazırlar Eğer meydan ve kahvehanelerde söylenen ve ilk dizeleri "aman aman" ünlemi ile doldurulan manilerse bunlara İstanbul manileri denir Örnek Kesik Maniler: Karaca Aldım aşkın tüfeğin Vurdum bir kaç karaca Dünyada bir yâr sevdim Kaşı gözü karaca Dağ bana Bahçe sana bağ bana Değme zincir kâr etmez Zülfin teli bağ bana Ayağı Kuşlardan bir kuş gördüm Var başında ayağı Üstad manici isen Aç maniden ayağı Cinaslı mani: Kesik manilerde eğer kafiye cinaslı ise bunlara cinaslı mani denir Yedekli (artık) mani: Düz maninin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenerek söylenen maniler Cinaslı kafiye kullanılmaz, birinci dizeleri anlamlıdır Yedekli maniye artık mani de denir