İç Salgı Bezleri İç Salgı Bezi Ve Salgıları

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Böbrek üstü bezi hormonları

Böbrek üstü bezi öz bölgesi ve kabuk bölgesi olmak üzere iki bölümdür

Öz bölgesel da-ha çok sempatik sistem etkinliği ile ilgili epinefrin ve norepinefrin hormonlarının salgılanma-sından sorumludur

Kabuk bölgesi ise steroid hormonlar dediğimiz hormon grubunu salgı-lar

Bunların ortak bir formülün değişik varyasyonları olduğu bulunmuştur

Adrenal korteks hormonları

Etkilerini büyük oranda hücre dışı sıvının elektrolitleri üzerinde gösteren mineralokortikoidler ve kan glukoz konsantrasyonu üzerinde önemli etkileri olan glukokortikoidler ol-mak üzere iki ana grup hormon vardır

Adrenal korteksin etkinliğinin kaybolması iki üç gün

gibi kısa sûrede ölümle sonuçlanır

Çünkü vücut elektrolit seviyesinin düzenlenmesi mümkün olmaz

En önemli mineralokortikoid yapan salgı aldosteron salgısıdır

Glukokortikoidetki yapan hormonlara en belirgin ör-nek kortizoldür

Kortizol salgısı değişik stres faktörlerinin etkisi ile artım göstererek vücu-dun uyumunu sağlayan önemli bir hormondur

Böbrek üstü bezinin normalden az salgılaması Addison hastalığına aşın salgılaması ise Cushing hastalığına yol açar

İnsülin

Pankreasın sindirim salgılarına ek olarak iki salgısı daha vardır

Bunlar insülin ve glukagondur ve pankreasın bir iç salgı bezi olarak ta görev yapmasını sağlar

İnsülin glukozun hüc-re zarından girmesini kolaylaştıran yani hücreler tarafından kullanımını sağlayan bir hor-mondur

İnsülin kan şekeri arttığında salgılanmakta, karaciğer ve hücreler tarafından bol miktarda glukoz tutularak kan şekeri düzeyi düşürülmektedir

Eğer kan şekeri düşerse insülin salgısı azalmakta ve karaciğerden bol miktarda glukoz salgılanarak kan şekeri yeniden normal düzeyine çıkmaktadır

İnsülin salgısı karbonhidrat ve yağ metabolizmalarına kayışı vücudun gereksinimine göre ayarlar

Glukagon ise yine pankreas tarafından fakat alfa hücrelerince salgılanan insülinin,tersi etki yapan bir hormondur

Kan şekerinin ayarlanması ve hücrelerin etkin bir metabolik dü-zeyde çalışmaları pankreasın bu salgılan tarafından sağlanır

İnsülin yetersizliği ya da etki-sindeki azalma şeker hastalığına nedenolur

Şeker hastalığında kanda şeker seviyesi yüksek olmasına rağmen hücreler bu sekeri alıp kullanamamaktadır

(Kanda bulunan temel şeker maddesi glukozdur)

Para Tiroit hormon

Paratiroidbezler tiroidbezinin arkasında dört küçük noktacık halindedir

Kan kalsiyum seviyesini düzenleyen bir hormondur

Kemik yapım ve yıkım olaylarıda, D vitaminin ve pa-ratiroid hormonunun birlikte etkileşimi sahip olduğumuz iskelet sisteminin bütünlüğünü ko-rurken kandaki kalsiyum seviyesinin fizyolojik olaylar için gerekli seviyede kalmasını sağlar

Kalsitonin tiroid salgı bezi tarafından salgılanır

Bu da kalsiyum metabolizmasında etki-li bir hormondur

Paratiroid hormon salgısı azaldığında kan kalsiyum seviyesi azalır

Tetani meydana ge-lir

Rikets (Raşitizm)

Rikets çocukların kanlarında kalsiyum ve fosfor eksikliğine bağlı olarak meydana gelen bir hastalıktır

D vitamini eksikliği ile de doğrudan ilişkilidir

Kabaca güneşsizlik hastalığı olarak adlandırılması D vitaminin etkin şeklinin gelişmesi için güneş ışığının etkisine olan ge-reksinimin nedeniyledir

