Tokat İli Tanıtım Videosu

Ali Paşa Camisi (Merkez)

Camiyi Sultan II Selim zamanında Ali Paşa 1572 yılında yaptırmıştır Caminin kitabesi bulunmamaktadır

Camiyi yaptıran Ali Paşa Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade Beyazıt’ın damadıdır Şehzade Beyazıt Amasya’da Vali olarak bulunurken babasına karşı ayaklanmış, başarısız olunca da İran’a kaçmış ve orada öldürülmüştür Bu olaydan sonra damat Ali Paşa Tokat’ta yaşamaya zorunlu bırakılmış ve bu sırada da kendi ismini taşıyan bu camiyi yaptırmıştır Ali Paşa’nın, eşi ile oğlunun türbesi olmak üzere iki türbe caminin avlusunda bulunmaktadır

Ali Paşa Camisi XVI Yüzyıl Osmanlı yapı üslubunun tüm özelliklerini taşımaktadır Kesme taştan kare planlı olup, üzeri pandantifli, sekizgen kasnaklı merkezi bir kubbe ile örtülmüştür Ön kısmında sekiz sütunlu, yedi bölüm halinde üzerleri kubbeli son cemaat yeri bulunmaktadır Son cemaat yerini meydana getiren sütunlar birbirlerine hafif sivri kemerlerle bağlanmıştır Son cemaat yerinden ibadet mekânına açılan portal mermerden son derece özenle işlenmiştir Stalaktitli olan portalin iki yanında Selçuklu üslubunda nişler ve taş rölyefler bulunmaktadır Giriş kapısının üzerinde kitabe bulunmamaktadır Bunun da nedeni Osmanlı geleneğinde sürgün olanlar yaptırdıkları eserlere kitabe koyduramazlardı

İbadet mekânının içerisi altlı üstlü iki yan kenarda üçer, mihrabın sağ ve solunda birer, son cemaat yerinde de birer pencere ile aydınlatılmıştır Ayrıca mihrap duvarı dışında kalan üç duvara mahfiller yerleştirilmiştir Bu mahfillerden kuzey yönündekiler ayrı birer oda şeklindedir Kesme taş kemerli olan bu mahfillerin üzerine de kadınlar mahfili yerleştirilmiştir Mihrap yuvarlak bir niş şeklinde olup, stalaktitli olarak sonuçlanır Minber de sarı ve mavi mermerden yapılmıştır İbadet mekânı XIX Yüzyıla özgü çiçek motifleri ile bezenmiştir Büyük olasılıkla bu bezeme 1939 depreminden sonra, caminin onarımı sırasında yapılmıştır

Caminin minaresi kesme taş kaide üzerine yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir Doğu yönünde basamaklı bir payandanın bulunmasının nedeni anlaşılamamakla beraber buraya ikinci bir minare yapılmak istendiği ve sonradan vaz geçildiği sanılmaktadır

Hatuniye (Meydan) Camisi (Merkez)

Beyazıt annesi Gülbahar hatun için 1484 yılında cami, medrese, imaret ve sonradan da bunlara eklenen hazire ile birlikte bir yapı topluluğu olarak yaptırmıştır Sultan II Beyazıt aynı zamanda bu yapı topluluğu ile ilgili olarak 21 Zilhicce 898 (4 Eylül 1493) tarihli bir de vakfiye düzenlemiştir Bu vakfiyede de yapı topluluğunun cami, medrese, matbah (mutfak), mahzen, kiler, yemekhane, odunluk, ahır ve helâdan meydana geldiğini belirtmiştir Yapı topluluğundan cami 1939 ve 1493 yıllarında depremden hasar görmüş, 1953 ve 1955 yıllarında da onarılmıştır

Külliyenin merkezini oluşturan cami, halk arasında “Meydan”, “Zincirli”, “Hatuniye” ve Gülbahar Hatun” isimleri ile de tanınmıştır Evliya Çelebi bu camiden, Pazar Meydanındaki Zincirli Cami olarak söz etmiştir

