Hücre Çekirdeğinin Yapısı

Hücre Çekirdeğinin Yapısı

Hücre Çekirdeğinin Yapısı

Hücrenin Yapısı ve Görevleri

Hücre Çekirdeğinin Yapısı ve Görevleri

Hücre çekirdeği, ya da nükleus, ökaryot hücrelerin çoğunda bulunan zarla kaplı bir organeldir Hücrenin genetik bilgilerinin çoğu, hücre çekirdeğinin içinde katlı uzun doğrusal DNA molekülleri ile histon gibi birçok proteinin biraraya gelerek oluşturduğu kromozomlarda bulunur Bu kromozomların içindeki genler hücrenin çekirdek genomunu oluşturur Hücre çekirdeğinin işlevi bu genlerin bütünlüğünü devam ettirmek ve gen ekspresyonunu düzenleyerek hücre işlevlerini kontrol altında tutmaktır Çekirdeği çıkarılan her hücre bir süre sonra ölür

İlk defa 1665 yılında Robert Hook kendi yaptığı mikroskopla şişe mantarından aldığı kesiti incelemiştir Gördüğü odacıklara Hücre adını vermiştir

HÜCRE : Canlıların en küçük yapı birimine denir

Hücre zar,sitoplazma ve çekirdek olmak üzere 3 kısımda incelenir

HÜCRE ZARININ ÖZELLİKLERİ :

Tüm hücrelerde bulunur Bitkilerde çeper de bulunur

Mozaikli yapıdadır Protein ve yağ moleküllerinden oluşmuştur

Seçici geçirgen özelliğe sahiptir

Esnektir Hücre içindeki sıvı miktarına göre genişler veya daralır

Kısaca canlı,esnek,seçici geçirgen,saydam iki sıra yağ ve arsındaki protein moleküllerinden ibarettir

SİTOPLAZMANIN ÖZELLİKLERİ :

Çekirdek ile zar arasını dolduran canlı ve akışkan sıvıdır

%90 nı su geri kalanı protein,yağ,karbonhidrat,madensel tuzlar ve vitaminlerden ibarettir

İçinde organelleri barındırır

Su da çözünmez Zardan geçemez Kolloid sıvıdır

ORGANEL : Sitoplazma içinde bulunan yapı ve görev birimleridir

Mitokondri, Endoplazmik retikulum, Ribozom, Lizozom, koful, sentrozom, Plastitler, Golgi cisimciği önemli organellerdir

MİTOKONDRİ : Yumurta veya çubuk şekline benzer Çift zarı vardır İç zar girintili çıkıntılıdır Hücrenin enerji kaynağıdır Hücreye gelen besin maddeleri hücresel enerjiye dönüşür ATP ( Adenozintrifosfat) adı verilen enerji hücrelere dağılır Gerekli yerlerde serbestçe kullanılır

ENDOPLAZMİK RETİKULUM :Çekirdek ve zar arasında ince kanal sistemidir Taşıma görevi vardır Üzerinde ribozomlar bulunur

RİBOZOM : Hem EndRet üzerinde hem de sitoplazma içinde bulunurlar

Küre şeklindedirler Protein sentezler

GOLGİ CİSİMCİĞİ : Üst üste yığılmış torbacık şeklindedir Bakteri dışında tüm hücrelerde vardır Ribozomda üretilen protenin yapısını değiştirerek salgı maddesine çevirir Bitkideki selülozu golgi cisimciği salgılar Salgılarını depo eder

KOFUL : Artık maddelerin depolandığı,dışarı atıldığı yerdir Sindirime de yardımcı olur Bitkide büyük hayvanlarda küçüktür Hücre yaşlandıkça kofullar çoğalır ve büyür

LİZOZOM : Tek zarlı torbacıklardır En çok akyuvarda bulunur Golgi cisimciğindeki depolanmış salgıları ilgili yerlere taşır Bunlar sindirici özellik taşır Böylece hücre kendi kendini sindirmesini önler

Bazen Lizozomun zarı açılır ve hücre kendini sindirmeye başlar Bu olaya OTOLİZ denir Yaşlanmış hücreler böyle yok edilir Yani lizozom enzimleri hücreyi sindirip yok eder Hücre sindiriminde görevlidir

SENTROZOM : Hayvanlarda bulunur İlkel bitkilerde de bulunabilir

Demet şeklinde 9 iplikçikten oluşmuştur Bölünme esnasında her sentriol eşlenerek yavru hücrelere giderler

Ayrıca kamçı ve sil (kirpiksi cisim) oluşturur Bölünme esnasında iğ iplikleri oluşturur

PLASTİTLER : Bitkilerde bulunur Mitokondriye benzer Fakat büyüktür Hücre bölünmesinden bağımsız olarak bölünüp çoğalırlar

Kloroplast,kromoplast ve lökoplast olmak üzere 3 çeşittir

KLORPLAST : Yeşil bitkilerde bulunur Fotosentezin gerçekleştiği organeldir Yeşil rengi Klorofil a ve b moleküllerinden gelir

Başka renk molekülleri de vardır ama sayıca azdır