Turistik Çekim Gücünü Etkileyen Faktörler

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

TERMAL TURİZM

Diğer bir terimi de termalizm olan sağlık turizmi, şifalı kaynakları ve maden sularını kapsar

Yurdumu hidomineral kaynaklar yönünden dünyanın en zengin ülkelerinden biridir

Türkiye jeolojik açıdan Alpin orjenik kuşağı olarak adlandırılan genç bir dağ zinciri ve aynı zamanda önemli bir jeotermal kuşak üzerinde bulunmakta olup kaynak zenginliği bakımından dünyada ilk yedi ülke içinde yer almaktadır

ülkemizde sıcaklıkları 20-110 0C arasında değişebilen 1500’den fazla termal kaynak bulunmaktadır

Termal sularımız ülkemizin insan sağlığına uygun iklim koşulları ile uzun bir kür mevsimi olanağı sunmaktadır

Ancak kaplıcalarda yeterli ve nitelikli tesislerin az olması, kaplıcaların turizme açılmasının önündeki asıl engeli oluşturur

Ülkemizdeki 1500 kaynağa karşılık konaklama tesisi bulunan sadece 200 kaplıca işletmesi bulunmaktadır

Ayrıca Turizm Bakanlığı’ndan yatırım ve işletme belgesi almış toplam tesis sayısı 34 olup bu tesislerin tamamlanmasıyla toplam yatak sayısı 6878’e ulaşacaktır

371 termo mineral su kaynağı üzerinde yapılan bir araştırmada yüzdelerine göre %33,5 Ege Bölgesi’ne, %28 İç Anadolu Bölgesi’ne, %20 Marmara Bölgesi’ne, %9,9 Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne, %4,6 Akdeniz Bölgesi’ne, %3,5 Karadeniz Bölgesi’ne dağılmıştır

İlkçağlardan beri yurdumuzda kaplıca, içmece tesislerinin kalıntıları Anadolu insanlarının su tedavisine verdikleri önemi belirtir

Gerçekten de tıp, öteden beri mineral suları, bir çok hastalıkların tedavisinde kullanmıştır

Günümüzde bu sular, memleketimizde olduğu gibi bütün dünyada da değerli şifa kaynağı sayılmaktadır

Kür ve kaplıca tedavisine dayalı sağlık turizminin önemi ve geliri gittikçe artmaktadır

Bir diğer şifalı kaynak olan maden sularımızın sayılarının çokluğuna rağmen, bir kısmında tesisle varsa da, çoğunda bulunmayıp boşa akmaktadırlar

Maden sularının ekonomik değeri küçümsenmemelidir

Tesisleri var olanların suları ancak memleket içinde pek azı yurt dışına satılmaktadır-tüketilmektedir

Halbuki bu sulardan yoksun ülkelere maden sularımızı ihraç etmek suretiyle bir hayli döviz kazanacağımız da gerçektir

Ülkemizde 4 yıldızlı otelleri, fizik tedavi ve rehabilite merkezleriyle hizmet veren vasıflı termal merkezlerin sayısı çok azdır

Bu standartlara sahip termal kaynaklarımız şunlardır

*İzmir-Balçova *Kırşehir-Terme

*Afyon-Ömer *Ankara-Kızılcahamam

*Bursa-Çekirge *Yalova

*Kütahya-Yoncalı *Denizli-Pamukkale

Anadolu’da termal sular sadece tedavi amacıyla değil, çevre halkın rekreasyon alanı olarak da kullanılmasına rağmen, çoğunluğu hamam ve pansiyon odalarıyla yöresel ve bölgesel olarak iç turizme hizmet ederler

Ülkemizdeki bazı kaplıcaların ayırıcı özellikleri de bulunmaktadır

Orman içinde yer alan Bursa-İnegöl-Oylat, Kızılcahamam ve Yalova gibi kaplıcalar ve orta yükseklikteki dağlık alanlarda yer alan Kütahya-Murat Dağı ve Rize-Ayder kaplıcaları klimatizm (iklim tedavisi) açısından da uygundur

Afyon-Sandıklı-Hüdai kaplıcası peloidoterapi (çamur tedavisi) açısından ünlüdür

Biyolojik ortamı ilginç olan ve içinde 2-10 cm büyüklüğünde balıkların yaşadığı Sivas-Kangal’daki Balıklı kangal Termal Merkezi dünyada kendi türünde önce gelen bir termal merkez olarak yer almaktadır

Turizmde gelişmiş olan termal merkezlerin Anadolu’nun batı yarısında toplanmasının nedenleri arasında turizmin diğer çeşitlerinin gelişmiş olduğu merkezlere, ulaşım hatlarına ve büyük şehirlere yakın olmaları sayılabilir

