Nesnelerin Yaratılışı Üzerine Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

PARMENİDES Güney italyada Elela

M

Ö 540

‘NESNELERİN YARATILIŞI ÜZERİNE’adlı eserinden:

Beni taşıyan kısraklar canımın istediği kadar

Götürüyorlardı, beni bu ünlü yola koyulduktan sonra

Daimon kadınlar, bilge kişiyi kentlere aşırıp götüren

Burada gidiyorum bu yola taşıdılar beni uslu atla

Arabayı çekerek, kızlar da yol gösterdiler

Dingil yuvalarda kaval sesi çıkıyordu

Kızarak- acele ettikçe yoldaşlıkta

Güneş kızları gecenin evlerine önce bırakan,

Işığa doğru atarak başlarından örtüleri elleriyle

Oradadır kapısı geceyle gündüzün yollarının,

Pervaz ve taş eşik iki yandan tutuyor onu;

Aitherde olan kapıyı büyük kanatlar dolduruyor:

Bol cezalı adaletin elindedir değişen kilitleri

Koşarak onu kızlar yumuşak sözlerle

Kandırıyorlar ustaca, kendilerine dilli sürgüyü

Bir anda itmeye kapıdan

Açılıyordu ağzına kadar

Kanatlar, kapının uçmasıyla tunçtan mihverleri

Yataklarında değiştire değiştire döndürerek

Çengeller ve kamalarla tutturulmuş olan:indi bu kapıdan

Dosdoğru sürdüler kızlar yol boyunca arabayla atları

Ve beni Tanrıça dostça karşıladı

Sağ elimi

Sağıyla tuttu, şöyle söz söyleyerek bana dedi:

‘Ey delikanlı! Ölümsüz sürücülere yoldaş olarak,

Seni taşıyan atlarla buraya ulaşan sana

Selam çünkü kötü bir kader değil sana yaptıran

Bu yolu yaptıran insanların dolaştıklarının dışında bu çünkü,

Tanrı kanunuyla hak

İmdi senin her şeyi öğrenmek gerek:

Hem doğruluğun iyice-öyle sonuçlarının, gerçek güven olmayan

Fakat yinede bunları da öğreneceksin, öyle-görünenlerin

Nasıl denenir inanılırca var olması gerekirdi büsbütün geçerken her şeyden

Haydi, bakalım, ben söyleyeceğim sende can kulağıyla dinle

Hangi araştırma yollarının düşünüleceği yalnız:

Biri var – olmanın olduğu, var -olmamanın olmadığıdır,

Bu inandırma yoludur-doğruluğun ardından yürür çünkü

Öteki,var-olmama,var -olmamanın zorunlu olduğudur;

Hiç bulunmaz olduğunu söylüyorum sana bu patikanın;

Ne tanıtabilirdim var -olmayanın çünkü yapılamaz çünkü bu

Nede bildirebilirsin; aynı şeydir çünkü düşünmekle var-olmak

Ortaklaşa toplu bir şeydir benim için

Nereden başlasam; ortaya geleceğim yine çünkü zira

Bak aklınla bulunmayanın nasıl yinede akılla orada olduğuna sağlamca

Kesmeyecek çünkü var olanın var olana bağımsızlığını

Ne düzen boyunca her yanda her biçimde ayrılacak

Nede bir araya toplanacak biçimde

Söylemek ve düşünmek gerek var olanın olduğunu; var olmak,

Hiç ise yoktur; bunları düşünmeni istiyorum

Seni uzaklaştırdığı ilk araştırma yolu budur işte

Fakat sonra bir de hiç bir şey bilmeyen ölümlülerin

Sallandıkları yol var, iki başlıların; çaresizlik yönetir çünkü

Göğüslerindeki sallanan düşünüşü, sürüklenir giderler

Hem dilsiz, hem körler şaşkınlar, karasız kişiler,

Var olmakla olmamayı aynı şey sananlar hemde aynı şey değil,

Onlarca geriye dönen her şeyin yoludur

Hakkından gelinmez hiç şu var olmayanın var olduğunu

Sen bu araştırma yolundan uzak tut düşünceni,

Çok denemiş alışkanlık bu yola itip durmasın seni

Kullanma bakışsız gözü, uğuldayan kulağı

Ve dili, logosla bağla karara çok kavgalı kanıtı

Benim anlattığımı

Yalnız bir yolun anlatılışı

Kalıyor daha o da varlığın; vardır bu yolda

Pek çok işaret, çünkü doğmamış olduğundan yok olmazdır

Yapısı bütündür, sarsılmaz ve hedefsizdir

Ne bir kere var idi ne de olacaktı şimdi bir bütün var çünkü

Bir olan toplu şey

Nasıl bir doğuş bulacaksın ona?

