10-21-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Sıfatlarda Pekiştirme - Pekiştirme Sıfatları Hakkında
Pekiştirme Sıfatları
Dil - Sıfat (Ön Ad)
Niteledikleri adın anlamlarını güçlendiren, pekiştiren sıfatlardır
ÖRNEK
Pespembe güller,
yeşil yeşil gözler,
kırık dökük masa  
Pekiştirme sıfatları şu şekillerde yapılır:
a- Sıfat olan sözcüğün ilk sesli harfine kadar olankısım alınır, "m / p / r / s" sessizlerinden biri getirilir Oluşan bu ses grubu önek olarak sözcüğün başınaeklenerek yapılan pekiştirmeler
ÖRNEK
temiz bir kilim-ter-temiz bir kilim
mavi gökyüzü-mas-mavi gökyüzü
sıcak çay-sım-sıcak çay
ince yol -ip-ince yol
UYARI 1: Türkçede, ister yapım ister çekim eki olsun, ekler sözcüğün sonuna ulanır Sadece bu ör-nekte önek sözkonusudur UYARI 2: Pekiştirme sözcüklerinin bazılarında pekiş-tirme ekiyle sözcük arasına bir ünlü harf ya da (-il) hecesi girebilir
ÖRNEK
Sağlam adam — sap-a-sağlam adam
Çıplak kadın — çır-ıl-çıplak kadın
b- Sıfat olan sözcüğün yinelenmesi yoluyla yapılan pekiştirmeler
ÖRNEK
küçük küçük arabalar
mavi mavi gözler
arı sarı saçlar
c- Yinelenen sıfatların ilkine "mı, mi, mu, mü" soru edatı eklenerek yapılan pekiştirmeler
ÖRNEK güzel mi güzel bir yemek
sağlam mı sağlam ayakkabı
çalışkan mı çalışkan öğrenci
d- Yakın anlamlı sözcüklerin yinelenişiyle yapılan pe-kiştirmeler
ÖRNEK
yalan yanlış bilgiler
kırık dökük eşya
e- Bir anlamlı, bir anlamsız sözcükle yapılan pekiştir-meler
ÖRNEK
yarım yamalak bilgi,
eğri büğrü yol
f- iki anlamsız sözcükle yapılan pekiştirmeler
ÖRNEK
abuk sabuk düşünce
süklüm püklüm çocuk
|
|
|