Sözcük Nedir - Sözcük Bilgisi - Sözcüğün Anlamı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Kelime (Sözcük) Nedir?

kelime, sözcük nedir konu anlatımıKelime, anlamı veya görevi bulunan ve tek başına kullanılabilen ses veya sesler topluluğudur

Türk Dil Kurumu kelimeyi “Anlamlı ses veya ses birliği, söz, sözcük“ kelime, tdk olarak tanımlamaktadır

Kelimeler anlamlı veya görevli dil birlikleridir

Kelimelerin genellikle anlamları vardır

dışarıda bir varlığı, bir nesneyi bir hareketi karşılarlar

Kelimeyi -ki kelimenin Türkçe karşılığı sözcüktür ve daha sık bu hâliyle kullanılmaktadır- okuduğumuz veya duyduğumuz zaman o varlık veya hareket gözümüzün önünde canlanır: kitap, daktilo, koyun, kuzu, cetvel, koşmak , yazmak…

Ancak, anlamı bulunmayan kelimeler de vardır: gibi, ile , ve , için , fakat, ama, kadar vb

Bunların anlamları yoktur ve hiç bir varlığı veya hareketi karşılamazlar

Cümlede anlamlı kelimelerle birlikte kullanılırlar

Onların manalarına yeni ifadeler katarlar: aslan gibi, onun için gelmiştim, sabaha kadar ağladı örneklerinde olduğu gibi

Kelimeyi tanımlamak sanıldığından daha zordur

Biz kelimeyi farklı anlamlarda kullanınz

Bu anlamları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

a) Kelimelerin bütün biçimlerini sözlüklerde bulamayız

Örneğin öğrenciler, öğrencileri gibi biçimler sözlüklerde yer almaz

Bunun yerine sözlüklerde öğrenci biçimi bulunur

Kelime bu anlamıyla soyut bir biçim olarak karşımıza çıkar

Sözlüklerde yer alan bu kullanımlar için sözlükbirim terimi kullanılır

b) Bazen kelime soyut bir kavram için değil de söz konusu sözcüğün anlamıyla ilgili olabilir ve bunlar bir sözcüğün bütün çekim biçimlerini içine alabilir

Öğrenci, öğrenciler, öğrencim vb

biçimler kelime biçimlerdir (word-form)

Bu tür biçimler bir sözlükbirimin farklı biçimleridir ve farklı çekim biçimleriyle gerçekleşebilir

c) Kelime bazen dil bilgisel (ad, sıfat, fiil vb

) bir anlam taşıyabilir

Bu anlamdaki kelimeler dil bilgisel kelime olarak adlandırılır

Dil bilgisel kelimeler biçim bilgisi ve söz diziminin önemli kavramlarındandır

Bahçedeki en güzel çiçek güldü ve Bahçede oynayan çocuklar güldüler cümlelerine bakıldığında birinci örnekteki gül sözcüğü ikinci örnektekinden farklıdır

Birinci kullanımdaki kelime isimdir ve GÜL sözlükbirimine aittir

İkinci örnekte kullanılan GÜL kelimesi fiil grubuna aittir ve farklı bir sözlükbirimdir

10-21-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Sözcük Nedir - Sözcük Bilgisi - Sözcüğün Anlamı Kelime (Sözcük) Nedir? kelime, sözcük nedir konu anlatımıKelime, anlamı veya görevi bulunan ve tek başına kullanılabilen ses veya sesler topluluğudur Türk Dil Kurumu kelimeyi “Anlamlı ses veya ses birliği, söz, sözcük“ kelime, tdk olarak tanımlamaktadırKelimeler anlamlı veya görevli dil birlikleridir Kelimelerin genellikle anlamları vardır dışarıda bir varlığı, bir nesneyi bir hareketi karşılarlar Kelimeyi -ki kelimenin Türkçe karşılığı sözcüktür ve daha sık bu hâliyle kullanılmaktadır- okuduğumuz veya duyduğumuz zaman o varlık veya hareket gözümüzün önünde canlanır: kitap, daktilo, koyun, kuzu, cetvel, koşmak , yazmak… Ancak, anlamı bulunmayan kelimeler de vardır: gibi, ile , ve , için , fakat, ama, kadar vb Bunların anlamları yoktur ve hiç bir varlığı veya hareketi karşılamazlar Cümlede anlamlı kelimelerle birlikte kullanılırlar Onların manalarına yeni ifadeler katarlar: aslan gibi, onun için gelmiştim, sabaha kadar ağladı örneklerinde olduğu gibi Kelimeyi tanımlamak sanıldığından daha zordur Biz kelimeyi farklı anlamlarda kullanınz Bu anlamları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: a) Kelimelerin bütün biçimlerini sözlüklerde bulamayız Örneğin öğrenciler, öğrencileri gibi biçimler sözlüklerde yer almaz Bunun yerine sözlüklerde öğrenci biçimi bulunur Kelime bu anlamıyla soyut bir biçim olarak karşımıza çıkar Sözlüklerde yer alan bu kullanımlar için sözlükbirim terimi kullanılır b) Bazen kelime soyut bir kavram için değil de söz konusu sözcüğün anlamıyla ilgili olabilir ve bunlar bir sözcüğün bütün çekim biçimlerini içine alabilir Öğrenci, öğrenciler, öğrencim vb biçimler kelime biçimlerdir (word-form) Bu tür biçimler bir sözlükbirimin farklı biçimleridir ve farklı çekim biçimleriyle gerçekleşebilir c) Kelime bazen dil bilgisel (ad, sıfat, fiil vb) bir anlam taşıyabilir Bu anlamdaki kelimeler dil bilgisel kelime olarak adlandırılır Dil bilgisel kelimeler biçim bilgisi ve söz diziminin önemli kavramlarındandır Bahçedeki en güzel çiçek güldü ve Bahçede oynayan çocuklar güldüler cümlelerine bakıldığında birinci örnekteki gül sözcüğü ikinci örnektekinden farklıdır Birinci kullanımdaki kelime isimdir ve GÜL sözlükbirimine aittir İkinci örnekte kullanılan GÜL kelimesi fiil grubuna aittir ve farklı bir sözlükbirimdir