Hormon Salgısının Geribesleme Aracılığıyla Denetimi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Hormon Salgısının Geribesleme Aracılığıyla Denetimi

Hipofiz bezi vücudun hormon dengesini sağlamak üzere salgıbezlerinin etkinliğini düzenler

Bu denge hipofiz bezinin dolaşıma verdiği hormonları denetleyen bir geribesleme sistemiyle sağlanır

Örneğin hipofizin salgıladığı FSH ve ICSH salgılamaması konumutu verir

Bir süre sonra eşey bezlerinin salgıladığı hormon düzeyi yeniden düşünce FSH ve ICSH salgısı kendiliğinden başlar

Bu geribesleme sürecinde beyin çok önemli rol oynar; bazı kimyasal maddeler üreterek hipofizi hormon salgılamak üzere uyarır

Örneğin eşey hormonlarının kandaki düzeyi tarafından uyarılan beyin hormon salgılatıcı maddelerinin salgısını durdurabilir ya da başlatabilir

Bu süreçte sinir ve iç salgı bezleri sistemleri birlikte etki gösterir

Böylece vücuda gereken hormonlar bir denge içinde salgılanır

Geri besleme mekanizmaları beyin ile tiroit ve beyin ile böbreküstü bezleri arasında da vardır

Vücutta çok sayıda hormon yapılır

Ama acaba bir organ kan dolaşımındaki sayısız hormondan hangisinin kendi gereksinimine uygun olduğunu nasıl belirler? Ya da bir hormon vücutta etkilemesi gereken organı nasıl seçebilir? Hormon seçiciliğini alıcılar sistemiyle açıklayan kurama göre belirli hormonlara karşı duyarlı dokularda alıcılar vardır

Bunlar genel dolaşımla dokuya gelen kandan gerekli hormonları avlar

Steroit, polipeptit ya da protein yapısındaki hormonlar için ayrı alıcılar vardır

Bir alıcı genel kan dolaşımından bir hormonu yakalayınca, hemen “ikinci haberci” denen başka bir grup maddelerin salgılamasını başlatır

İkinci haberciler cAMP (siklik adenozin monofosfat) ve cGMP (siklik goanozin monofosfat) gibi maddelerdir

Bunlar hücre içi ve hücrelerarası tepkimeleri düzenler

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hormon Salgısının Geribesleme Aracılığıyla Denetimi Hormon Salgısının Geribesleme Aracılığıyla Denetimi Hipofiz bezi vücudun hormon dengesini sağlamak üzere salgıbezlerinin etkinliğini düzenler Bu denge hipofiz bezinin dolaşıma verdiği hormonları denetleyen bir geribesleme sistemiyle sağlanır Örneğin hipofizin salgıladığı FSH ve ICSH salgılamaması konumutu verir Bir süre sonra eşey bezlerinin salgıladığı hormon düzeyi yeniden düşünce FSH ve ICSH salgısı kendiliğinden başlar Bu geribesleme sürecinde beyin çok önemli rol oynar; bazı kimyasal maddeler üreterek hipofizi hormon salgılamak üzere uyarır Örneğin eşey hormonlarının kandaki düzeyi tarafından uyarılan beyin hormon salgılatıcı maddelerinin salgısını durdurabilir ya da başlatabilir Bu süreçte sinir ve iç salgı bezleri sistemleri birlikte etki gösterir Böylece vücuda gereken hormonlar bir denge içinde salgılanır Geri besleme mekanizmaları beyin ile tiroit ve beyin ile böbreküstü bezleri arasında da vardır Vücutta çok sayıda hormon yapılır Ama acaba bir organ kan dolaşımındaki sayısız hormondan hangisinin kendi gereksinimine uygun olduğunu nasıl belirler? Ya da bir hormon vücutta etkilemesi gereken organı nasıl seçebilir? Hormon seçiciliğini alıcılar sistemiyle açıklayan kurama göre belirli hormonlara karşı duyarlı dokularda alıcılar vardır Bunlar genel dolaşımla dokuya gelen kandan gerekli hormonları avlar Steroit, polipeptit ya da protein yapısındaki hormonlar için ayrı alıcılar vardır Bir alıcı genel kan dolaşımından bir hormonu yakalayınca, hemen “ikinci haberci” denen başka bir grup maddelerin salgılamasını başlatır İkinci haberciler cAMP (siklik adenozin monofosfat) ve cGMP (siklik goanozin monofosfat) gibi maddelerdir Bunlar hücre içi ve hücrelerarası tepkimeleri düzenler