Pontus Meselesi Ve Yunanistan’İn Politikası Kitap Özeti

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Pontus Meselesi Ve Yunanistan’ın Politikası kitap özeti

Atatürk Araştırma Merkezi tarafından yayınlanan kitapta; Yrd

Doç

Dr

Yusuf SARINAY’ın “Pontus Meselesi Yunanistan’ın Politikası”, Yrd

Doç

Dr

Hamit PEHLİVANLI’nın “Tarihi Perspektif İçerisinde Pontus Olayı, Yakın Tarihimize ve Günümüze Etkileri” ve Yrd

Doç

Dr

Abdullah SAYDAM’ın “Kurtuluş Savaşı’nda Trabzona Yönelik Ermeni-Rum Tehdidi” konulu makaleleri bulunmaktadır

Kitapta öncelikle; Pontus meselesi tanımlanmış, tarihi süreç içerisinde 30 Ekim 1918 öncesi ve sonrası olarak iki ana bölüm halinde incelenmiştir

Bu incelemede; 30 Ekim 1918 öncesi dönemdeki incelemede Pontus meselesinin tarihi gerçeklere dayanmadığı, Yunanistan ve Patrikhane tarafından sahnelenen Pontus meselesinin Lozan Barış Anlaşması ile tarihe mal olduğu vurgulanmış, Lozan Barış Anlaşması’ndan sonraki dönemde ise; konunun sun’i olarak yeniden yaratılmaya çalışıldığı, ayrıca Pontus meselesinin batılılar ve Yunanlılar için başka başka manalar ifade ettiği belirtilmiştir

Bu kapsamda; son dönemde konu ile ilgili gelişmeler sıralanarak alınması gereken tedbirler ve izlenmesi gereken politikalar belirtilmiştir

Yukarıda belirtilen çerçevede yapılan incelemede; Pontus’un eski Yunanlıların Karadeniz’e verdikleri bir isim olduğu, Pontus olarak adlandırılan bölgenin en geniş anlamıyla; Doğuda Kafkasya’dan bütün Karadeniz kıyıları boyunca Sinop ötesine kadar olan bölgeyi kapsadığı, bu bölgede M

Ö

301′de Pers menşeli Mithridates Sülalesi tarafından kurulan Pontus Krallığı’nın M

Ö

63′te Roma orduları tarafından ortadan kaldırıldığı, müteakiben Doğu Roma’nın zayıflaması ile Trabzon Devleti’nin (1207-1461) kurulduğu, kurulan bu devletle Pontus Krallığı arasında herhangi bir ilişkinin mevcut olmadığı ifade edilerek;

Kıpçak Türklerinin 1080 yılından itibaren Kafkasların güneyine geçişleri ile bölgenin Türkleşmeye başladığı ve nihayet 1461 yılında bölgenin Osmanlılar tarafından fethi ile Bizans’ın son kalıntılarının da ortadan kalktığı, bölgede kurulan ilk Pontus Krallığı ile 1207′de kurulan Trabzon devletini birbirine karıştıran Yunanlıların, ortaya bir Rum Pontus devleti çıkardığı ve buna dayanarak 20′nci yüzyılın başlarında bu devleti tekrar diriltme iddiası ile Doğu Karadeniz kıyılarında Rum Pontus devleti kurma hayaline kapıldıkları, bu fikrin ilk olarak Filik-i Eterya’nın kuruluşu ve Yunanistan’ın bağımsızlığını kazanması ile ortaya çıktığı ve bölgenin Pontus adıyla Megali İdea’nın hedeflerinden biri olarak ortaya konduğu,

Pontusçuluk konusunda siyasî bir hareketin mümkün olabileceği fikrinin de 1908 yılında II’nci Meşrutiyetin ilânından sonra açıkça ortaya atılmaya başlandığı, İstanbul Fener Rum Patrikhanesi’nin konunun başlangıcından itibaren en büyük destekçisi olduğu, bölgede ilk silâhlı çeteyi de Amasya Metropoliti Germanos’un 1908 yılında Samsun’da kurduğu,

Mondros Mütarekesinden sonrada Pontus meselesinin Paris Barış Konferansı’nın gündemine sokularak konu ile ilgili diplomatik çabaların ağırlık merkezinin Avrupa’ya kaydığı ve nitekim 22 Haziran’da Lloyd George’un Venizelos’a Türkiye’ye Sevr’i askerî yoldan dayatma görevini vermesi üzerine Pontus meselesinin çetecilik ve askerî cephesinin ortaya çıktığı belirtilmiştir

