Adelheid Popp Kimdir - Adelheid Popp Biyografisi
"Kadınlar ve kızlar erkeklerin yerine geçmeye, iş güçlerini ucuz ücretle satmaya çok heveslilerdi," diye yazar Adelheid Popp geçmişe bakarak "Çünkü kadın işçiler kanaatkar yetiştirilmiş ve koşullarıyla yetinmek kızlara daima bir erdem olarak öğretilmişti O zamanlar bu zavallı, bilgisiz dişi yaratıklar elleriyle yaptıkları işler için nasıl olur da yeterli ücret istemeye cesaret edebilirlerdi?"
Kendisi de onlar gibidir Çalışma saatleri içinde konuşmanın para cezasına mal olmasını doğal bulmaktadır Yalnız bir kere kendisini savunur: Çalıştığı firmanın gezici bir elemanı ona askıntı olunca Adam onu kayıracağını vaat etmiştir Şimdiye kadar kızını erkeklerden kesinlikle uzak tutan Adelheid'ın annesi bile bunu normal karşılamaktadır Kendisini o "Beyefendi"ye öptürmek istemeyen kızını "deli" ve "dik kafalı" diye azarlar Böylece daha fazla ücret alacaksa, niye olmasın
Adelheid'ın bu deneyimi de sınıfına özgüdür Çünkü fabrikada çalışan kadın işçiler, onursuz varlıklar olarak bilinmekte ve sokak kadınlarıyla eş tutulmaktadır Erkek kardeşinin bir arkadaşı ile konuştuğunda on yedi yaşındadır O, tanıdığı ilk sosyal demokrattır Cumhuriyetin ne olduğunu ilk kez ondan duyar İlk sosyal demokrat parti gazetesini ondan alır Gazetede bulduğu kuramsal fikirleri hemen anlayamazGazetede işçilerin sıkıntıları için ne yazılmışsa hepsini çok iyi bilmektedir
"Bununla öz yazgımı anlamayı ve değerlendirmeyi öğrendim", der daha sonraları hayatının bu önemli bölümünü anlatırken: "Katlandığım her şeyin hiç de Tanrı'nın takdiri olmadığını, aksine adaletsiz toplum düzeninin sonucu olduğunu öğreniyordum
İşçilere karşı yasaların keyfi hükümleri içimi sınırsız nefretle dolduruyordu Henüz parti dışında olmama ve kimse tarafından tanınmayışıma rağmen, sosyal demokratlara öylesine ağır darbeler vuran antisosyalist yasanın Almanya'da yürürlükten kaldırılmasını coşku ile karşıladım" Önceleri hep "dışarıda" kalır Çünkü ona "uslu bir kızın evinde oturması gerektiği" fikri aşılanmıştı
Fakat fabrikada molalar sırasında kız arkadaşlarıyla birlikteyken konuşmaya başlar Onlara anladığı kadarıyla sosyalizmin ne olduğunu açıklar Parti gazetesinden bölümler okur ve yeni aboneler kazandırmaya çalışır İşçi Derneği kütüphanesinden bilgisini geliştirecek kitaplar temin eder
İnancı giderek belirginleşir Üstleri de bunu fark ederler doğal olarak Ne kadar sıkı gözetim altında tutulursa işini o kadar daha titiz yapar, "İçimde kendiliğinden, insan büyük bir davaya hizmet etmek istiyorsa, küçük işlerde de üstüne düşeni yapmaya mecburdur, görüşü olgunlaşmıştı"
Sosyal demokratların en önemli isteği o zamanlar l Mayıs'ın tatil olmasıdır Bu arada parti toplantılarına katılma cesareti de gösteren Adelheid Popp, kendisiyle aynı yerde çalışan kadınları bu konuda ortak harekete çağırmayı dener Hiçbirinin buna katılmaya cesareti yoktur1890'da işler böyledir
Bir yıl sonra erkek ve kadın meslektaşları Adelheid Popp'un safında yer alır Bunun hemen ardından topluluk önünde ilk konuşmasını yaparBir pazar öğleden öncedir Ucuz kadın iş gücü açısından sendikal örgütlenmenin önemini anlatmak için üç yüz erkek ve dokuz (!) kadın toplanmıştır Erkek bir konuşmacı kadınların çalışma hayatının sorunlarını dile getirir
"Konuşmam gerektiğini hissettim," diye anımsar Adelheid Popp bu anı "Sanki tüm gözler bana bakıyor ve hemcinslerimi savunmak için neler söyleyeceğimi bekliyorlardı Elimi kaldırdım ve söz istedim Daha ağzımı açmadan 'Bravo!' diye bağırdılar Bir kadın işçinin konuşmak istemesi, işte böyle etki yarattı Konuşmacı kürsüsüne çıkarken gözlerim kamaşıyordu, boğazımı sıkıyorlardı sanki Fakat bunu yendim ve ilk konuşmamı yaptım Kadın işçilerin çektiği acıdan, sömürüden, ihmal edilmelerinden söz ettim Sonuncusunu özellikle vurguladım Çünkü kadın işçilerin ihmal edilmesi, tüm diğerlerinin ve kadın işçilere zarar veren koşulların temeli olarak geliyordu bana Meslektaşlarımda izlediğim ve bizzat yaşadığım her şeyi anlattım Hemcinslerim için aydınlanma, eğitim ve bilgi talep ediyor ve erkeklerin bu konuda yardımcı olmalarını rica ediyordum"
