Terim Anlam Türk Dili Ve Kullanımı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Terim Anlam Türk Dili ve Kullanımı

Bir bilim, sanat dalı veya meslekle ilgili özel bir kavramı karşılayan sözcüklere terim denir

Terimler, kesin anlamlı sözcüklerdir

Bu yüzden, anlamları herkese göre aynıdır

Örneğin tümleç, nesne, utama (dil bilgisi); ekvator, dönence, debi (coğrafya); per-de, suflör, aktör (tiyatro); açı, yarıçap, doğru (ma-tematik); basınç, kapalı devre (fizik) terimidir

Ancak çok anlamlı bazı sözcüklerin, terim anla-mı kazandığı da olur

Bu gibi sözcüklerin diğer an-lamları ile terim anlamını karıştırmamak gerekir

Kök sözcüğünü ele alalım:

1

Bitkileri toprağa bağlayan ve onların, top-raktaki besi maddelerini emmesine yarayan bölümü (ağacın kökü)

2

{Bazı şeylerde) dip bölüm (dişin kökü)

3

(Kökü ve sapıyla çıkarılan bitkilerde) tane {üç kök maydanoz)

4

Temel, esas {Meseleyi kökünden halletti

) mecaz anlamı

5

Sözcüğün her türlü ekler çıkarıldıktan sonra kalan anlamlı bölümü ( “Gözlem” sözcüğü-nün kökü “göz”dür

) terim anlamıdır

Örnek Soru

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi “terim” değildir?

A) Yazının önemli bir bölümünü onun portresi-ne ayırmıştı

B) Yeni çıkan kitabımla ilgili eleştirileri okudum

C) Olayları hikâye etme, üstün bir yetenek işi-dir

D) Edebiyat sanatı, insanlardaki ruh inceliğim ortaya çıkarır

(1991-EML)

Çözüm:

A,B,C’deki “portre” (tiyatro); “eleştiri”, “hikâye etme” (edebiyat) terimidir

D’deki “incelik” ise te-rim değildir

Cevap D’dir

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Terim Anlam Türk Dili Ve Kullanımı Terim Anlam Türk Dili ve Kullanımı Bir bilim, sanat dalı veya meslekle ilgili özel bir kavramı karşılayan sözcüklere terim denir Terimler, kesin anlamlı sözcüklerdir Bu yüzden, anlamları herkese göre aynıdır Örneğin tümleç, nesne, utama (dil bilgisi); ekvator, dönence, debi (coğrafya); per-de, suflör, aktör (tiyatro); açı, yarıçap, doğru (ma-tematik); basınç, kapalı devre (fizik) terimidir Ancak çok anlamlı bazı sözcüklerin, terim anla-mı kazandığı da olur Bu gibi sözcüklerin diğer an-lamları ile terim anlamını karıştırmamak gerekir Kök sözcüğünü ele alalım: 1 Bitkileri toprağa bağlayan ve onların, top-raktaki besi maddelerini emmesine yarayan bölümü (ağacın kökü) 2 {Bazı şeylerde) dip bölüm (dişin kökü) 3 (Kökü ve sapıyla çıkarılan bitkilerde) tane {üç kök maydanoz) 4 Temel, esas {Meseleyi kökünden halletti) mecaz anlamı 5 Sözcüğün her türlü ekler çıkarıldıktan sonra kalan anlamlı bölümü ( “Gözlem” sözcüğü-nün kökü “göz”dür) terim anlamıdır Örnek Soru Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi “terim” değildir? A) Yazının önemli bir bölümünü onun portresi-ne ayırmıştı B) Yeni çıkan kitabımla ilgili eleştirileri okudum C) Olayları hikâye etme, üstün bir yetenek işi-dir D) Edebiyat sanatı, insanlardaki ruh inceliğim ortaya çıkarır (1991-EML) Çözüm: A,B,C’deki “portre” (tiyatro); “eleştiri”, “hikâye etme” (edebiyat) terimidir D’deki “incelik” ise te-rim değildir Cevap D’dir