Nasıl nereden yetişmiştir? Bırakmayacağım var olmayan

Söz etmeye ne de düşünmeye seni; söylenemez düşünülmez

Var olmadığı nasıl bir gereklik zorlamış olan onun

Sonradan yahut önceden içten başlayarak doğmayan?

Böylece ya büsbütün olması gerek yahut olmaması

Hem de var olmayandan bırakmaz inanma gücü

Kendinden ayrı bir şeyin doğmasını

Bundan ötürü doğmayı

Ne de ölmeyi Dike salıvermedi gevşeterek köstekledi,

Aksine gelmekte

Bunların kararı şunda gizli:

Vardır yahut var değil

Şimdi karar verildi, bu bir zorunluluk,

Bir kıyıya atmaya düşünülemez söylenemez olan yolun hakikisi

Bu değil çünkü ötekinin var ne gerçek olduğuna

Nasıl yok olabilir var olan öyleyse? Nasıl doğabilir?

Doğruysa var değildir ilerde doğacaksa da öyle

Bölünmezdir de hep bir cins olduğunda;

Burada biraz daha çokta değil bu onun engellerdi toplu olmaktan

Burada biraz daha zaif de değil bütün doludur var olanla

Bu yüzden bütün topludur;

Var olan var olanı bitişir zira fakat kımıldamaz koca varların sınırları içinde

Başlamaz dinmez, çünkü doğma ve göçme

Pek uzaklara atılmıştı, gerçek inanıştır onu süren

Aynı şey olarak aynı şey içinde kalarak kendi kendine yatar,

Böylece sapasağlam yerinde durur; güçlü sorunluluk

Sınırın bağlarında tutar, onu çepeçevre saran sınırın,

Çünkü sonsuz olamaz var olan Tanrı kanunu gereğince;

İhtiyaçsızdır çünkü her yandan muhtaç olurdu böyle olmazsa

Aynı şeydir düşünmekle var olma düşüncesi

Çünkü içinde söylenmiş olarak bulunduğu var olansız

Bulamazsın düşünmeyi

Değildir ve olmayacaktır çünkü

Başka şey var olanın dışında çünkü kader bağlamıştır

Bütün ve hareketsiz olmaya

Bu yüzden hepsi ad olacak

İnsanların koyduklarının, gerçek olduğuna inanarak:

