Pedagoji Ders Notları-Sınıfta Disiplinin Sağlanması

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-20-2012

Disiplin Sorunu Çıkmasını Önleyici Yöntemler
Öğrencilerin sınıf etkinlikleriyle uğraşlarını sağlamak için öğretmenlerin yaptığı her hareket istenmeyen davranışı önleyici tedbir olarak kabul edilebilir
Planlı Çalışmak:
Yapılacak çalışma planıyla sınıf içinde oluşacak karmaşıklıklar önlenebilir ve öğretmen sınıftaki zamanını daha etkili kullanabilir
Akıcı Etkinlik:
Öğrencilere ”hiçbir şey yapmadan” geçirebilecekleri birkaç dakika bile süre tanınmamalıdır Cruickshank ve diğerlerinin belirttiklerine göre Kovnin ve diğerleri tarafından yapılan araştırmalarda ortaya çıkan, iyi sınıf kontrolünün önemli bir özelliği, sınıf etkinliklerinin kesintiye uğramadan devam etmesini sağlamaktır
Tutarlılık:
Öğrenci göstermesi istenilen davranışlar konusunda öğretmenin tutarlı olduğunu bilirse öğretmenin iyi disiplin sağlama şansı daha fazla olur Tutarlılık, sınıf ve okul kurallarını uygulamada çok önemlidir
Öğretmen Kontrolü:
Sınıfta neler olduğunun farkında olmak, olumsuzlukları önlemek için oldukça önemlidir Dikkatli bir öğretmen, yardıma ihtiyacı olan öğrencileri fark edip onlara yardım eder ve öğrenci davranışlarını yapıcı şeylere yönlendirip istenmeyen durumların ortaya çıkmasını engeller Öğretmen kontrol yaparken aynı zamanda öğrencilerin ne derecede ilerlediklerini de öğrenir
Kurallar Belirlemek:
Öğrenciler kurallara ihtiyaç duyarlar ve bunu isterler Ayrıca kendilerinden neyin ve neden beklendiğini bilmek isterler Kurallar önceden oluşturulursa (kural bozulmadan) ve gerekli durumlarda öğrencilere hatırlatılırsa onları cezalandırma gereği en aza inmiş olur Öğretmen öğrencilere kurallara neden ihtiyaç duyulduğunu bir tartışma ortamı içinde anlatmalıdır Öğrencilere kuralları kendilerinin oluşturmaları için fırsatlar tanınmalıdır Genel ve kesin kurallar bir liste halinde belirtilebilir Kuralın belirlenmesiyle birlikte, bir kuralın ihlali durumunda ne yapılacağı iyi düşünülmeli ve ihlal başlar başlamaz yapılması gereken uygulanmalıdır Sınıf kurallarına uyan, uygun öğrenci davranışlarını gösteren öğrenciler ödüllendirilmelidir Öğretmen istendik davranışlar için öğrencilere model olmalıdır Öğretmen öğrencilere sevgi ve saygı ile yaklaştığında, öğrenciler de ona sevgi ve saygı duyacaklardır Öğretmen öğrencinin ailesiyle bağlantı kurmalıdır
Disiplin Sorununa Tepki Yöntemleri
Öğretmenler tarafından sorun olan davranışa karşı gösterilen tepkilerin çoğu oldukça kısa ve sıradan bir gözlemci tarafından fark edilemeyecek türden kısa süreli tepkilerdir ve genellikle sözsüzdür Bu tür tepkiler daha çok öğretmenin kesilmesini istemediği ve öğrencilerin dikkatini derse odakladıkları durumlarda kullanılır
Görmezlikten Gelmek:
Görmezlikten gelme daha çok şiddetli olmayan durumlar için kullanılır Bu yöntemde önerilen bir yol da öğretmenin uygunsuz davranan öğrenciyi göz ardı ederken, sınıfın ilgisini diğer öğrenciler üzerine çekmesidir
