Önemli Antik Kentler

Sardes:Manisa ili, Salihli ilçesi, Sartmustafa beldesindedir

Birinci Dünya Savasi öncesinde baslatilan Sardes kazilari, 1958 yilindan bu yana Harvard ve Cornell üniversiteleri ile Amerikan Dogu Bilimleri Arastirma Enstitüsünün ortak katilimlari ile araliksiz devam etmektedir

Lydia Kralligi'nin baskenti olan Sardes kenti, MÖ 6 yüzyilda Perslerin Lydia Kralligi'na son vermelerinden sonra bir Pers satraplik merkezi hâline gelmistir MÖ 334’de Iskender tarafindan alinan kent, MÖ 2 yüzyilda Bergama Kralligi, daha sonra da Roma Imparatorlugu yönetimine girdi Helenistik ve Roma Döneminde de önemini koruyan, Bizans Döneminde önemli bir piskoposluk merkezi hâline gelen kent, Sart kasabasi ile adini günümüzde de yasatmaktadir

Sardes’te bulunan yapilar arasinda en önemlisi, 3 degisik asamada yapilmis olan Artemis Tapinagi’dir MS 150’li yillarda son seklini almis olan yapi, günümüze degin oldukça korunmus olarak gelmistir Diger yapilar arasinda Sinagog (MS 3 yüzyil), Gymnasium (MS 3 yüzyil), Tiyatro, Kilise ve Hamamlar bulunmaktadir

Myra: Myra, Antalya'nin Kale (Demre) ilçe merkezinin hemen kuzeyinde konumlanmistir

Aziz Nicholaos'in piskoposluk yaptigi ve bu nedenle tüm Orta Çag boyunca ününü sürdüren Myra önemli bir Lykia kenti olup ismi "Yüce Ana Tanriçasinin yeri" anl----- gelmektedir Antik kaynaklarin MÖ 1 yüzyildan itibaren Myra'dan bahsetmelerine ragmen, kaya mezarlarindan ve bastiklari sikkelerden, sehrin en az MÖ 5 yüzyilda varoldugu anlasilmaktadir Lykia Birligi'nin metropolisi olan Myra MS 2 yüzyilda büyük bir gelisme göstermis ve birçok yapi yapilmistir

Tiyatronun yaslandigi yamaç üzerindeki akropolde fazla bir sey kalmamistir Roma Devrinden kalma sehir surlarinda yer yer Helenistik Devirden kalma ve hatta MÖ 5 yüzyila ait olan duvar kalintilari bulunmaktadir Tiyatronun yakininda sehre dogru giderken, yolun sonunda hamam veya bazilika olabilecek geç devir kalintilari görülmektedir Myra'nin görkemli tiyatrosu oldukça saglam olarak günümüze kadar gelebilmistir Arkasindaki dik dagin yamacinda kurulan tiyatronun caveasi büyük ölçüde kayalara oyulmustur Tiyatro daha sonralari arena olarak da kullanilmis, bu nedenle bazi düzenlemeler yapilmistir Kaya mezarlariyla ünlü Myra'da mezarlar hemen tiyatronun üzerinde ve dogu taraftaki nehir nekropolü denilen yerde olmak üzere iki yerde toplanmistir

Phaselis: Phaselis Antalya’dan Finike’ye giden yolun 35 km’sinde yer alir

1980'li yillardan itibaren Ankara Üniversitesi ve Antalya Müze Müdürlügü uzmanlarinca kazi ve onarim çalismalari yapilmistir

Iskender'in ölümünden sonra kent, MÖ 309'dan 197'ye kadar Misir'daki Ptolemaioslar tarafindan yönetilmis, MÖ 190'dan 160 yilina kadar Rodoslularin egemenliginde kalmis, MÖ 160 yilindan sonra da Roma'nin egemenligi altinda Lykia Birligi'ne girmistir MÖ 42 yilinda Brutus, sehri Roma'ya baglamistir Bizans Çaginda ise Phaselis, Piskoposluk Merkezi olmustur

Sehrin esas kalintilari askerî liman ile güney limani birbirine baglayan ana caddenin iki yaninda bulunmaktadir 125 m uzunlukta 20-25 m genislikteki ana caddenin her iki yaninda üçer basamakla çikilan kaldirimlar bulunur Cadde ortalarda bir meydan olusturduktan sonra güney limanina ulasir Düzgün tasla dösenen bu caddenin altinda kanalizasyon ve drenaj sistemi vardir Kentin yapilari arasinda Domitian Agorasi, Geç Agora, Hadrian Kapisi, Tiyatro, su kemerleri ve tapinak kalintilari bulunmaktadir

Arykanda: Arykanda örenyeri Elmali - Finike karayolu üzerinde Finike'den 30 km uzakliktaki Arif Köyü'nün Aykiriçay Mahallesi yakinindadir

Kentte 1971 yilindan bu yana Türk uzmanlar tarafindan kazi ve onarim çalismalari sürdürülmektedir

Ele geçen eserlerden Arykanda'nin varligi, MÖ 5 yüzyila kadar çikabilmektedir Yerli bir sehir ismi olan Arykanda'nin diger Lykia sehirleri gibi MÖ V yüzyilda Pers egemenligi altinda oldugu, daha sonra MÖ 333'de Iskender'in, Ptolemaioslarin, ondan sonra da Seleukoslarin eline geçtigi görülmektedir Arykanda MÖ 43’ten sonra Roma'ya baglanmistir Bizans Dönemini de yasayan sehrin o dönemde adi Akalanda olmus, sehir MS 19 yüzyila kadar yasantisini sürdürebilmistir

Arykanda harabeleri genis bir alana yayilmis olan Aykiriçay kaynagindan baslayarak Sahinkaya dibine kadar gelmekte, burada teraslar üzerinde yogunluk kazanmaktadir Sahinkaya dibindeki bu teraslarin en üstünde, tek tarafli oturma yerine sahip normal ölçülerin yari büyüklügünde bir Stadion bulunmaktadir Stadionun ortasinda bulunan ve bir merdivenle inilen asagi terasta Arykanda'nin çok iyi korunabilmis tiyatrosu vardir Tiyatro ve Agoranin batisinda, yukari terasta, Bouleuterion kalintilari yer alir Bouleterion ile Agora arasinda küçük hamam yikintilari ve çesme kalintisi bulunur Agoranin asagisinda büyük bir hamamin kalintilari görülmektedir