Sindirim Sistemi Ve Sindirim Sisteminde Görev Alan Organların Görevleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Sindirim Sistemi

Ağız ve Dişler

Sindirim ağızda çiğnemeyle başlar

Çiğneme; besinleri küçük parçalara ayırarak yutulmalarını kolaylaştırır, ağızda sindirim için gerekli tükürük salgılanmasını sağlar, besinlerin temas yüzeylerini artırarak tükürük ve mide suyu enzimlerinin daha etkili olmalarını sağlar

Nişastalı besinlerin sindirimi ağızda olur

Mide

Ters çevrilmiş L şeklindedir

Ortalama kapasitesi 1 - 1,5 lt

'dir

Boşken duvarları birbiri ile birleşmiş haldedir

Dolma sırasında mide iç basıncı artmaz

Zira çeperler gerilir

Mide, besinlerin, zaman içinde en iyi biçimde dağıtılmasında ve bunların en iyi biçimde mekanik ve kimyasal hazırlanmasında önemli rol oynar

Mide suyu; 3 ayrı fazla salgılanarak oluşur

Sinirsel Faz: Besin mideye inmeden, görme, koklama ve lokmanın ağıza konması ile başlar ve 1,5 saat sürer

Gastrik Faz: Genellikle proteinli maddelerin mideye inmesiyle başlar

İntestinal Faz: Genellikle yağlar onikiparmak bağırsağına geçince oradan yapılan uyarılarla başlar

Mide bir depo rolü oynar

Besinler mideye düşer ve tabakalar halinde dizilirler

Bu duruş sırasında besinler mide salgısının etkisiyle kimyasal değişikliğe uğrarlar ve kimus denilen sıvı haline gelirler

İyi çiğnenmiş ve küçük parçalara ayrılmış besinler midede daha kolay sıvı hale gelirler ve mide her 20 saniyede bir ritmik olarak bu sıvının 2 - 3 mlt

'sini mide kapısından onikiparmak bağırsağına boşaltır

Mide kapısı, midenin ortalama her 5 kasılmasında bir kez açılır

Midenin boşalma zamanı ortalama 3 - 4 saattir

Koyu bir kıvam, mide boşalımını yavaşlatır

Soğuk bir yemek, sıcak bir yemeğe oranla daha fazla boşaltılır

Mide kapısından, şekerler en hızlı, yağlar ise en yavaş boşaltılırlar

Midede karbonhidratlar daha kolay sıvı hale gelir ve proteinlerden daha çabuk boşaltılırlar

Proteinler, midede belli bir kademeye kadar parçalanırlar

Yağlar ise midede en uzun süre kalan besinlerdir

Besinlerin emilimi bağırsaklarda olur

Midede, çok az miktarda alkol ve bazı ilaçlar emilir

İnce Bağırsaklar

2 kısımda incelenir:

Onikiparmak Bağırsağı: Mideden başlar

Ortalama 25 - 30 cm

boyda, 3 - 4 cm

çapındadır

Boşbağırsak - Kıvrım Bağırsak: Onikiparmak bağırsağından itibaren başlar

Ortalama 6,5 m

boyunda ve 4 cm

çapında, gittikçe daralan bir boru sistemidir

Mükozasında geniş kıvrımlar vardır

İnce bağırsağın sindirim ve emilim gibi 2 önemli görevi vardır:

Sindirim: Bağırsak sindiriminde en büyük rolü ince bağırsaklar oynar

Bağırsak sindiriminin %90'ı burada; safra, pankreas salgısı ve kendi salgısının etkileri ile; kendi yaptığı itici ve pandül hareketlerle gerçekleşir ve mideden gelen kimusun sindirim işlemi tamamlanır

Bu hareketler; bağırsak içeriğinin salgılarla temasını kolaylaştıran karıştırma hareketleri ve bağırsak içeriğinin, kalın bağırsağa doğru ilerlemesini sağlayan sağınma hareketleridir

Kimus'un onikiparmak bağırsağını geçişi hızlıdır, ortalama 15 dakikada gerçekleşir

İnce bağırsakta bu ilerlemenin süresi 4 - 5 saattir

Besinlerin en şiddetli karıştırıldığı ve emilimin en iyi olduğu yer kıvrım bağırsaktır

Burada sağınma hareketleri çok sık değildir

Bu, besinlerin bu kısımda uzun süre beklemesini sağlar

Emilim: Besinlerin emilimi, hemen hemen yalnız bağırsaklarda ve öncelikle ince bağırsağın yukarı bölümünde gerçekleşir

Emilim miktarı, emilen ögeye göre değişir

Ancak mide; tam bir emilim için gerekli başlangıç olan iyi bir sindirim sağlayamıyorsa emilim düzensizlikleri olabilir