Fiziksel Yakınlık:
Öğretmen istenmeyen davranışı yapan öğrenciye yaklaşır, yakınlığın gücünü kullanır
Göz Teması ve Sözsüz Uyarıcılar Kullanmak:
Göz teması, devam eden bir etkinliği kesmeden yapılabilir Öğretmen, öğrenci uygun davranışı gösterene kadar, göz temasını sürdürmelidir Ayrıca sözsüz olan bu yöntemde göz teması dışında öğretmen istenmeyen davranışa karşı tepkisini başı ile, yüz ifadeleriyle, dokunarak ya da el işaretleriyle de belirtebilir
Yeniden Yönlendirmek:
Bu yöntem, basitçe, öğrencinin ne yapıyor olması gerektiğini göstermeyi içerir Küçük sınıflarda bazen, öğretmen uygun davranışı överek öğrencileri yeniden yönlendirebilir
Vazgeç İfadeleri ve Uyarılar Kullanmak:
Bazen öğrencilere yalnızca kötü davranışlarını durdurmalarını söylemek gerekir Vazgeç ifadeleri bazen dikkati doğru davranışa çeken sorular şeklinde olabilir Bu tür ifadeler göz teması ile desteklenmelidir Bu yöntemde öğretmen, öğrenciyi arkadaşlarının önünde utandırmamalıdır
Eğitim Kurumlarında Şiddet
Çocuklar; kreşler, yuvalar, bakım evleri ve okullar gibi eğitim kurumlarında şiddete uğrayabilirler Bu şiddet diğer yerlerdekilere benzer olarak duygusal, fiziksel ya da cinsel istismar biçimde olabilir Duygusal istismarın sıklığı konusunda kesin veri bulunmamaktadır, fiziksel ya da cinsel istismarda olduğu gibi nesnel bulguların olmayışı tanıyı güçleştirmektedir Fiziksel istismar okullarda cezalandırma yöntemi olarak sıklıkla kullanılmaktadır Fiziksel istismar tanımının içine dayağa ek olarak, sarsma, çimdikleme, kulak çekme, iğne batırma, rahatsızlık verecek pozisyonda uzun süre durmaya zorlama, ceza olarak aşırı egzersiz yaptırma vb davranışlarda girmektedir
Bedensel cezalar üzerinde yapılan araştırmalarda şu sonuçlara ulaşılmıştır:
1)Genellikle önceden tahmin edilemeyen öğrenci davranışlarından sonra kullanılmaktadır
2)Uygun olmayan davranışı geçici olarak önlese bile, uygun davranışı geliştirmede hiçbir etkisi yoktur
3)Genellikle önceden planlanmayan ve kasıtlı olmayan güç kullanımı şeklinde ortaya çıkmaktadır
4)Öğrencide dalgınlık, uzaklaşma ve düşmanlığa yol açmaktadır Bu olayın gerçekleşmesinden sonra gelecekte öğretmen ve öğrenci arasında iyi ilişkiler kurmak çok zorlaşmaktadır
5)Öğrencide istenmeyen birçok davranışın gelişmesine de yol açmaktadır (Örneğin; yararlı ve iyi şeyleri tahrip etme, okula gitmeme, okulu terk etme gibi )
Eğitim kurumlarında kesinlikle şiddet uygulanmamalıdır Eğer öğrenci eğitim kurumunda herhangi bir şiddete maruz kalırsa, bu durum öğrencinin okuldan korkmasına, kendine güvenememesine, arkadaşlarına karşı saldırgan bir tutum izlemesine ve şiddetten kaçınmak için yalan söylemesine sebep olabilir Eğitim kurumlarının öğrenciye kazandırması gereken davranışlar bunlar değildir Aksine amacı; bilgili, kendine güvenen, ilişkilerinde saygılı davranan, dürüstlüğüyle topluma faydalı birey yetiştirmektir Biz öğretmenler şiddete kesinlikle başvurmamalıyız Çünkü biz öğretmenler öğrencilerin gözünde birer modeliz