Cami plan şekli olarak da zaviyeli, ters T, tabhaneli camiler grubundandır Kesme taştan yapılan bu caminin son cemaat yeri yuvarlak kemerlerle birbirine bağlanmış altı yuvarlak sütunun oluşturduğu beş bölümlüdür Her bölümün üzeri de birer kubbe ile örtülüdür İbadet mekânının giriş kapısı üzerinde h890 (1484) tarihli caminin yapım kitabesi bulunmaktadır Giriş kapısı mukarnas kavsaralı olup silmelerle hareketlendirilmiştir Dikdörtgen söveli kapının mermerden kilit taşları iki renklidir Giriş nişinin iki yanına birer mihrabiye yerleştirilmiştir

Son cemaat yerinden içerisine girilen ibadet mekânı kare planlı olup, üzeri dört kemerle taşınan sekizgen kasnaklı bir kubbe ile örtülmüştür Kubbeye pandantiflerle geçilmektedir İbadet mekânının doğu ve batısındaki küçük kapılarla yan kanatlara geçilmektedir Yan bölümlerin içerisinde ocak ve duvar nişleri bulunmaktadır ve üzerleri kubbe ile örtülüdür

Mihrap mermerden, minber ise ahşaptan yapılmıştır Girişin yanından çıkılan bir merdivenle de ikinci kattaki kadınlar mahfiline ulaşılmaktadır Caminin kesme taştan sekiz cepheli kaide üzerinde, çokgen gövdeli, altı stalaktitli tek şerefeli minaresi bulunmaktadır

Caminin avlusunda bir de şadırvan bulunmaktadır

Hamza Bey Mescidi (Merkez)

Tokat il merkezindeki bu mescidi, Çelebi Sultan Mehmet’in Osmanlı tahtına çıkmadan önce Amasya ve Tokat’ta hüküm sürdüğü yıllarda lalası ve komutanı olan Bicaroğlu Emir Hamza 1411 yılında yaptırmıştır

Mescit moloz taş ve tuğladan yapılmış, dikdörtgen planlı bir yapı idi Bir süre zaviye olarak da kullanılmıştır Değişik zamanlarda yapılan onarımlarla özgünlüğünü yitirmiş, XIX Yüzyılda da barok üslupta yenilenmiştir Bu arada ön cephesine ahşap bir yapıyı andıran iki katlı bir son cemaat yeri eklenmiştir

Günümüzde bu yapı yıkılmıştır Yalnızca yanındaki minaresi korunabilmiştir Minare kesme taş kaide üzerine yuvarlak gövdelidir

İvaz Paşa Camisi (Merkez)

Tokat İvaz Paşa Mahallesi’nde, Sulu Sokağın sonunda bulunan bu caminin kitabesi bulunmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır Bununla beraber, İvaz Paşa’nın h 810 (1407) tarihli vakfiyesinden XV Yüzyılın ilk yarısında yapıldığı anlaşılmaktadır

Cami moloz taştan, kare planlı küçük bir yapıdır Değişik zamanlarda onarılmış ve özelliğinden büyük ölçüde uzaklaşmıştır

Hacı Turhan Mescidi (Merkez)

Tokat il merkezinde, Akkoyunlu Uzun Hasan’ın Tokat’ı yakmasından sonra Artukoğullarından Hacı Turhan tarafından 1471 yılında yaptırılmıştır

Mescit kesme taştan kare planlı olup, üzeri tromplu sekizgen kasnaklı bir kubbe ile örtülmüştür Mescidin girişi batı yönündedir Girişin üzerinde h876 (1471) tarihli kitabesi bulunmaktadır Değişik zamanlarda yapılan onarımlarla özelliğinden kısmen uzaklaşan bu yapının çevresi 1945 yılında açılarak mescit ortaya çıkarılmıştır