‘Meydana gelmek’ de ‘Yok olmak ‘ da var olmakta olmamakta,

Yer değiştirmek ve parlayan rengi başkalaştırmakta

Fakat son bir sınır olduğundan bütünlenmiştir

Her yandan iyice tekerlek bir küre yığını gibi

Ortadan dışa her yanda bir ağırlıkta

Çünkü ne daha büyük

Ne de daha zayıf olması zorunlu burada yahut orada

Ne var olmayan vardır çünkü bu onu durdururdu ulaşmaktan

Bir cins olana ne de burada daha çok var olanın

Burada daha az olabilmesi var olandan bütün dokunulmamış olduğundan

Kendine her yandan eşit, aynı şekilde sınırlara dayanır

Burada senin için kesiyorum güvenilir sözü ve düşünceyi

Doğrulukla ilgili

Öyle sanışlarının bundan sonra insanların

Öğren, sözlerinin aldatıcı düzenini dinleyerek

İki şekli adlandırmakta karar kıldıran düşünceleri

Bunlardan biri olmamalıydı, burada yanıldılar

Karşıtlara böldüler şekli ve alametlerini ayırdılar

Birbirlerinden, buraya alevin ait harlı ateşini

Yumuşak, pek hafif, kendiyle her yanda bir olanı,

Başkasıyla bir olmayanı koyarak; fakat öteki de kendi kendine

Karşı yandaki ışıksız gece, koyu bir şekil ve ağır

Bu evren düzenini gerçeğe benzer şekilde her şeyiyle biliyorum ben sana

Hiç bir vakit ölümlülerin herhangi bir düşüncesi seni geçmesin diye

Bütün şeylerle ışık ve gece adı verildikte

Ve kuvvetlerine göre olan şeylerle bunlar ve şunlar adlandırıldıktan

Bütün(evren)doludur aynı zamanda ışık ve görünmez gece ile

Her ikisi de eşit olan; yoktur çünkü ikisinden biri içinde olmayan

Bileceksin şimdi aither varlığı ve aitherdeki bütün

Yıldızları ve saf parlak güneş çırasının

Kavurucu işlerine ve nerede meydana geldiklerine,

Dönüp dolaşan işlerini de öğreneceksin tekerlek gözlü ayın

Yaratılışını da, bileceksin çepeçevre kavrayan göğü de

Nereden çıktığını ve nasıl onu götürüp bağladığını zorunluluğun

Sınırlarının tutmaya yıldızların

(Söyleyeyim sana şimdi)Nasıl yeryüzü, güneş ve ay

Ortaklaşa aither de, saman yolu da ve gök,

En dışta bulunan, ve yıldızların sıcak gücü çabalıyordu

Meydana gelmek için

En baştaki olarak Tanrıların Eros’u dönüşüp buldu…

(Ay) Gece parlayan yeryüzü çevresinde dolaşan yabancı ışık…

Hep gözetleyen güneşin ışınlarını

Yeryüzü… kökü suda

Nasılsa herkesteki karışımı öğelerin

Öylece akıl insanların yanında durur; aynı şeydir

Çünkü düşünen şey, öğelerin yaratılışı, insanlarda

Hepsinde ve her birinde:düşüncedir daha çoğu (ışığın yahut karanlığın)

