Hücre Çekirdeğinin Yapısı

KROMOPLAST : Bitkinin yeşil dışındaki organlarının hücrelerinde bulunur Erik ve elmada başlangıçta yeşil daha sonra kırmızı veya başka renge dönüşür Meyve olgunlaşırken yeşil rengi veren kloroplast daha sonra kromoplasta dönüşür

LÖKOPLAST : Bitkilerin kök,gövde gibi kısımlarında daha çok bulunur Nişasta,protein ve yağ depo ederler Renk maddesi bulunmaz Ancak ışıkta bırakılırsa lökoplastlar kloroplasta dönüşür Örneğin patates ışıkta bırakılırsa kabuğun altından yeşermeye başlar

Lügol damlatılırsa içindeki nişastanın varlığı anlaşılır

ÇEKİRDEK :

Hücrenin büyüme,bölünme ve onarım işlerini denetleyen merkezidir Bazı hücrelerde birden fazla çekirdek bulunurken bazılarında hiç bulunmaz

Kırmız kas ve karaciğer hücrelerinde birden fazla çekirdek vardır

Kandaki alyuvar hücrelerinde ise hiç çekirdek yoktur Bakteri ve mavi-yeşil su yosunlarında da çekirdek yoktur Bunlarda çekirdek maddesi sitoplazma içinde dağınık şekilde bulunur

Çekirdeği yok edilen amip birkaç gün içinde ölür Eledeo Bitkisinin hücrelerin lügol damlatlırsa çekirdek kahve renk alır

Çekirdek 4 kısımdan ibarettir Zar,Özsu,çekirdekçik ve Kromotin iplik

ÇEKİRDEK ZARI : Hücre zarına benzer Por adı verilen delikçikler vardır Porlar madde alışverişini kontrol eder

ÇEKİRDEK ÖZSUYU : Sitoplazmaya benzeyen kolloid sıvıdır

Kimyasal yapısında organik bileşikler ve nükleik asitler bulunur

ÇEKİRDEKÇİK : Çekirdek öz suyunun yoğunlaşmasıyla zarsız yapıdır

Bir veya birkaç tane olabilir Protein ve RNA (Ribonükleik asit) yönünden zengindir Protein sentezinde önemli görev alır

Hücre bölünürken yok olur Mikroskopta parlak tanecik olarak görülür

KROMOTİN : Ağ şeklindedirler Hücrenin kalıtsal karakterlerinin ve yaşamsal özelliklerinin şifrelendiği yerdir

DNA ( Deoksiribonükleikasit) moleküllerinden yapılmıştır

Hücre bölünmeye başlamadan kromotin ipliklerini oluşturur Bölünme sırasında iplikler spiral kıvrılır, kısalır,kalınlaşır ve KROMOZOMları oluşturur

DEĞERLENDİRME : 1 Hücreyi bulan kimdir ? 2Hücrenin kısımları nelerdir ? 3 Hücre zarının özellikleri nelerdir ? 4 Sitoplazmadaki organeller nelerdir ? 4 Çekirdeğin görevi nedir ?

D SONUÇ : 1 2 3 Y SONUÇ: 1 2 3

HALUK ÇOLAK

FEN BİL ÖĞR

KROMOZOM :

Kromatin ipliklerin hücre bölünmesi sırasında yay gibi kıvrılıp, kısalıp,kalınlaşmasına kromozom denir

Yapısında DNA ( Deoksiribonükleik asit) ve protein bulunur

Kromozomdaki DNA molekülü üzerinde herhangi bir hayatsal olaya ait bilginin şifrelendiği bölgeye GEN denir

Genler Hücrenin hangi proteini yapacağını belirler Ana babaya ait karakterleri yavruya taşır

Kromozomlar bir türün tüm bireylerinde aynı şekil ve sayıda bulunur

Kromozom sayıları (n) ile gösterilir

Üreme hücrelerinde (n), vücut hücrelerinde (2n)tane kromozom bulunur

İnsan 23 (n) 46 (2n) (23 çift)

Soğanda 8 (n) 16 (2n) ( 8 çift)

Sivrisinekte 3 (n) 6 (2n) ( 3 çift)

Buğdayda 21 (n) 42 (2n) (21 çift)

Eğrelti otunda 510 (n) 1020 (2n) (510 çift) kromozom vardır

Kromozom sayıları sabittir Ancak canlı türünü kromozom sayısı değil kromozom üzerindeki genlerin diziliş ve yapı özellikleri belirler

Kromozom üzerinde Sentromer adı verilen boğum bölgesi vardır Bölünme sırasında kromozomlar sentomerlerle iğ ipliklerine bağlanarak hücrenin kutuplarına giderler

Kromatin iplikler çekirdek dışarı çıkamaz

Bir kromozomda iki kromotid iplik vardır Bir anadan diğeri babadan gelmiştir Bu kromatid çiftine HOMOLOG KROMOZOM denir Homolog kromozomlar şekil ve büyüklük açısından birbirine benzer