|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ses Harf Alfabe
(Harf)
Ses, dili oluşturan en küçük birimdir Harf ise sesin yazıdaki karşılığıdır Harf yazı yazmak için kullanılan işarettir Harflerin hepsi alfabeyi oluştururlar Yazı harfler dışında rakam, noktalama işaretleri ya da başka semboller içerebilir ama harfler yazının en temel öğesidir
Kullanımı
Saf fonemik bir alfabede, her bir fonem bir harfle ifade edilir Fakat geçmişte ve pratikte, harflerin birden çok fonemi bir temsil ettiği görülür Bazen tek bir sesi birden fazla harf ile göstermek gerekebilir Örneğin “ş” sesini vermek için İngilizce’de “sh”, Almanca’da “sch” kullanılmaktadır Aynı şekilde “x” sesini vermek için, Türkçe’de “ks” kullanılır
Harfler alfabe içerisinde belli bir sıraya sahiptirler Buna alfabetik sıra denir Aynı harfin alfabedeki yeri değişik dillerde farklı yerlerde olabilir Harflerin alfadeki yerleri bilimsel çalışmalar ile saptanır Harfler sayısal değerlere de sahip olabilir Roma rakamları buna en iyi örnektir
Tarih
Harflerin kullanımı Bronz Çağı’na kadar uzanır Eski Mısır’da dildeki sesi veren 23 hiyeroglif kullanıldığı görülür Çivi yazıları M Ö 2700 yıllarında kullanılmıştır
Harflerin ilk gerçek anlamda kullanımı Sami dilleri alfabelerinde, M Ö 2000 yılarrında eski Mısır bölgesinde görülür Daha sonra bu sistem ilk Kanaan dil yapısına evrimleşti M Ö 9 yüzyılda, ilk sesli harf Yunan alfabesinde görüldü
Harf tipleri
Bazı alfabelerdeki harfler:
* Arap alfabesi: ﺍ, ﺏ, ﺕ, ﺙ, ﺝ, ﺡ, ﺥ, ﺩ, ﺫ, ﺭ, ﺯ, ﺱ, ﺵ, ﺹ, ﺽ, ﻁ, ﻅ, ﻉ, ﻍ, ﻑ, ﻕ, ﻙ, ﻝ, ﻡ, ﻥ, هـ, ﻭ, ﻱ
* İbranice alfabesi: א, ב, ג, ד, ה, ו, ז, ח, ט, י, כ, ל, מ, נ, ס, ע, פ, צ, ק, ר, ש, ת
* Kiril alfabesi: А, Б, В, Г, Ґ, Д, Е, Є, Ж, З, И, І, Ї, Й, К, Л, М, Н, О, П, Р, С, Т, У, Ф, Х, Ц, Ч, Ш, Щ, Ю, Я, Ь, Ђ, Љ, Њ, Ћ, Џ
* Latin alfabesi: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z
* Yunan alfabesi: α, β, γ, δ, ε, ζ, η, θ, ι, κ, λ, μ, ν, ξ, ο, π, ρ, σ, τ, υ, φ, χ, ψ, ω
|