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Pontus Meselesi Ve Yunanistan’İn Politikası Kitap Özeti Pontus Meselesi Ve Yunanistan’ın Politikası kitap özeti Atatürk Araştırma Merkezi tarafından yayınlanan kitapta; Yrd Doç Dr Yusuf SARINAY’ın “Pontus Meselesi Yunanistan’ın Politikası”, Yrd Doç Dr Hamit PEHLİVANLI’nın “Tarihi Perspektif İçerisinde Pontus Olayı, Yakın Tarihimize ve Günümüze Etkileri” ve Yrd Doç Dr Abdullah SAYDAM’ın “Kurtuluş Savaşı’nda Trabzona Yönelik Ermeni-Rum Tehdidi” konulu makaleleri bulunmaktadır Kitapta öncelikle; Pontus meselesi tanımlanmış, tarihi süreç içerisinde 30 Ekim 1918 öncesi ve sonrası olarak iki ana bölüm halinde incelenmiştir Bu incelemede; 30 Ekim 1918 öncesi dönemdeki incelemede Pontus meselesinin tarihi gerçeklere dayanmadığı, Yunanistan ve Patrikhane tarafından sahnelenen Pontus meselesinin Lozan Barış Anlaşması ile tarihe mal olduğu vurgulanmış, Lozan Barış Anlaşması’ndan sonraki dönemde ise; konunun sun’i olarak yeniden yaratılmaya çalışıldığı, ayrıca Pontus meselesinin batılılar ve Yunanlılar için başka başka manalar ifade ettiği belirtilmiştir Bu kapsamda; son dönemde konu ile ilgili gelişmeler sıralanarak alınması gereken tedbirler ve izlenmesi gereken politikalar belirtilmiştir Yukarıda belirtilen çerçevede yapılan incelemede; Pontus’un eski Yunanlıların Karadeniz’e verdikleri bir isim olduğu, Pontus olarak adlandırılan bölgenin en geniş anlamıyla; Doğuda Kafkasya’dan bütün Karadeniz kıyıları boyunca Sinop ötesine kadar olan bölgeyi kapsadığı, bu bölgede MÖ 301′de Pers menşeli Mithridates Sülalesi tarafından kurulan Pontus Krallığı’nın MÖ 63′te Roma orduları tarafından ortadan kaldırıldığı, müteakiben Doğu Roma’nın zayıflaması ile Trabzon Devleti’nin (1207-1461) kurulduğu, kurulan bu devletle Pontus Krallığı arasında herhangi bir ilişkinin mevcut olmadığı ifade edilerek; Kıpçak Türklerinin 1080 yılından itibaren Kafkasların güneyine geçişleri ile bölgenin Türkleşmeye başladığı ve nihayet 1461 yılında bölgenin Osmanlılar tarafından fethi ile Bizans’ın son kalıntılarının da ortadan kalktığı, bölgede kurulan ilk Pontus Krallığı ile 1207′de kurulan Trabzon devletini birbirine karıştıran Yunanlıların, ortaya bir Rum Pontus devleti çıkardığı ve buna dayanarak 20′nci yüzyılın başlarında bu devleti tekrar diriltme iddiası ile Doğu Karadeniz kıyılarında Rum Pontus devleti kurma hayaline kapıldıkları, bu fikrin ilk olarak Filik-i Eterya’nın kuruluşu ve Yunanistan’ın bağımsızlığını kazanması ile ortaya çıktığı ve bölgenin Pontus adıyla Megali İdea’nın hedeflerinden biri olarak ortaya konduğu, Pontusçuluk konusunda siyasî bir hareketin mümkün olabileceği fikrinin de 1908 yılında II’nci Meşrutiyetin ilânından sonra açıkça ortaya atılmaya başlandığı, İstanbul Fener Rum Patrikhanesi’nin konunun başlangıcından itibaren en büyük destekçisi olduğu, bölgede ilk silâhlı çeteyi de Amasya Metropoliti Germanos’un 1908 yılında Samsun’da kurduğu, Mondros Mütarekesinden sonrada Pontus meselesinin Paris Barış Konferansı’nın gündemine sokularak konu ile ilgili diplomatik çabaların ağırlık merkezinin Avrupa’ya kaydığı ve nitekim 22 Haziran’da Lloyd George’un Venizelos’a Türkiye’ye Sevr’i askerî yoldan dayatma görevini vermesi üzerine Pontus meselesinin çetecilik ve askerî cephesinin ortaya çıktığı belirtilmiştir