Besinlerin mukoza ile temasını, karıştırma hareketleri çoğaltır

Emilim hızı, boşbağırsaktan kıvrım bağırsağa doğru giderek azalır

Karbonhidratların emilimi çok önemlidir

Bu emilim özellikle onikiparmak bağırsağı ve boşbağırsak düzeyinde yapılır

Proteinlerin emilimi boşbağırsakta gerçekleşir

Bu emilim ancak; proteinler aminoasitlerce parçalanmışlarsa yapılabilir

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Sindirim Sistemi Ve Sindirim Sisteminde Görev Alan Organların Görevleri Sindirim Sistemi Ağız ve Dişler Sindirim ağızda çiğnemeyle başlar Çiğneme; besinleri küçük parçalara ayırarak yutulmalarını kolaylaştırır, ağızda sindirim için gerekli tükürük salgılanmasını sağlar, besinlerin temas yüzeylerini artırarak tükürük ve mide suyu enzimlerinin daha etkili olmalarını sağlar Nişastalı besinlerin sindirimi ağızda olur Mide Ters çevrilmiş L şeklindedir Ortalama kapasitesi 1 - 1,5 lt'dir Boşken duvarları birbiri ile birleşmiş haldedir Dolma sırasında mide iç basıncı artmaz Zira çeperler gerilir Mide, besinlerin, zaman içinde en iyi biçimde dağıtılmasında ve bunların en iyi biçimde mekanik ve kimyasal hazırlanmasında önemli rol oynar Mide suyu; 3 ayrı fazla salgılanarak oluşur Sinirsel Faz: Besin mideye inmeden, görme, koklama ve lokmanın ağıza konması ile başlar ve 1,5 saat sürer Gastrik Faz: Genellikle proteinli maddelerin mideye inmesiyle başlar İntestinal Faz: Genellikle yağlar onikiparmak bağırsağına geçince oradan yapılan uyarılarla başlar Mide bir depo rolü oynar Besinler mideye düşer ve tabakalar halinde dizilirler Bu duruş sırasında besinler mide salgısının etkisiyle kimyasal değişikliğe uğrarlar ve kimus denilen sıvı haline gelirler İyi çiğnenmiş ve küçük parçalara ayrılmış besinler midede daha kolay sıvı hale gelirler ve mide her 20 saniyede bir ritmik olarak bu sıvının 2 - 3 mlt'sini mide kapısından onikiparmak bağırsağına boşaltır Mide kapısı, midenin ortalama her 5 kasılmasında bir kez açılır Midenin boşalma zamanı ortalama 3 - 4 saattir Koyu bir kıvam, mide boşalımını yavaşlatır Soğuk bir yemek, sıcak bir yemeğe oranla daha fazla boşaltılır Mide kapısından, şekerler en hızlı, yağlar ise en yavaş boşaltılırlar Midede karbonhidratlar daha kolay sıvı hale gelir ve proteinlerden daha çabuk boşaltılırlar Proteinler, midede belli bir kademeye kadar parçalanırlar Yağlar ise midede en uzun süre kalan besinlerdir Besinlerin emilimi bağırsaklarda olur Midede, çok az miktarda alkol ve bazı ilaçlar emilir İnce Bağırsaklar 2 kısımda incelenir: Onikiparmak Bağırsağı: Mideden başlar Ortalama 25 - 30 cm boyda, 3 - 4 cm çapındadır Boşbağırsak - Kıvrım Bağırsak: Onikiparmak bağırsağından itibaren başlar Ortalama 6,5 m boyunda ve 4 cm çapında, gittikçe daralan bir boru sistemidir Mükozasında geniş kıvrımlar vardır İnce bağırsağın sindirim ve emilim gibi 2 önemli görevi vardır: Sindirim: Bağırsak sindiriminde en büyük rolü ince bağırsaklar oynar Bağırsak sindiriminin %90'ı burada; safra, pankreas salgısı ve kendi salgısının etkileri ile; kendi yaptığı itici ve pandül hareketlerle gerçekleşir ve mideden gelen kimusun sindirim işlemi tamamlanır Bu hareketler; bağırsak içeriğinin salgılarla temasını kolaylaştıran karıştırma hareketleri ve bağırsak içeriğinin, kalın bağırsağa doğru ilerlemesini sağlayan sağınma hareketleridir Kimus'un onikiparmak bağırsağını geçişi hızlıdır, ortalama 15 dakikada gerçekleşir İnce bağırsakta bu ilerlemenin süresi 4 - 5 saattir Besinlerin en şiddetli karıştırıldığı ve emilimin en iyi olduğu yer kıvrım bağırsaktır Burada sağınma hareketleri çok sık değildir Bu, besinlerin bu kısımda uzun süre beklemesini sağlar Emilim: Besinlerin emilimi, hemen hemen yalnız bağırsaklarda ve öncelikle ince bağırsağın yukarı bölümünde gerçekleşir Emilim miktarı, emilen ögeye göre değişir Ancak mide; tam bir emilim için gerekli başlangıç olan iyi bir sindirim sağlayamıyorsa emilim düzensizlikleri olabilir Besinlerin mukoza ile temasını, karıştırma hareketleri çoğaltır Emilim hızı, boşbağırsaktan kıvrım bağırsağa doğru giderek azalır Karbonhidratların emilimi çok önemlidir Bu emilim özellikle onikiparmak bağırsağı ve boşbağırsak düzeyinde yapılır Proteinlerin emilimi boşbağırsakta gerçekleşir Bu emilim ancak; proteinler aminoasitlerce parçalanmışlarsa yapılabilir