Türkiye’de kaplıca turizmine katılımda bölgeler arası eşitsizlikler bulunmaktadır

1999 yılında kaplıca turizmine katılım oranı Marmara Bölgesi’nde %43,8, Ege Bölgesi’nde %26,6, İç Anadolu Bölgesi’nde %16,9, Karadeniz Bölgesi’nde %12,6 olmuştur

Tesislerde kalış süresinin ortalama 2

5 gün olması da kaplıca turizminin kür şeklinde kullanımdan uzak olduğunu göstermektedir

Ülkemizde termalizm açısından konaklama tesisleriyle kullanılan diğer termal alanlarımız şunlardır

Ege Bölgesi’nde:

*İzmir-Çeşme-Ilıca *Manisa-Kurşunlu

*İzmir-Doğanbey *Afyon-Gazlıgöl

*Denizli-Karahayıt *Afyon-Sandıklı-Hüdai

*Kütahya-Harlek (Ilıca) *Afyon-Gecek

*Kütahya-Murat Dağı *Afyon-Heybeli

*Kütahya-Simav-Eynal *Muğla-Köyceğiz-Sultaniye

İç Anadolu Bölgesi’nde:

*Ankara-Haymana *Niğde-Çiftehan

*Ankara-Ayaş *Yozgat-Sarıkaya

*Sivas-Yılanlı Çermik *Kayseri-Bayramhacı

*Konya-Ilgın *Eskişehir-Sarıcakaya-Sakar

*Kırşehir-Karakut *Eskişehir-Çardak

*Nevşehir-Kozaklı

Marmara Bölgesi’nde:

*Bursa-İnegöl-Oylat *Akyazı-Kuzuluk

*Bursa-Gemlik-Armutlu *Çanakkale-Ezine-Kestanbol

*Balıkesir-Gönen *Çanakkale-Tuzla

*Balıkesir-Edremit-Güre *Bursa-Mustafakemalpaşa-Tümbet

Doğu Anadolu Bölgesi’nde

*Bingöl-Kös

*Erzurum-Pasinler-Ilıca

*Ağrı-Diyadin

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde

*Siirt-Billaris

*Diyarbakır-Çermik

Karadeniz Bölgesi’nde

*Bolu-Büyük ve Küçük Kaplıca *Rize-Ayder

*Bolu-Karacasu *Rize-İkizdere

*Amasya-Terziköy *Samsun-Ladik

*Samsun-Havza *Ordu-Sarmaşıklı

Akdeniz Bölgesi’nde

*Adana-Haruniye

10-21-2012	#5
Prof. Dr. Sinsi	Turistik Çekim Gücünü Etkileyen Faktörler TERMAL TURİZM Diğer bir terimi de termalizm olan sağlık turizmi, şifalı kaynakları ve maden sularını kapsar Yurdumu hidomineral kaynaklar yönünden dünyanın en zengin ülkelerinden biridir Türkiye jeolojik açıdan Alpin orjenik kuşağı olarak adlandırılan genç bir dağ zinciri ve aynı zamanda önemli bir jeotermal kuşak üzerinde bulunmakta olup kaynak zenginliği bakımından dünyada ilk yedi ülke içinde yer almaktadır ülkemizde sıcaklıkları 20-110 0C arasında değişebilen 1500’den fazla termal kaynak bulunmaktadır Termal sularımız ülkemizin insan sağlığına uygun iklim koşulları ile uzun bir kür mevsimi olanağı sunmaktadır Ancak kaplıcalarda yeterli ve nitelikli tesislerin az olması, kaplıcaların turizme açılmasının önündeki asıl engeli oluşturur Ülkemizdeki 1500 kaynağa karşılık konaklama tesisi bulunan sadece 200 kaplıca işletmesi bulunmaktadır Ayrıca Turizm Bakanlığı’ndan yatırım ve işletme belgesi almış toplam tesis sayısı 34 olup bu tesislerin tamamlanmasıyla toplam yatak sayısı 6878’e ulaşacaktır 371 termo mineral su kaynağı üzerinde yapılan bir araştırmada yüzdelerine göre %33,5 Ege Bölgesi’ne, %28 İç Anadolu Bölgesi’ne, %20 Marmara Bölgesi’ne, %9,9 Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne, %4,6 Akdeniz Bölgesi’ne, %3,5 Karadeniz Bölgesi’ne dağılmıştır İlkçağlardan beri yurdumuzda kaplıca, içmece tesislerinin kalıntıları Anadolu insanlarının su tedavisine verdikleri önemi belirtir Gerçekten de tıp, öteden beri mineral suları, bir çok hastalıkların tedavisinde kullanmıştır Günümüzde bu sular, memleketimizde olduğu gibi bütün dünyada da değerli şifa kaynağı sayılmaktadır Kür ve kaplıca tedavisine dayalı sağlık turizminin önemi ve geliri gittikçe artmaktadır Bir diğer şifalı kaynak olan maden sularımızın sayılarının çokluğuna rağmen, bir kısmında tesisle varsa da, çoğunda bulunmayıp boşa akmaktadırlar Maden sularının ekonomik değeri küçümsenmemelidir Tesisleri var olanların suları ancak memleket içinde pek azı yurt dışına satılmaktadır-tüketilmektedir Halbuki bu sulardan yoksun ülkelere maden sularımızı ihraç etmek suretiyle bir hayli döviz kazanacağımız da gerçektir Ülkemizde 4 yıldızlı otelleri, fizik tedavi ve rehabilite merkezleriyle hizmet veren vasıflı termal merkezlerin sayısı çok azdır Bu standartlara sahip termal kaynaklarımız şunlardır İzmir-Balçova Kırşehir-Terme Afyon-Ömer Ankara-Kızılcahamam Bursa-Çekirge Yalova Kütahya-Yoncalı Denizli-Pamukkale Anadolu’da termal sular sadece tedavi amacıyla değil, çevre halkın rekreasyon alanı olarak da kullanılmasına rağmen, çoğunluğu hamam ve pansiyon odalarıyla yöresel ve bölgesel olarak iç turizme hizmet ederler Ülkemizdeki bazı kaplıcaların ayırıcı özellikleri de bulunmaktadır Orman içinde yer alan Bursa-İnegöl-Oylat, Kızılcahamam ve Yalova gibi kaplıcalar ve orta yükseklikteki dağlık alanlarda yer alan Kütahya-Murat Dağı ve Rize-Ayder kaplıcaları klimatizm (iklim tedavisi) açısından da uygundur Afyon-Sandıklı-Hüdai kaplıcası peloidoterapi (çamur tedavisi) açısından ünlüdür Biyolojik ortamı ilginç olan ve içinde 2-10 cm büyüklüğünde balıkların yaşadığı Sivas-Kangal’daki Balıklı kangal Termal Merkezi dünyada kendi türünde önce gelen bir termal merkez olarak yer almaktadır Turizmde gelişmiş olan termal merkezlerin Anadolu’nun batı yarısında toplanmasının nedenleri arasında turizmin diğer çeşitlerinin gelişmiş olduğu merkezlere, ulaşım hatlarına ve büyük şehirlere yakın olmaları sayılabilir Türkiye’de kaplıca turizmine katılımda bölgeler arası eşitsizlikler bulunmaktadır 1999 yılında kaplıca turizmine katılım oranı Marmara Bölgesi’nde %43,8, Ege Bölgesi’nde %26,6, İç Anadolu Bölgesi’nde %16,9, Karadeniz Bölgesi’nde %12,6 olmuştur Tesislerde kalış süresinin ortalama 25 gün olması da kaplıca turizminin kür şeklinde kullanımdan uzak olduğunu göstermektedir Ülkemizde termalizm açısından konaklama tesisleriyle kullanılan diğer termal alanlarımız şunlardır Ege Bölgesi’nde: İzmir-Çeşme-Ilıca Manisa-Kurşunlu İzmir-Doğanbey Afyon-Gazlıgöl Denizli-Karahayıt Afyon-Sandıklı-Hüdai Kütahya-Harlek (Ilıca) Afyon-Gecek Kütahya-Murat Dağı Afyon-Heybeli Kütahya-Simav-Eynal Muğla-Köyceğiz-Sultaniye İç Anadolu Bölgesi’nde: Ankara-Haymana Niğde-Çiftehan Ankara-Ayaş Yozgat-Sarıkaya Sivas-Yılanlı Çermik Kayseri-Bayramhacı Konya-Ilgın Eskişehir-Sarıcakaya-Sakar Kırşehir-Karakut Eskişehir-Çardak Nevşehir-Kozaklı Marmara Bölgesi’nde: Bursa-İnegöl-Oylat Akyazı-Kuzuluk Bursa-Gemlik-Armutlu Çanakkale-Ezine-Kestanbol Balıkesir-Gönen Çanakkale-Tuzla Balıkesir-Edremit-Güre Bursa-Mustafakemalpaşa-Tümbet Doğu Anadolu Bölgesi’nde Bingöl-Kös Erzurum-Pasinler-Ilıca Ağrı-Diyadin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Siirt-Billaris Diyarbakır-Çermik Karadeniz Bölgesi’nde Bolu-Büyük ve Küçük Kaplıca Rize-Ayder Bolu-Karacasu Rize-İkizdere Amasya-Terziköy Samsun-Ladik Samsun-Havza Ordu-Sarmaşıklı Akdeniz Bölgesi’nde *Adana-Haruniye