Böylece meydana geldiler bunlar öyle sanışa göre ve vardırlar

Ve ilerde bundan böyle büyüyerek sona erecektir

Bunlara ad taktıkları insanlar, bir işaret her birine

Derleyen: Walther KRANZ

Çeviren: Suat Y

BAYDUR

Alıntı

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Nesnelerin Yaratılışı Üzerine Hakkında Bilgi Nesnelerin Yaratılışı Üzerine Hakkında Bilgi PARMENİDES Güney italyada ElelaMÖ 540 ‘NESNELERİN YARATILIŞI ÜZERİNE’adlı eserinden: Beni taşıyan kısraklar canımın istediği kadar Götürüyorlardı, beni bu ünlü yola koyulduktan sonra Daimon kadınlar, bilge kişiyi kentlere aşırıp götüren Burada gidiyorum bu yola taşıdılar beni uslu atla Arabayı çekerek, kızlar da yol gösterdiler Dingil yuvalarda kaval sesi çıkıyordu Kızarak- acele ettikçe yoldaşlıkta Güneş kızları gecenin evlerine önce bırakan, Işığa doğru atarak başlarından örtüleri elleriyle Oradadır kapısı geceyle gündüzün yollarının, Pervaz ve taş eşik iki yandan tutuyor onu; Aitherde olan kapıyı büyük kanatlar dolduruyor: Bol cezalı adaletin elindedir değişen kilitleri Koşarak onu kızlar yumuşak sözlerle Kandırıyorlar ustaca, kendilerine dilli sürgüyü Bir anda itmeye kapıdan Açılıyordu ağzına kadar Kanatlar, kapının uçmasıyla tunçtan mihverleri Yataklarında değiştire değiştire döndürerek Çengeller ve kamalarla tutturulmuş olan:indi bu kapıdan Dosdoğru sürdüler kızlar yol boyunca arabayla atları Ve beni Tanrıça dostça karşıladı Sağ elimi Sağıyla tuttu, şöyle söz söyleyerek bana dedi: ‘Ey delikanlı! Ölümsüz sürücülere yoldaş olarak, Seni taşıyan atlarla buraya ulaşan sana Selam çünkü kötü bir kader değil sana yaptıran Bu yolu yaptıran insanların dolaştıklarının dışında bu çünkü, Tanrı kanunuyla hak İmdi senin her şeyi öğrenmek gerek: Hem doğruluğun iyice-öyle sonuçlarının, gerçek güven olmayan Fakat yinede bunları da öğreneceksin, öyle-görünenlerin Nasıl denenir inanılırca var olması gerekirdi büsbütün geçerken her şeyden Haydi, bakalım, ben söyleyeceğim sende can kulağıyla dinle Hangi araştırma yollarının düşünüleceği yalnız: Biri var – olmanın olduğu, var -olmamanın olmadığıdır, Bu inandırma yoludur-doğruluğun ardından yürür çünkü Öteki,var-olmama,var -olmamanın zorunlu olduğudur; Hiç bulunmaz olduğunu söylüyorum sana bu patikanın; Ne tanıtabilirdim var -olmayanın çünkü yapılamaz çünkü bu Nede bildirebilirsin; aynı şeydir çünkü düşünmekle var-olmak Ortaklaşa toplu bir şeydir benim için Nereden başlasam; ortaya geleceğim yine çünkü zira Bak aklınla bulunmayanın nasıl yinede akılla orada olduğuna sağlamca Kesmeyecek çünkü var olanın var olana bağımsızlığını Ne düzen boyunca her yanda her biçimde ayrılacak Nede bir araya toplanacak biçimde Söylemek ve düşünmek gerek var olanın olduğunu; var olmak, Hiç ise yoktur; bunları düşünmeni istiyorum Seni uzaklaştırdığı ilk araştırma yolu budur işte Fakat sonra bir de hiç bir şey bilmeyen ölümlülerin Sallandıkları yol var, iki başlıların; çaresizlik yönetir çünkü Göğüslerindeki sallanan düşünüşü, sürüklenir giderler Hem dilsiz, hem körler şaşkınlar, karasız kişiler, Var olmakla olmamayı aynı şey sananlar hemde aynı şey değil, Onlarca geriye dönen her şeyin yoludur Hakkından gelinmez hiç şu var olmayanın var olduğunu Sen bu araştırma yolundan uzak tut düşünceni, Çok denemiş alışkanlık bu yola itip durmasın seni Kullanma bakışsız gözü, uğuldayan kulağı Ve dili, logosla bağla karara çok kavgalı kanıtı Benim anlattığımı Yalnız bir yolun anlatılışı Kalıyor daha o da varlığın; vardır bu yolda Pek çok işaret, çünkü doğmamış olduğundan yok olmazdır Yapısı bütündür, sarsılmaz ve hedefsizdir Ne bir kere var idi ne de olacaktı şimdi bir bütün var çünkü Bir olan toplu şey Nasıl bir doğuş bulacaksın ona? Nasıl nereden yetişmiştir? Bırakmayacağım var olmayan Söz etmeye ne de düşünmeye seni; söylenemez düşünülmez Var olmadığı nasıl bir gereklik zorlamış olan onun Sonradan yahut önceden içten başlayarak doğmayan? Böylece ya büsbütün olması gerek yahut olmaması Hem de var olmayandan