Birkaç yıl sonra bir işçi toplantısında gözetim görevlisi olarak bulunan bir jandarma onun çok "kışkırtıcı" konuştuğu uyarısında bulunurİnsanlar onu nefeslerini tutarak dinleyip hayran kalmaktadır Tüm kadın işçilere hitaben bir de gazete makalesi istenir ondan Yazmak acınacak ölçüdeki üç yıllık okul eğitimiyle bir genç kadın için, çok zor bir görevdir İmla ve grameri hemen hemen hiç öğrenmemiş olmasına rağmen, yazmayı dener
"Kadın işçiler! Hiç durumumuz hakkında düşündünüz mü?" diye başlar gazetedeki makalesine
Kendi durumu hakkında düşünmek ve kadere boyun eğmemek; kendisi gibi acı çeken meslektaşlarına bu konuda çağrıda bulunan ilk Avusturyalı kadın işçi Adelheid Popp'dur Alt tabakadan bir kadının gelip fikirlerini açıkça söylemesi bir yeniliktir ve muazzam yankı yapar
Kadın kılığında bir erkek midir acaba? Çünkü sadece erkekler böyle konuşabilir Bir arşidükün kızı olmasındı gerçekte? Çünkü alışılagelmiş kızlar böyle konuşamaz Daha sonraki yıllarda Avusturya içinde çıktığı seyahatlerde bu tür önyargılara çok rastlar Adelheid Popp, "Bir kadının konuşmacı olarak kürsüye çıktığını görmek tüm geleneklere öylesine aykırı ve yepyeni bir şeydi ki, gerçekten bir kadınla muhatap olunduğuna kimse inanmak istemiyordu"
Bir eş olarak (1893'te sosyal demokrat parti görevlisi Julius Popp ile evlenir ve ondan iki çocuğu olur) kendisini görevine adamaya devam eder "Bir şeyler başarabilmek için yeteneklerine güvenemedikleri için durmadan korkarak geri çekilen, fakat gönülleri bir şeyler yapma özlemiyle yanan sayısız kadına cesaret vermek için"
1893 Mayısı'nda Viyana'da 600 kadın apreleme işçisinin grevini destekleyenler arasındadır Sağlığa zararlı koşullar içinde günde 12 saat çalışmak zorunda kalan kadınların isteği, "Günde sadece 10 saat çalışmaktır Ve düşüncelerini daha etkin kılmak için çalışmayı bırakıp fabrikayı terk ederler Viyana için büyük yankı yapan bu grevin akışı içinde Adelheid Popp izinsiz bir toplantıda konuşma yapmıştır
Bu nedenle daha sonra mahkeme önüne çıkarılır ve serbest bırakılır Yargıç, "kendisinden daha az bilgili ve çaresiz meslektaşlarına eğitici etki yaptığı için suçluyu övgüye değer ve serbest bırakılmasını doğru" bulur Adelheid Popp bunu, "Sınıf devletinde de anlayışlı yargıçlar bulunuyor demek," diye yorumlar Sadece dokuz yıl süren bir evlilikten sonra Adelheid Popp dul kalır: Kocası kendisinin sahip olduğu tüm hakları ona da tanıdığı için mutlu bir evlilik dönemi geçirmiştir
Buna rağmen Adelheid Popp, "Evliliğin ve ailenin kutsallığı"na övgü düzmekten çok uzaktır Tam aksine Kadın İşçiler gazetesinde, eşlerden biri için kendini feda anlamına gelen bir beraberliği kutsal evlilik olarak tanımlayan sözde ahlak anlayışını sert bir dille kınar Yeniden mahkeme önüne çıkartılır ve on dört günlük hapis cezasına çarptırılır
Adelheid'ın bu konudaki yorumu şöyledir: "Bu cezayı çektikten sonra evlilik konusunda başka görüşler edindiğimi söyleyemem"
1918'den sonra Sosyal Demokrat Parti'nin yönetim kurulu üyesi, Avusturya parlamentosu ve Viyana belediyesi meclis üyesi olur"Kapitalist toplumlarda kadınların çalışması", hizmetçi kızların durumu hakkında haberler yayınlar, Avusturya Kadın Hareketlerinde 20 Yıl adlı bir anı kitabı ve Yükseğe Giden Yol başlıklı, kadın hareketlerinin tarihi gelişimini anlatan bir kitap yayınlar
Adelheid Popp 1939 yılında ölümüne kadar yorulmak bilmeden çalışan kız ve kadınlara adar kendisini Evindeki küçük odada korkuyla yatağının altına saklanan küçük kız, "Kendisi için ve kız kardeşlerinin uyandırıcısı olarak" kapıları kırmaya cesaret eden bir kadın olmuştur
|