10-20-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Pedagoji Ders Notları-Sınıfta Disiplinin Sağlanması Disiplin Sorunu Çıkmasını Önleyici Yöntemler Öğrencilerin sınıf etkinlikleriyle uğraşlarını sağlamak için öğretmenlerin yaptığı her hareket istenmeyen davranışı önleyici tedbir olarak kabul edilebilir Planlı Çalışmak: Yapılacak çalışma planıyla sınıf içinde oluşacak karmaşıklıklar önlenebilir ve öğretmen sınıftaki zamanını daha etkili kullanabilir Akıcı Etkinlik: Öğrencilere ”hiçbir şey yapmadan” geçirebilecekleri birkaç dakika bile süre tanınmamalıdır Cruickshank ve diğerlerinin belirttiklerine göre Kovnin ve diğerleri tarafından yapılan araştırmalarda ortaya çıkan, iyi sınıf kontrolünün önemli bir özelliği, sınıf etkinliklerinin kesintiye uğramadan devam etmesini sağlamaktır Tutarlılık: Öğrenci göstermesi istenilen davranışlar konusunda öğretmenin tutarlı olduğunu bilirse öğretmenin iyi disiplin sağlama şansı daha fazla olur Tutarlılık, sınıf ve okul kurallarını uygulamada çok önemlidir Öğretmen Kontrolü: Sınıfta neler olduğunun farkında olmak, olumsuzlukları önlemek için oldukça önemlidir Dikkatli bir öğretmen, yardıma ihtiyacı olan öğrencileri fark edip onlara yardım eder ve öğrenci davranışlarını yapıcı şeylere yönlendirip istenmeyen durumların ortaya çıkmasını engeller Öğretmen kontrol yaparken aynı zamanda öğrencilerin ne derecede ilerlediklerini de öğrenir Kurallar Belirlemek: Öğrenciler kurallara ihtiyaç duyarlar ve bunu isterler Ayrıca kendilerinden neyin ve neden beklendiğini bilmek isterler Kurallar önceden oluşturulursa (kural bozulmadan) ve gerekli durumlarda öğrencilere hatırlatılırsa onları cezalandırma gereği en aza inmiş olur Öğretmen öğrencilere kurallara neden ihtiyaç duyulduğunu bir tartışma ortamı içinde anlatmalıdır Öğrencilere kuralları kendilerinin oluşturmaları için fırsatlar tanınmalıdır Genel ve kesin kurallar bir liste halinde belirtilebilir Kuralın belirlenmesiyle birlikte, bir kuralın ihlali durumunda ne yapılacağı iyi düşünülmeli ve ihlal başlar başlamaz yapılması gereken uygulanmalıdır Sınıf kurallarına uyan, uygun öğrenci davranışlarını gösteren öğrenciler ödüllendirilmelidir Öğretmen istendik davranışlar için öğrencilere model olmalıdır Öğretmen öğrencilere sevgi ve saygı ile yaklaştığında, öğrenciler de ona sevgi ve saygı duyacaklardır Öğretmen öğrencinin ailesiyle bağlantı kurmalıdır Disiplin Sorununa Tepki Yöntemleri Öğretmenler tarafından sorun olan davranışa karşı gösterilen tepkilerin çoğu oldukça kısa ve sıradan bir gözlemci tarafından fark edilemeyecek türden kısa süreli tepkilerdir ve genellikle sözsüzdür Bu tür tepkiler daha çok öğretmenin kesilmesini istemediği ve öğrencilerin dikkatini derse odakladıkları durumlarda kullanılır Görmezlikten Gelmek: Görmezlikten gelme daha çok şiddetli olmayan durumlar için kullanılır Bu yöntemde önerilen bir yol da öğretmenin uygunsuz davranan öğrenciyi göz ardı ederken, sınıfın ilgisini diğer öğrenciler üzerine çekmesidir