bırakmaz inanma gücü Kendinden ayrı bir şeyin doğmasınıBundan ötürü doğmayı Ne de ölmeyi Dike salıvermedi gevşeterek köstekledi, Aksine gelmekte Bunların kararı şunda gizli: Vardır yahut var değil Şimdi karar verildi, bu bir zorunluluk, Bir kıyıya atmaya düşünülemez söylenemez olan yolun hakikisi Bu değil çünkü ötekinin var ne gerçek olduğuna Nasıl yok olabilir var olan öyleyse? Nasıl doğabilir? Doğruysa var değildir ilerde doğacaksa da öyle Bölünmezdir de hep bir cins olduğunda; Burada biraz daha çokta değil bu onun engellerdi toplu olmaktan Burada biraz daha zaif de değil bütün doludur var olanla Bu yüzden bütün topludur; Var olan var olanı bitişir zira fakat kımıldamaz koca varların sınırları içinde Başlamaz dinmez, çünkü doğma ve göçme Pek uzaklara atılmıştı, gerçek inanıştır onu süren Aynı şey olarak aynı şey içinde kalarak kendi kendine yatar, Böylece sapasağlam yerinde durur; güçlü sorunluluk Sınırın bağlarında tutar, onu çepeçevre saran sınırın, Çünkü sonsuz olamaz var olan Tanrı kanunu gereğince; İhtiyaçsızdır çünkü her yandan muhtaç olurdu böyle olmazsa Aynı şeydir düşünmekle var olma düşüncesi Çünkü içinde söylenmiş olarak bulunduğu var olansız Bulamazsın düşünmeyi Değildir ve olmayacaktır çünkü Başka şey var olanın dışında çünkü kader bağlamıştır Bütün ve hareketsiz olmaya Bu yüzden hepsi ad olacak İnsanların koyduklarının, gerçek olduğuna inanarak: ‘Meydana gelmek’ de ‘Yok olmak ‘ da var olmakta olmamakta, Yer değiştirmek ve parlayan rengi başkalaştırmakta Fakat son bir sınır olduğundan bütünlenmiştir Her yandan iyice tekerlek bir küre yığını gibi Ortadan dışa her yanda bir ağırlıkta Çünkü ne daha büyük Ne de daha zayıf olması zorunlu burada yahut orada Ne var olmayan vardır çünkü bu onu durdururdu ulaşmaktan Bir cins olana ne de burada daha çok var olanın Burada daha az olabilmesi var olandan bütün dokunulmamış olduğundan Kendine her yandan eşit, aynı şekilde sınırlara dayanır Burada senin için kesiyorum güvenilir sözü ve düşünceyi Doğrulukla ilgili Öyle sanışlarının bundan sonra insanların Öğren, sözlerinin aldatıcı düzenini dinleyerek İki şekli adlandırmakta karar kıldıran düşünceleri Bunlardan biri olmamalıydı, burada yanıldılar Karşıtlara böldüler şekli ve alametlerini ayırdılar Birbirlerinden, buraya alevin ait harlı ateşini Yumuşak, pek hafif, kendiyle her yanda bir olanı, Başkasıyla bir olmayanı koyarak; fakat öteki de kendi kendine Karşı yandaki ışıksız gece, koyu bir şekil ve ağır Bu evren düzenini gerçeğe benzer şekilde her şeyiyle biliyorum ben sana Hiç bir vakit ölümlülerin herhangi bir düşüncesi seni geçmesin diye Bütün şeylerle ışık ve gece adı verildikte Ve kuvvetlerine göre olan şeylerle bunlar ve şunlar adlandırıldıktan Bütün(evren)doludur aynı zamanda ışık ve görünmez gece ile Her ikisi de eşit olan; yoktur çünkü ikisinden biri içinde olmayan Bileceksin şimdi aither varlığı ve aitherdeki bütün Yıldızları ve saf parlak güneş çırasının Kavurucu işlerine ve nerede meydana geldiklerine, Dönüp dolaşan işlerini de öğreneceksin tekerlek gözlü ayın Yaratılışını da, bileceksin çepeçevre kavrayan göğü de Nereden çıktığını ve nasıl onu götürüp bağladığını zorunluluğun Sınırlarının tutmaya yıldızların (Söyleyeyim sana şimdi)Nasıl yeryüzü, güneş ve ay Ortaklaşa aither de, saman yolu da ve gök, En dışta bulunan, ve yıldızların sıcak gücü çabalıyordu Meydana gelmek için En baştaki olarak Tanrıların Eros’u dönüşüp buldu… (Ay) Gece parlayan yeryüzü çevresinde dolaşan yabancı ışık… Hep gözetleyen güneşin ışınlarını Yeryüzü… kökü suda Nasılsa herkesteki karışımı öğelerin Öylece akıl insanların yanında durur; aynı şeydir Çünkü düşünen şey, öğelerin yaratılışı, insanlarda Hepsinde ve her birinde:düşüncedir daha çoğu (ışığın yahut karanlığın) Böylece meydana geldiler bunlar öyle sanışa göre ve vardırlar Ve ilerde bundan böyle büyüyerek sona erecektir Bunlara ad taktıkları insanlar, bir işaret her birine Derleyen: Walther KRANZ Çeviren: Suat Y BAYDUR Alıntı