Büyüklerde görülen şekline osteomalazi denir

10-21-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	İç Salgı Bezleri İç Salgı Bezi Ve Salgıları Böbrek üstü bezi hormonları Böbrek üstü bezi öz bölgesi ve kabuk bölgesi olmak üzere iki bölümdür Öz bölgesel da-ha çok sempatik sistem etkinliği ile ilgili epinefrin ve norepinefrin hormonlarının salgılanma-sından sorumludur Kabuk bölgesi ise steroid hormonlar dediğimiz hormon grubunu salgı-lar Bunların ortak bir formülün değişik varyasyonları olduğu bulunmuştur Adrenal korteks hormonları Etkilerini büyük oranda hücre dışı sıvının elektrolitleri üzerinde gösteren mineralokortikoidler ve kan glukoz konsantrasyonu üzerinde önemli etkileri olan glukokortikoidler ol-mak üzere iki ana grup hormon vardır Adrenal korteksin etkinliğinin kaybolması iki üç gün gibi kısa sûrede ölümle sonuçlanır Çünkü vücut elektrolit seviyesinin düzenlenmesi mümkün olmaz En önemli mineralokortikoid yapan salgı aldosteron salgısıdır Glukokortikoidetki yapan hormonlara en belirgin ör-nek kortizoldür Kortizol salgısı değişik stres faktörlerinin etkisi ile artım göstererek vücu-dun uyumunu sağlayan önemli bir hormondur Böbrek üstü bezinin normalden az salgılaması Addison hastalığına aşın salgılaması ise Cushing hastalığına yol açar İnsülin Pankreasın sindirim salgılarına ek olarak iki salgısı daha vardır Bunlar insülin ve glukagondur ve pankreasın bir iç salgı bezi olarak ta görev yapmasını sağlar İnsülin glukozun hüc-re zarından girmesini kolaylaştıran yani hücreler tarafından kullanımını sağlayan bir hor-mondur İnsülin kan şekeri arttığında salgılanmakta, karaciğer ve hücreler tarafından bol miktarda glukoz tutularak kan şekeri düzeyi düşürülmektedir Eğer kan şekeri düşerse insülin salgısı azalmakta ve karaciğerden bol miktarda glukoz salgılanarak kan şekeri yeniden normal düzeyine çıkmaktadır İnsülin salgısı karbonhidrat ve yağ metabolizmalarına kayışı vücudun gereksinimine göre ayarlar Glukagon ise yine pankreas tarafından fakat alfa hücrelerince salgılanan insülinin,tersi etki yapan bir hormondur Kan şekerinin ayarlanması ve hücrelerin etkin bir metabolik dü-zeyde çalışmaları pankreasın bu salgılan tarafından sağlanır İnsülin yetersizliği ya da etki-sindeki azalma şeker hastalığına nedenolur Şeker hastalığında kanda şeker seviyesi yüksek olmasına rağmen hücreler bu sekeri alıp kullanamamaktadır (Kanda bulunan temel şeker maddesi glukozdur) Para Tiroit hormon Paratiroidbezler tiroidbezinin arkasında dört küçük noktacık halindedir Kan kalsiyum seviyesini düzenleyen bir hormondur Kemik yapım ve yıkım olaylarıda, D vitaminin ve pa-ratiroid hormonunun birlikte etkileşimi sahip olduğumuz iskelet sisteminin bütünlüğünü ko-rurken kandaki kalsiyum seviyesinin fizyolojik olaylar için gerekli seviyede kalmasını sağlar Kalsitonin tiroid salgı bezi tarafından salgılanır Bu da kalsiyum metabolizmasında etki-li bir hormondur Paratiroid hormon salgısı azaldığında kan kalsiyum seviyesi azalır Tetani meydana ge-lir Rikets (Raşitizm) Rikets çocukların kanlarında kalsiyum ve fosfor eksikliğine bağlı olarak meydana gelen bir hastalıktır D vitamini eksikliği ile de doğrudan ilişkilidir Kabaca güneşsizlik hastalığı olarak adlandırılması D vitaminin etkin şeklinin gelişmesi için güneş ışığının etkisine olan ge-reksinimin nedeniyledir Büyüklerde görülen şekline osteomalazi denir