Fiziksel Yakınlık: Öğretmen istenmeyen davranışı yapan öğrenciye yaklaşır, yakınlığın gücünü kullanır Göz Teması ve Sözsüz Uyarıcılar Kullanmak: Göz teması, devam eden bir etkinliği kesmeden yapılabilir Öğretmen, öğrenci uygun davranışı gösterene kadar, göz temasını sürdürmelidir Ayrıca sözsüz olan bu yöntemde göz teması dışında öğretmen istenmeyen davranışa karşı tepkisini başı ile, yüz ifadeleriyle, dokunarak ya da el işaretleriyle de belirtebilir Yeniden Yönlendirmek: Bu yöntem, basitçe, öğrencinin ne yapıyor olması gerektiğini göstermeyi içerir Küçük sınıflarda bazen, öğretmen uygun davranışı överek öğrencileri yeniden yönlendirebilir Vazgeç İfadeleri ve Uyarılar Kullanmak: Bazen öğrencilere yalnızca kötü davranışlarını durdurmalarını söylemek gerekir Vazgeç ifadeleri bazen dikkati doğru davranışa çeken sorular şeklinde olabilir Bu tür ifadeler göz teması ile desteklenmelidir Bu yöntemde öğretmen, öğrenciyi arkadaşlarının önünde utandırmamalıdır Eğitim Kurumlarında Şiddet Çocuklar; kreşler, yuvalar, bakım evleri ve okullar gibi eğitim kurumlarında şiddete uğrayabilirler Bu şiddet diğer yerlerdekilere benzer olarak duygusal, fiziksel ya da cinsel istismar biçimde olabilir Duygusal istismarın sıklığı konusunda kesin veri bulunmamaktadır, fiziksel ya da cinsel istismarda olduğu gibi nesnel bulguların olmayışı tanıyı güçleştirmektedir Fiziksel istismar okullarda cezalandırma yöntemi olarak sıklıkla kullanılmaktadır Fiziksel istismar tanımının içine dayağa ek olarak, sarsma, çimdikleme, kulak çekme, iğne batırma, rahatsızlık verecek pozisyonda uzun süre durmaya zorlama, ceza olarak aşırı egzersiz yaptırma vb davranışlarda girmektedir Bedensel cezalar üzerinde yapılan araştırmalarda şu sonuçlara ulaşılmıştır: 1)Genellikle önceden tahmin edilemeyen öğrenci davranışlarından sonra kullanılmaktadır 2)Uygun olmayan davranışı geçici olarak önlese bile, uygun davranışı geliştirmede hiçbir etkisi yoktur 3)Genellikle önceden planlanmayan ve kasıtlı olmayan güç kullanımı şeklinde ortaya çıkmaktadır 4)Öğrencide dalgınlık, uzaklaşma ve düşmanlığa yol açmaktadır Bu olayın gerçekleşmesinden sonra gelecekte öğretmen ve öğrenci arasında iyi ilişkiler kurmak çok zorlaşmaktadır 5)Öğrencide istenmeyen birçok davranışın gelişmesine de yol açmaktadır (Örneğin; yararlı ve iyi şeyleri tahrip etme, okula gitmeme, okulu terk etme gibi ) Eğitim kurumlarında kesinlikle şiddet uygulanmamalıdır Eğer öğrenci eğitim kurumunda herhangi bir şiddete maruz kalırsa, bu durum öğrencinin okuldan korkmasına, kendine güvenememesine, arkadaşlarına karşı saldırgan bir tutum izlemesine ve şiddetten kaçınmak için yalan söylemesine sebep olabilir Eğitim kurumlarının öğrenciye kazandırması gereken davranışlar bunlar değildir Aksine amacı; bilgili, kendine güvenen, ilişkilerinde saygılı davranan, dürüstlüğüyle topluma faydalı birey yetiştirmektir Biz öğretmenler şiddete kesinlikle başvurmamalıyız Çünkü biz öğretmenler öğrencilerin gözünde birer modeliz